Grupp ta’ 50 immigrant li kienu qed ifittxu l-ażil u li kienu ntbagħtu lura bil-forza lejn il-Libja mill-awtoritajiet Maltin fuq il-bastiment tas-sajd Dar al Salaam ippreżentaw rikors fil-Qorti fejn talbu biex jitħallew jagħmlu l-applikazzjonijiet tagħhom għall-ażil. F’din it-talba qalu wkoll li kienu qegħdin ifittxu lill-Gvern għad-danni li ġew ikkawżati lilhom.
Fir-rikors ippreżentat quddiem il-Prim’Awla tal-Qorti Ċivili mill-avukati Paul Borg Olivier u Evelyn Borg Costanzi, l-immigranti talbu lill-Prim Ministru Robert Abela, il-Ministru tas-Sigurtà Nazzjonali u l-Infurzar tal-Liġi Byron Camilleri u l-Brigadier tal-AFM Jeffrey Curmi biex jirrimedjaw is-sitwazzjoni tagħhom.
Huma qed jiddikjaraw li ttieħdu lura lejn il-Libja f’April waqt li kienu fuq dinghy mgħobbi ż-żejjed fiż-żona ta’ Tiftix u Salvataġġ ta’ Malta. F’inkjesta dwar l-inċident, kien irriżulta li mhux biss l-NGO AlarmPhone infurmat lill-awtoritajiet Maltin bil-bastiment mgħobbi żżejjed li kien qed joqrob lejn iż-żona Search And Rescue ta’ Malta, iżda ajruplan tal-Frontex kien ukoll rah fil-baħar hemmhekk.
Fit-12 ta ’April, 24 siegħa wara t-telefonata minn AlarmPhone, kienet ġiet traċċata sal-fruntiera taż-żona Search And Rescue ta’ Malta. Għaddew 10 sigħat oħra qabel ma l-AFM ingaġġat bastiment tas-sajd privat, id-Dar al Salaam biex jiġbor l-immigranti. Is-salvataġġ seħħ madwar 39 siegħa wara li daħlu fis-Search And Rescue Malti, tgħid l-applikazzjoni fil-Qorti.
Huma argumentaw li minkejja li kienu jafu l-kundizzjonijiet li sejrin għall-agħar abbord id-dinghy, kif ukoll il-kapaċità mġebbda żżejjed tal-Forzi Armati, il-Brigadier Curmi kien stenna aktar minn 24 siegħa biex jingaġġa l-bastiment privat biex imexxi s-salvataġġ.
L-avukati argumentaw li bħala aġent tal-Istat, id-Dar Al Salaam kellha dmir li tara li din ma tintbagħatx lura fil-port ta’ oriġini tagħha kif deskritt mill-Prim Ministru. Dan imur kontra l-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem, żiedu l-avukati.
L-immigranti abbord sofrew deidrazzjoni u malnutrizzjoni, kif ukoll trawma psikoloġika bħala riżultat tad-dewmien fis-salvataġġ tagħhom. Kellhom jaraw ukoll lil sħabhom imutu u ġew ritornati l-Libja fejn ġew ittorturati u suġġetti għal trattament degradanti.
Huma argumentaw li kienu qed ifittxu l-ażil, kull wieħed b’ċertifikat maħruġ mill-UNHCR li juri dan, iżda kienu għadhom ġew imċaħħda mill-opportunità li jitolbu l-ażil f’Malta. Minflok ġew ritornati l-Libja fejn tqiegħdu f’ċentru ta’ detenzjoni f’Tarik al Sikka, komplew jgħidu.
Fl-applikazzjoni, intqal ukoll li l-azzjonijiet tal-Istat ammontaw għal deportazzjoni kollettiva, bi ksur tal-Karta tad-Drittijiet tal-Bniedem tal-Unjoni Ewropea, li kienet tipproteġi t-talbiet tagħhom għall-ażil.
Tnejn minn dawk li jfittxu l-ażil, Fthawi Tesfamichael Welday u Asfaha Letenugus Amelesom, mietu f’operazzjoni ta’ salvataġġ li tinvolvi bastiment bil-bandiera Libjana u kkoordinata mill-awtoritajiet Maltin matul l-istess perjodu, taqra l-applikazzjoni, u żżomm lill-Istat responsabbli għall-imwiet tagħhom.
L-azzjonijiet ta’ Malta dakinhar kisru l-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem, il-Kostituzzjoni ta’ Malta, il-Karta tad-Drittijiet tal-Bniedem tal-Unjoni Ewropea u l-Konvenzjoni ta’ Ġinevra, argumentaw l-avukati.
Ir-rikors jitlob lill-qorti tiddikjara li Malta kisret bosta mid-drittijiet tal-bniedem ta ’dawk li jfittxu l-ażil u tagħti danni pekunjarji u mhux pekunjarji lill-applikanti. Talbu wkoll li jitħallew jagħmlu t-talbiet tagħhom għall-ażil skont il-liġijiet internazzjonali, Ewropej u Maltin.
