Il-Prim Awla tal-Qorti Ċivili fil-ġurisdizzjoni tagħha bħala Qorti Kostituzzjonali ċaħdet talba oħra tal-aħwa Degiorgio biex huma jingħataw il-libertà proviżorja u dan billi jissotomettu lilhom infushom permezz ta’ ‘l hekk imsejjħa “electronic tagging”.
L-Imħallef Joanne Vella Cuschieri innutat li Alfred Degiorgio u George Degiorgio mixlijin bil-qtil tal-ġurnalista Daphne Caruana Galizia kienu qegħdin jagħmlu din it-talba għat-tmien darba. L-irġiel ilhom arrestati minn Diċembru tal-2017 u jinsabu akkużati wkoll b’ħasil ta flus fi proċeduri separati.
Fit-talbiet li għamlu biex jingħataw il-libertà proviżorja dawn ġew konsistentement kienu opposti mill-Avukat Ġenerali u miċħuda mill-Qrati tal-Maġistrati u l-Qorti Kriminali.
L-avukat tagħhom William Cuschieri, argumenta li l-Istat kellu t-tort talli ma introduċiex sistema ta’ ‘electronic tagging’ li jippermetti s-sorveljanza tal-akkużat, fejn kien jinħoloq bilanċ bejn l-interessi tal-Istat, tas-soċjetà in ġenerali u tal-akkużat.
L-Avukat Cuschieri argumenta li r-rifjut li tingħata garanzija jikkostitwixxi ksur tal-Artikolu 5 (3) tal-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem – id-dritt għal-libertà u s-sigurtà, kif ukoll ksur tad-dritt tagħhom għal proċess ġust, minħabba li l-Avukat Ġenerali għandu d-dritt li jappella minn deċiżjoni fuq pleġġ. Huwa kien qed jargumenta wkoll li deċiżjoni bħal din hija diskriminatorja taħt il-Konvenzjoni Ewropea.
Il-Qorti Kostituzzjonali nnotat li waħda mit-talbiet tagħhom għall-ħelsien mill-arrest, quddiem il-Maġistrat Joe Mifsud, kienet milqugħa iżda nqalbet fuq appell quddiem il-Qorti Kriminali.
L-aħwa kienu ingħataw ukoll il-libertà proviżorja fi proċeduri separati dwar ħasil ta’ flus, iżda ma setgħux jagħmlu użu minnha peress li baqgħu arrestati fuq il-qtil ta’ Daphne Caruana Galizia.
L-Avukat Ġenerali insista li l-liġi ċċitata mill-irġiel qiegħda hemm biex tipprevjeni arrest arbitrarju u li tkompli tgħid li persuna tista’ tinżamm taħt arrest preventiv jekk ikun hemm suspett raġonevoli.
Huwa argumenta li kienu ġew arrestati fuq suspett raġonevoli bħal dan u li d-detenzjoni kontinwa tagħhom hija ġustifikata u permessa taħt il-qafas legali tal-konvenzjoni.
L-Imħallef Joanne Vella Cuschieri, osservat li l-applikanti għamlu użu “abbundanti ħafna” tad-drittijiet mogħtija lilhom mil-liġi biex jagħmlu talbiet għal pleġġ, għalkemm ma hemmx dritt ta’ appell minn rifjut ta’ pleġġ.
“Fil-fatt mill-atti tal-każ jirriżulta li mill-inqas tmien talbiet saru fl-atti tal-każ ta’ omiċidju, uħud minnhom ippreżentaw l-għada li l-applikazzjoni preċedenti ġiet miċħuda.”
L-imħallef qalet li wara li eżaminat l-atti tal-każ u l-liġi applikabbli, kif ukoll it-tagħlim tal-Qorti Ewropea, hija ħasset li trid taqbel mal-pożizzjoni tal-Avukat tal-Istat dwar il-kwistjoni.
Il-Qorti Ewropea tikkonferma li d-dritt għal smigħ ġust mhux neċessarjament jinkludi l-appell strett f’kull ċirkostanza, qalet il-Qorti li żiedet tgħid li għalkemm huwa veru li l-liġi ma tipprovdix għal appell fuq digrieti ta’ pleġġ, dan l-iżbilanċ apparenti hija rettifikata bid-dritt tal-akkużat li jippreżenta applikazzjoni għal pleġġ fi kwalunkwe stadju tal-proċeduri – kif kienu għamlu l-akkużati.
Kien importanti li l-Qorti tqis l-istampa proċedurali usa’ u mhux biss is-subartikolu tal-liġi ċċitata mill-applikanti. “Għalhekk l-ilment taħt l-Artikolu 6 tal-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem mhux ġustifikat”, iddeċidiet il-Qorti.
It-tieni lment, dak ta ’diskriminazzjoni, ma kien jaqa’ taħt l-ebda kategorija tal-lista eżawrjenti provduta fil-Konvenzjoni, qalet il-qorti, u żiedet li kienet taqbel mas-sottomissjonijiet tal-Avukat ta’ l-Istat dwar il-kwistjoni. Il-Qorti ċaħdet it-talbiet kollha magħmula mill-aħwa, u ordnathom ukoll iħallsu l-ispejjeż tal-każ.
