Fl-istorja tal-futbol Malti, il-kampjonat lokali ġie deċiż disa’ darbiet f’decider. Il-konfront tal-lum se jkun l-għaxar wieħed fl-istorja iżda se jkun l-ewwel wieħed bejn Valletta u Hibernians. Sliema Wanderers kienu fl-azzjoni seba’ darbiet minn disa’ okkażjonijiet u ħarġu rebbieħa f’sitt okkażjonijiet. St. George’s kienu skedati li jilagħbu erba’ darbiet filwaqt li Hibernians kellhom jilagħbu decider fi tliet logħbiet, iżda f’żewġ okkażjonijiet minnhom taw walk-over. Ħamrun Spartans, Marsa, Floriana u Birkirkara wkoll lagħbu decider.
4 ta’ Marzu 1917
L-ewwel decider għar-rebħ tal-kampjonat intlagħbet fl-4 ta’ Marzu 1917 wara li Sliema Wanderers u St. Georges spiċċaw it-tnejn bi tmien punti wara erba’ rebħiet u telfa. Din id-decider kienet sfurzata wara li Sliema Wanderers għelbu lil Ħamrun Spartans 2-0 b’gowls fl-ewwel taqsima minn Colley u Inglott. Ħamrun kellhom tliet gowls imħassra, bir-referee jkollu diffikultà jikkontrolla l-plejers. Fil-logħba deċiżiva, St. George’s rebħu 4-0 u kisbu l-uniku kampjonat tagħhom.
Kif Spiċċaw
L R D T F K Pti
St. George’s 5 4 0 1 5 1 8
Sliema W. 5 4 0 1 16 5 8
Ħamrun S. 5 3 1 1 13 6 7
Valletta U. 5 2 1 2 8 6 5
Floriana L. 5 1 0 4 4 12 2
Vittoriosa R. 5 0 0 5 1 12 0
5 ta’ Mejju 1918
Fl-istaġun ta’ wara, St. George’s u Ħamrun Spartans kienu l-favoriti li jirbħu l-kampjonat u spiċċaw biex kellhom jilagħbu decider bejniethom. St. George’s rebħu 1-0 kontra Valletta United u 3-1 kontra Cottonera u ngħataw rebħa mill-Kunsill fuq Floriana. Ħamrun bdew aktar b’mod kajman u spiċċaw 0-0 kontra Sliema Wanderers u Floriana iżda rebħu l-konfront dirett kontra St. George’s 4-0 f’waħda mill-aqwa logħbiet li ntlagħbu fil-Mile End.
Ħamrun komplew jirbħu b’rebħiet ta’ 3-2 fuq Paola Rovers, 2-1 fuq Cottonera, u 12-1 kontra Floriana Liberty. St. George’s rebħu wkoll il-logħbiet li fadlilhom b’rebħa ta’ 2-1 kontra Sliema Wanderers, 8-1 kontra Liberty u 3-0 kontra Paola Rovers biex spiċċaw it-tnejn bi 12-il punt. Id-decider intlagħbet fil-5 ta’ Mejju 1918 quddiem eluf ta’ partitarji. Il-logħba kienet missielta u eċċitanti iżda finalment Ħamrun Spartans rebħu 4-2 kontra St. George’s biex rebħu t-tieni kampjonat tagħhom.
L-istaġun 1929/30
Dan l-istaġun kien pjuttost partikolari hekk kif kien deċiż li jekk Sliema Wanderers u Old St. George’s jibqgħu fi dwell għar-rebħ tal-kampjonat, il-logħba deċiżiva tintlagħab fl-aħħar tal-programm ta’ logħob. Skont il-ftehim, il-logħba kellha tintlagħab fis-27 ta’ April iżda minħabba li kellu jiġi t-tim mill-Jugoslavja HASK, il-logħba tmexxiet b’ġimgħa, qabel il-logħba kontra Cottonera.
Old St. George’s ipprotestaw fuq bażi li nkiser il-ftehim. L-MFA qalet li kellha s-saħħa li tibdel jew tirranġa d-data tal-logħba u ordnat lil St. George’s jonoraw il-logħba. Il-logħba fl-20 ta’ April intlagħbet taħt protest. St. George’s ippreżentaw iċ-ċertifikati mediċi li kellhom biss seba’ plejers fiżikament tajbin. Ir-riżultat kien 13-0, b’St. George’s jispiċċaw b’erba’ plejers. St. George’s appellaw bil-Kunsill jispiċċa jirriżenja wara li St. George’s heddew li jieħdu lill-Kunsill il-Qorti. Huma rriżenjaw fl-20 ta’ Mejju 1930 wara li ma ntlaħaq l-ebda ftehim. Kunsill ġdid ġie fformat u laqa’ l-protest.
Ir-replay intlagħbet fl-1 ta’ Ġunju iżda ġiet abbandunata nofs siegħa mit-tmiem meta l-iskor kien 1-1. Tlett ijiem wara ltaqa’ l-Kunsill tal-MFA u ġie deċiż li l-logħba tintlagħab fit-22 ta’ Ġunju. It-tielet logħba ntlagħbet iżda spiċċat 3-3. Minħabba li l-istaġun kien dam wisq, ġie deċiż li r-raba’ logħba tintlagħab fil-bidu tal-istaġun il-ġdid. Għal raġunijiet tagħhom, Old St. George’s ma ffurmawx tim fl-istaġun 1930/31 u Sliema Wanderers kienu dikjarati rebbieħa.
L R D T F K Pti
Sliema W. 4 3 1 0 12 5 7
Old St. George’s 4 3 1 0 15 3 7
Valletta U. 4 1 1 2 6 10 3
Cottonera 4 0 1 3 2 10 1
Sliema R. 4 0 1 3 1 8 1
9 ta’ April 1933
Sliema u Hibernians kienu l-isfidanti ewlenin għar-rebħ tal-kampjonat fl-istaġun 1932/33. Wara li l-kampjonat kien wieqaf għal aktar minn xahar minħabba l-Christmas Tournament u l-Cassar Cup, il-kampjonat tkompla fis-26 ta’ Marzu bil-logħba bejn Sliema Wanderers u Hibernians tintemm 1-1 u għalhekk kien hemm bżonn decider.
Din il-logħba ntlagħbet fid-9 ta’ April. Hibernians ma kinux kuntenti minħabba li żewġ plejers tagħhom kien barra l-pajjiż man-Navy Ingliża. Hibernians talbu biex l-MFA tibdel id-data iżda l-Kunsill irrifjuta.
Hibernians għamlu kif kienu għamlu St. George’s u ppreżentaw iċ-ċertifikati mediċi li urew li seba’ mill-plejers tagħhom kienu ma jifilħux u ma kellhomx biex jilagħbu, b’Sliema jkunu dikjarati champions.
Minħabba l-kritika li rċeviet, xi ħadd kien ippropona li l-klabbs jilagħbu għal tazza sekondarja biex jiddeċiedu min hu superjuri. Il-logħba ntlagħbet fit-23 ta’ April iżda kienet destinata għall-inkwiet kif verament ġara. Dan l-inċident wassal għal rivalità bejn it-tnejn li laħqet il-quċċata fis-snin 50.
Kif Spiċċaw
L R D T F K Pti
Sliema W. 3 2 1 0 10 2 5
Hibernians 3 2 1 0 7 2 5
Sliema R. 3 1 0 2 4 11 2
Ħamrun S. 3 0 0 3 1 7 0
16 ta’ April 1934
Dan il-kampjonat kien partikolari għaliex ħames klabbs biss inkitbu biex jipparteċipaw. Iżda qabel il-poloz, Ħamrun Spartans u Sliema Rangers irtiraw mill-kompetizzjoni. Qormi St. George’s irtiraw ukoll wara kunflitt mal-MFA dwar reġistrazzjoni ta’ Pawlu Friggieri b’konsegwenza li Sliema u Hibernians kienu l-uniċi żewġ timijiet fil-kampjonat.
Ġie maqbul li jintlagħbu tliet logħbiet bejniethom u t-tim bl-aktar punti jirbaħ il-kampjonat. L-ewwel logħba ntemmet 2-2, Hibernians rebħu 2-1 it-tieni logħba iżda Sliema Wanderers rebħu 3-0 it-tielet logħba biex b’hekk kienet sfurzata decider. Iżda fl-14 ta’ April seħħet sorpriża meta Hibernians naqsu li jilagħbu d-decider minħabba li diversi plejers kienu mweġġgħin. Sal-Ġimgħa, il-Kunsill kien qed jittama li Hibernians kienu jonoraw il-logħba, iżda dan ma seħħx, b’Sliema jispiċċaw rebbieħa tal-kampjonat.
Kif Spiċċaw
L R D T F K Pti
Sliema W. 3 1 1 1 6 4 3
Hibernians 3 1 1 1 4 6 3
31 ta’ Marzu 1940
Is-sitt decider għar-rebħ tal-kampjonat intlagħbet fl-1940. St. George’s u Sliema Wanderers spiċċaw b’16-il punt. Fl-aħħar logħba tal-kampjonat, Sliema rebħu 7-0 kontra Msida St. Joseph filwaqt li St. George’s għelbu lil Valletta St. Pauls 4-1. St. George’s kienu diġà rebħu ż-żewġ logħbiet fil-kampjonat kontra Sliema iżda fil-ġurnata kienu Sliema li ħarġu rebbieħa 2-1 f’logħba milgħuba quddiem aktar minn 7,000 spettatur.
Kif Spiċċaw
L R D T F K Pti
St. George’s 10 7 2 1 22 7 16
Sliema W. 10 7 2 1 39 16 16
Melita 10 5 0 5 17 20 16
Tigers 10 3 3 4 15 14 9
Msida SJ 10 2 1 7 10 32 5
Valletta SP 10 1 2 7 11 25 4
28 ta’ April 1971
Kellhom jgħaddu 31 sena biex tintlagħab decider oħra għar-rebħ tal-kampjonat. Kemm Sliema kif ukoll Marsa rebħu l-aħħar logħba tagħhom u spiċċaw b’20 punt biex kellha tintlagħab logħba oħra għal min jirbaħ il-kampjonat.
Sliema rebħu l-logħba kontra Marsa 3-0. F’din il-logħba ħarġet l-esperjenza ta’ Sliema Wanderers iżda Marsa baqgħu konċentrati anki wara li kienu żewġ gowls minn taħt. Mario Schembri poġġa lil Sliema minn fuq, b’Vincent Vassallo u Franz Falzon jiskorjaw lejn it-tmiem. F’din il-logħba spikka wkoll Ronnie Cocks li kien strumentali biex Sliema rebħu d-19-il kampjonat.
Kif Spiċċaw
L R D T F K Pti
Sliema W. 14 7 6 1 17 5 20
Marsa 14 7 6 1 15 6 20
Gżira U. 14 6 5 3 16 11 17
Hibernians 14 6 4 4 12 8 16
Valletta 14 6 3 5 11 9 15
Floriana 14 4 5 5 17 15 13
Qormi 14 2 2 10 7 23 6
Żebbuġ R. 14 2 1 11 11 29 5
21 ta’ Mejju 1972
Fl-istaġun ta’ wara, Sliema Wanderers kellhom jirbħu l-kampjonat f’decider oħra biex rebħu l-20 kampjonat. Din id-darba l-isfida prinċipali kienet mar-rivali Floriana u Valletta, bl-ewwel tnejn jispiċċaw b’26 punt, żewġ punti aktar minn Valletta.
Floriana kienu għelbu lil Sliema 2-0 fl-aħħar logħba tal-kampjonat u sfurzaw decider. F’din il-logħba, Charlie Galea tkeċċa kmieni fil-logħba wara li ġġieled ma’ Ronnie Cocks. L-iskor baqa’ 0-0 sal-ħin regolamentari u kompliet fil-ħin barrani. Sliema marru fil-vantaġġ fis-sitt minuta tal-ħin barrani b’xutt ta’ Ronnie Cocks minn barra l-kaxxa li ħalla lil Cortis iħares. Huma għalqu l-logħba erba’ minuti wara b’azzjoni tajba ta’ Hugh Caruana lejn Richard Aquilina li għeleb lil Cortis.
Kif Spiċċaw
L R D T F K Pti
Sliema W. 18 10 6 2 28 7 26
Floriana 18 10 6 2 17 7 26
Valletta 18 10 4 4 18 13 24
Hibernians 18 5 8 5 11 11 18
Birkirkara 18 4 9 5 17 12 17
Gżira U. 18 5 7 6 12 12 17
Marsa 18 5 6 7 17 22 16
Ħamrun S. 18 4 7 7 13 13 15
Żebbug R. 18 3 7 8 16 32 13
Qormi 18 1 6 11 6 26 8
Edward Darmanin jevita gowl ċert minn daqqa ta’ ras ta’ Vassallo (Ritratt: In-Nazzjon Tagħna)
11 ta’ Mejju 2013
Għaddew 41 sena biex reġa’ kien hemm decider għal min ikun fil-quċċata tal-futbol Malti. Id-decider kienet ikkontestata minn Birkirkara u Hibernians f’dik li kienet l-ewwel decider milgħuba fl-Istadium Nazzjonali f’Ta’ Qali. Birkirkara ġew inkurunati champions meta rkupraw minn gowl minn taħt biex rebħu 3-1 kontra Hibernians f’decider quddiem 9,252 spettatur fl-Istadium Nazzjonali. Din il-logħba kellha tintlagħab wara li ż-żewġ timijiet spiċċaw bl-istess punti fi tmiem il-kampjonat.
Hibernians ngħataw penalty fit-32 minuta fost il-protesti ta’ Birkirkara meta r-referee Alan Mario Sant iġġudika li xutt djagonali ta’ Clayton Failla ħabat ma’ id Gareth Sciberras. CLAYTON FAILLA għeleb lil Justin Haber b’xutt b’saħħtu. Birkirkara ġabu d-draw fis-56 minuta meta Jean Pierre Mifsud Trigaza tefa’ kross mix-xellug lejn l-iżmarkat EDWARD HERRERA li għeleb Mario Muscat.
L-Istripes marru fil-vantaġġ f’nofs it-tieni taqsima meta ngħataw free-kick b’NIKOLA VUKANAC jieħu vantaġġ minn ħarġa difettuża ta’ Mario Muscat u skorja b’daqqa ta’ ras. Birkirkara għalqu l-logħba fit-73 minuta b’gowl ta’ ZACH MUSCAT wara kross tajjeb ta’ Rowen Muscat fil-kaxxa. Fi tmiem il-logħba bdew iċ-ċelebrazzjonijiet tal-partitarji ta’ Birkirkara li qabżu fil-pitch fejn anki nħolqu xi argumenti li iżda ma kkawżawx periklu kbir.
Kif Spiċċaw
Championship Pool
L R D T F K Pti
Birkirkara 32 19 9 4 62 22 45
Hibernians 32 21 4 7 72 34 45
Valletta 32 17 8 7 70 29 36
Sliema W. 32 16 6 10 48 32 36
Tarxien R. 32 14 6 12 53 51 29
Mosta 32 11 2 19 45 72 18
Relegation Pool
L R D T F K Pti
Floriana 32 14 10 8 48 38 38
Qormi 32 15 4 13 61 50 34
Balzan 32 9 9 14 48 61 23
Rabat A. 32 6 9 17 38 60 22
Ħamrun S. 32 6 5 21 39 88 14
Melita 32 4 8 20 31 78 13
