Meta kien qed jitkellem fuq r-rapport GRECO id-Deputat Nazzjonalista Simon Busuttil qal li dan huwa l-aħħar minn sensiela ta’ rapport li diġa ħarġu dwar Malta, fosthom rapport mill-Parlament Ewropew, il-Kummissjoni Ewropea, Transparency International, l-IMF, il-Venice Commission.
Ma’ dawn issa nżidu anki r-rapport tal-Kumitat GRECO (u dalwaqt Moneyval). Ir-rapport għandhom konklużjoni KOMUNI: f’Malta l-liġi ma tgħoddx l-istess għal kulħadd; ir-“rule of law”, li hija l-bażi tad-demokrazija mhix taħdem.
Dan huwa l-istess messaġġ qal il-kelliem u l-PN ilna nħambqu fuqu minn ftit wara li Joseph Muscat sar Prim Ministru għax kif jgħidu, ilġurnata minn filgħodu turik. Kellna raġun. Iżda ma kull rapport li joħroġ u jitkellem eżatt bħalma tkellimna aħna, irreazzjoni tal-Gvern tkun dejjem pronta: mhux tort tal-Gvern … tort tal-MEPs tal-PN, ta’ Simon Busuttil, tort tan-nazzjonalisti li ma biddlux laffarijiet f’25 sena … u issa smajtuha tal-aħħar? … tort tal-Ingliżi, għax issistema li ħallewlna mhix tajba.
Simon Busuttil qal li fi ftit kliem huwa tort ta’ kulħadd minbarra tal-Gvern. Huwa staqsa għaliex strutturi u istituzzjonijiet li ‘ilhom minn żmien lIngliżi huma għal kollox ipparalizzati illum, issa, taħt Joseph Muscat? Żgur li l-istituzzjonijiet perfetti qatt ma kienu.
IŻDA servewna taħt l-Ingliżi … servewna taħt Ġorg Borg Olivier, servewna anki taħt Duminku Mintoff u Karmenu Mifsud Bonnici ħadmu għalkemm għotru sew, ħadmu taħt Alfred Sant, ħadmu taħt Eddie Fenech Adami, ħadmu taħt Lawrence Gonzi … imma taħt Joseph Muscat paralizzati, staġnaw, waqfu u mgħadhom jiswew assolutament xejn.
Il-kelliem staqsa, allura it-tort mhux ta’ kulħadd ħlief Joseph Muscat. Jekk xejn, it-tort huwa ta’ Joseph Muscat. X’inhu l-iskop tar-rapport GRECO? Ir-rapport jinvestiga speċifikament jekk l-istrutturi li għandna f’Malta biex jiġġieldu kontra l-korruzzjoni meta jkun hemm nies fil-poter involuti – bħal Konrad Mizzi u Keith Schembri.
X’sab? Għal pajjiż id-daqs ta’ Malta, għandna lista impressjonanti ta’ strutturi, istitutuzzjonijiet u ċerimonji. IMMA meta dawn ġew iffaċċjati b’korruzzjoni u abbużi li jinvolvi nies fil-poter, ma mgħamlu assolutament xejn.
Busuttil qal li l-abbużi li semma GRECO jinkludu: korruzzjoni, serq u abbuż ta’ fondi pubbliċi, nepotiżmu, kunflitt ta’ interess, anki fejn jidħlu privatizazzjoni, tenders, is-settur tal-enerġija, il-bejgħ ta’ art pubblika, l-iskema tal-bejgħ tal-passaporti, l-għoti ta’ kuntratti pubbliċi u ta’ impiegi mal-gvern.
Il-konklużjoni ta’ GRECO hija li quddiem dawn l-iskandli u abbużi kollha li jinvolu politiċi, is-sistema tal-ġustizzja kriminali f’pajjiżna ma ħadmitx: “to date, there was no visible disciplinary or criminal justice response to a number of the above allegations …
The senior officials who have been suspected of criminal or ethical misbehaviour are still in function.” GRECO qalu x’jiswew l-istituzzjonijiet jekk ma jaħdmux fl-aktar mument kruċjali? … jekk mhumiex accountable? … jekk mhumiex effettivi? … jew jekk jiddependu fuq il-Gvern għall-ħatra tagħhom jew għall-promozzjonijiet.
L-istituzzjoni għandhom jitħallew jaħdmu b’mod indipendenti u imparzjali fl-interess ta’ kulħadd u mhux isiru għodda f’idejn il-maġġoranza li tmexxi l-Gvern:
“State institutions and the public administration must work in an impartial manner in the furtherance of the common good, and not be a tool at the service of the ruling majority of the moment.”
Busuttil qal li se jerġa jmur lura għall-mistoqsija li beda biha: Kompla jistaqsi, għaliex istituzzjonijiet li ilhom minn żmien l-Ingliżi illum jinsabu pparalizzati? sfrondaw Ir-risposta hija ċara: jinsabu paralizzati għaliex Joseph Muscat abbuża mill-poter u mhux qed iħallihom jaħdmu.
Issa nistgħu nbiddlu l-istituzzjonijiet, nistgħu inbiddlu l-liġijiet u l-Kostitizzjoni kemm irridu … imma jista’ jkollok l-aħjar Kostituzzjoniji, għax jekk għandek gvern korrott, se jagħmel minn kollox biex ma jaħdmux. U dik hija il-vera sfida li għandna quddiemna.
