Lokali Qorti

“Assassinju li ġab dalma fuq il-pajjiż; Konrad Mizzi u Keith Schembri ħolqu l-problemi” – Louis Grech

"Fil-politika tant tidra allegazzjonijiet foloz li tistaqsi jekk l-allegazzjonijiet humiex iffabbrikati"

Il-qtil ta’ Daphne Caruana Galizia kien il-kaġun li waqqa’ dlam fuq il-pajjiż kollu” – l-pajjiż bata. Konrad Mizzi u Keith Schembri kien responsabbli għal ħfna minn din it-tbatija” – dan qalu l-eks deputat Prim Ministru Louis Grech meta kien qed jixhed  fl-inkjesta pubblika dwar l-assasinju tal-ġurnalista Daphne Caruana Galizia.

Grech iddeskriva l-burdata fil-Gvern dak inhar ta’ meta l-ġurnalist inqatlet permezz ta’ karozza bomba fis-16 ta ’Ottubru 2017. “Kienet xi ħaġa li waqqgħet dlam fuq il-pajjiż.

Kien hemm dwejjaq … kien hemm tant emozzjonijiet, mhux biss xokk. Il-qtil ta’ Daphne kien xi ħaġa inaċċettabbli. Apparti l-oxxenità tagħha, ma għamlet l-ebda sens politiku,” qal Grech.

Grech kien Deputat Prim ministru bejn l-2013 u l-2017 fejn  kompla jservi bħala konsulent tal-Gvern wara dak il-perjodu. Mistoqsi dwar ir-rivelazzjonijiet tal-Panama Papers li ħarġu fl-2016, Grech qal li dan kien “daqqa ta’ ħarta” għall-Gvern.

“Is-sitwazzjoni kienet inaċċettabbli. Il-pożizzjoni tiegħi kienet ċara dak iż-żmien. Tkellimt fil-Parlament … għedt li kellha tittieħed azzjoni … Iva, kienet daqqa ta’ ħarta kbira.

“Kienu Konrad Mizzi u Keith Schembri ħolqu din id-daqqa ta’ ħarta enormi. Kellimt lil Konrad Mizzi, li kien qalli li għamel xi ħaġa etikament ħażina iżda mhux legalment ħażina,” qal Grech lill-Bord ta’ Inkjesta.

L-eks deputat PM qal li kien “indispost” meta mistoqsi għaliex kien nieqes mill-Parlament meta ttieħed vot ta ’sfiduċja kontra Mizzi fl-2016. Grech ammetta li hu qatt ma ffaċċja lil Muscat u staqsieh għaliex baqa’ jżomm lil  Keith Schembri u Konrad Mizzi minkejja l-kritika minn kullimkien li Malta kienet qed tirċievi minħabba fihom.

Grech qal li r-raġunijiet li ta Muscat biex issejjaħ elezzjoni ġenerali f’Ġunju 2017 kienu ekonomiċi. Il-protesti li kienu qed iseħħu wara l-allegazzjonijiet ta’ Egrant u b’riżultat ta’ żieda fl-instabbiltà ekonomika, wasslu lill-Prim Ministru Joseph Muscat biex isejjaħ elezzjoni, qal Grech.

Dwar Keith Schembri, Grech qal li hu kien “personalità qawwija” mhux għax kien negozjant imma għax kien kap fl-uffiċċju personal f’Kastilja. Madankollu, huwa żied li dan lilu ma fixxklu xejn.

“Ma kontx ngħid lilu biex nasal għand il-Prim Ministru. Kelli l-mandat tiegħi bħala Ministru u kien hemm żmien meta ma kontx naqbel ma ‘Keith Schembri, ”huwa qal.

Mistoqsi mill-Imħallef irtirat Michael Mallia dwar il-proġett tal-power station tal-gass u l-kontribut tiegħu f’dan kollu, Grech qal li ma kellu xejn x’jaqsam miegħu.

“Minbarra dak li ssemma fil-kabinett … Ma kontx involut fl-għażla, u lanqas fl-evalwazzjoni, fid-diskussjonijiet mal-konsorzju jew ir-rappreżentanti. Ir-rwol tiegħi kien biss li niddiskutih fil-kabinett. Ma kelli l-ebda involviment f’xi ħaġa li għandha x’taqsam mal-Electrogas,” huwa qal.

Grech tenna li kien Konrad Mizzi li kien ta l-preżentazzjoni dwar il-proġett u l-vantaġġi tiegħu. Grech naqqas l-importanza fuq dak li ssemma’ dwar il- ‘kabinett tal-kċina’, affermazzjoni magħmula minn Evarist Bartolo u Edward Scicluna meta dawn xehdu fl-inkjesta.

“Ma jidher fl-ebda ħin li kien jeżisti ‘il-kabinett tal-kċina’. Kien hemm kabinett tal-Ministri. Issa, jekk ħareġ li kien hemm … jista’ jkun li l-persuna tkun qed tiġġudika l-passat skont l-istandards tal-lum.

F’termini ta ’mandat, kabinett tal-kċina jkun mistenni li jiddomina l-laqgħat tal-kabinett, imma jien qatt ma rajt dan isir,” qal Grech meta kien qed wieġeb għal mistoqsija speċifika dwar ir-rwol tal-kabinett tal-kċina.

L-inkjesta pubblika dwar il-qtil tal-ġurnalista Daphne Caruana Galizia hija inkarigata, fost affarijiet oħra, biex tiddetermina jekk l-Istat għamilx dak kollu li seta’ biex il-qtil ma jseħħx.

Caruana Galizia ġiet maqtula f’karozza bomba eżatt barra d-dar tal-Bidnija tagħha fis-16 ta ’Ottubru 2017. Tliet irġiel, George Degiorgio, Alfred Degiorgio u Vince Muscat, ġew akkużati li wettqu l-assassinju, filwaqt li Yorgen Fenech huwa akkużat li kien qed imexxi l-qtil.

Melvin Theuma, li aġixxa bħala intermedjarju bejn Fenech u t-tliet qattiela, ingħata maħfra presidenzjali s-sena li għaddiet biex tgħid kollox. L-inkjesta hija mmexxija mill-Imħallef irtirat Michael Mallia, u tinkludi l-eks Imħallef kap Joseph Said Pullicino u l-Imħallef Abigail Lofaro.

Għal darba oħra fl-Inkjesta Pubblika saru diversi mistoqsijiet mill-Avukat Jason Azzopardi li flimkien mal-Avukat Therese Comodini Cachia qed jidhru għall-familja Caruana Galizia.

“Wara Ġunju tal-2017, fhimt għaliex Projects Malta tpoġġiet f’idejn il-Ministeru għat-Turiżmu?” staqsa l-Avukat Azzopardi. Grech qal li kien ilu xhur twal ma jikkomunikax ma’ Joseph Muscat.  “Qatt staqsejt lil Joseph Muscat għaliex ma neħħiex lil Konrad Mizzi u lil Keith Schembri?” staqsa Azzopardi.

Il-bord innota hawn li l-mistoqsija diġà kienet saret u x-xhud kie wieġeb. Grech iżda qal li hu ma kellu l-ebda problema jwieġeb mill-ġdid. Qal li hu kien informa lil Muscat dwar il-pożizzjoni tiegħu u ma qablux dwar dan.
Il-bord innota li din wara kollox kienet deċiżjoniji politika ta’ Joseph Muscat li ma jitneħħewx.

L-Avukat  Azzopardi semma wkoll ċ-China Communications Construction Company. Louis Grech jikkonferma li hu ffirma MOU ma’ din il-kumpanija. L-MOU kien fuq pont. Ikkonferma li sar id-due diligence wara li ġie ffirmat l-MOU.

Azzopardi jistaqsi kif ġie ffirmat l-MOU meta l-kumpanija kienet blacklisted. Grech jgħid li n-negozjati kienu waqfu hekk kif mid-due diligence ħareġ li l-kumpanija kienet blacklisted.

Meta mistoqsi jekk Egrant kinitx ġiet diskussa fil-kabinett, Grech qal li mhux ċert jekk kinitx diskussa fil-Grupp Parlamentari. Il-Bord jgħid li l-allegazzjonijiet fuq Egrant kienu serji ħafna u li kien jistenna li l-Kummissarju tal-Pulizija jibda jinvestiga immedjatament.

L-Avukat Azzopardi staqsa jekk hux possibbli li l-allegazzjonijiet dwar Nexia BT qatt ma ġew diskussi fil-kabinett. Louis Grech iwieġeb li ma jfissirx li l-allegazzjonijiet mhumiex veri imma “fil-politika tant tidra allegazzjonijiet foloz li tistaqsi jekk l-allegazzjonijiet humiex iffabbrikati.”

Louis Grech qal li l-Ministeru li kien responsabbli għalih qatt ma ħareġ direct orders lill-kumpanija ta’ Brian Tonna. L- Avukat Azzopardi reġa’ staqsa għaliex ġie ffirmat l-MOU mas-CCCC meta dakinhar tal-iffirmar il-kumpanija kienet diġà blacklisted. Grech wieġeb li qatt ma kellu jsir.

Fis-seduta li jmiss se ssir nhar l-Erbgħa 16 ta’ Settembru fid-9.30am.  mistenni jixhed id-Deputat Prim Ministru u l-Ministru għas-Saħħa Chris Fearne.