In-nanniet għandhom dritt jirrikorru għall-qrati biex ifittxu aċċess għan-neputijiet minuri tagħhom, bid-deċiżjoni aħħarija dejjem tittieħed fl-aħjar interessi tat-tifel.
Din kienet id-dikjarazzjoni finali minn qorti tal-appell f’kawża li għaddejja fejn in-nanniet Taljani ta’ tifel, li jgħixu Malta ma’ binthom imwarrba u binhom il-liġi, qed ifittxu li jistabbilixxu kuntatt mat-tifla ta ’erba’ snin.
Ir-relazzjonijiet bejn il-ġenituri tat-tifel u n-nanniet materni kienu ddeterjoraw u l-komunikazzjoni dejjem naqset speċjalment wara li l-koppja marret tgħix Malta, u sostnew li n-nanniet kellhom “influwenza intrużiva u negattiva” fuq iż-żwieġ tagħhom.
In-nanniet kienu l-ewwel għamlu rikors quddiem it-Tribunal Taljan għall-Minuri li kkonkluda li ma kellux ġurisdizzjoni peress li t-tifel kien jgħix Malta.
B’hekk għamlu t-tieni attentat quddiem il-qrati Maltin li permezz tiegħu s-sena l-oħra, kisbu sentenza preliminari mill-Qorti tal-Familja, u għarfu l-interess ġuridiku tagħhom li jfittxu aċċess li, madankollu, ma kienx dritt awtomatiku u assolut.
Il-ġenituri tat-tifel appellaw
Il-qorti tal-appell osservat li għalkemm il-Kodiċi Ċivili ma kien fih l-ebda dispożizzjoni espressa li tagħti tali dritt li tfittex aċċess, madankollu, imponiet fuq in-nanniet obbligu li jipprovdu “għall-manteniment u l-edukazzjoni tat-tfal” meta l-ġenituri naqsu jew ma kellhomx biżżejjed tfisser.
It-tfal kienu wkoll marbuta li jipprovdu għall-axxendenti tagħhom f’każ ta’ bżonn. Obbligi bħal dawn wasslu għal “il-parteċipazzjoni tan-nanniet fil-ħajja tan-neputijiet”, osservat il-qorti, u żiedet li ma jkunx ġustifikat li ssir dikjarazzjoni ġenerali li n-nanniet “assolutament m’għandhom l-ebda dritt” li jfittxu xi forma ta ‘kuntatt permezz tal-qrati .
“Relazzjoni speċjali” bħal din bejn in-nanniet u n-neputijiet kienet rikonoxxuta taħt il-liġi Maltija u konsegwentement, hekk ukoll kien l-interess ġuridiku tan-nanniet li jitolbu xi forma ta’ kuntatt.
Ovvjament dan ma kienx ifisser li kellhom “dritt garantit” li jżuru jew jikkuntattjaw lill-minuri, iżda dritt li “jitolbu żjara.” Jekk dak id-dritt eventwalment immaterjalizzax kien kwistjoni għall-Qorti tal-Familja li tiddetermina każ b’każ, f’konformità ma’ l-aħjar interessi tat-tifel u wara konsiderazzjoni xierqa ta’ l-oġġezzjonijiet tal-ġenituri.
Dwar il-kwistjoni tal-awtorità tal-ġenituri, dan ma jfissirx li l-ġenituri “għandhom l-aħħar kelma dwar il-kwistjonijiet kollha li jikkonċernaw it-tifel,” iddikjarat il-qorti, preseduta mis-Sur Imħallef Giannino Caruana Demajo, bħala president, flimkien mas-Sur Imħallfin Tonio Mallia u Anthony Ellul.
“Il-minuri m’għandhomx vuċi indipendenti. L-interess tal-ġenituri, li għandhom l-awtorità tal-ġenituri fuq uliedhom, mhux dejjem huma f’armonija. “
Wara li qalet dan, il-qorti ddikjarat b’mod ċar li s-sentenza ma timplikax li “n-nanniet jistgħu jindaħlu fit-trobbija tan-neputijiet tagħhom”, iżda kellha tipprovdi “opportunità” għan-nanniet biex ifittxu kuntatt ma ‘neputi minuri.
Minħabba ċ-ċirkostanzi t-tajba, “il-minuri bla dubju se jgawdi benefiċċji jekk iżomm kuntatt ma ‘l-axxendenti tiegħu,” osservaw l-imħallfin. L-avukati Therese Comodini Cachia, Mario DeMarco u Ryan Bezzina assistew lin-nanniet.
