Liam Debono, li qed jistenna li jgħaddi ġuri għall-attentat ta’ qtil ta’ uffiċjal tal-pulizija li saq fuqu fl-2018, ippreżenta rikors kostituzzjonali fejn argumenta li d-dritt tiegħu għal proċess ġust diġà nkiser, u talab danni morali. Debono, ta’ 20 sena, li bħalissa qed jiskonta sentenza ta’ ħames snin ħabs talli kiser il-probation u projbizzjoni tas-sewqan waqt li kien fuq pleġġ talli kaxkar uffiċjal tal-pulizija bil-karozza tiegħu f’inċident hit and run, għamel żewġ ilmenti dwar id-dritt tiegħu għal smigħ ġust każ li ppreżenta kontra l-Avukat tal-Istat.
Fl-applikazzjoni tal-qorti ppreżentata mill-avukat Joe Brincat nhar il-Ġimgħa, Debono akkuża lill-eks avukat legali tiegħu li “ma riedx jidher għalih u li rrifjuta li jaċċetta li jagħih ir-release (permess) sabiex ikun jista ‘jqabbad lil xi ħadd ieħor bħala avukat.” L-ebda avukat ieħor ma ried jieħu l-każ, għax dan ikun ksur tal-Kodiċi ta’ Etika. Kien l-Avukat Brincat li wara ħa l-każ.
Għal xi żmien wara li twaqqa’ mill-avukat tiegħu, Debono kien assistit minn avukat tal-għajnuna legali, iżda dan kien limitat għal seduti quddiem il-Qorti tal-Maġistrati u ma kellu l-ebda awtorizzazzjoni biex jippreżenta appell, huwa qal.
Dan, qal Brincat, ċaħħad lil Debono mill-possibbiltà li jippreżenta appell kontra s-sentenza ta’ ħabs tiegħu. L-akkużat ukoll ma kienx irċieva proċess ġust fil-każ fejn kien akkużat li kiser probation sostna l-avukat, billi “dan ġab miegħu l-preżunzjoni ta’ ħtija, aktar milli innoċenza.”
Debono qed jistenna ġuri għall-attentat ta’ qtil tal-kuntistabbli tal-pulizija Simon Schembri fl-2018. Schembri kien kważi maqtul meta nqabad taħt il-karozzza u ġie mkaxkar mis-sewwieq li kien għadu taħt l-età ta ’dak iż-żmien, u sofra minn pulmun imġarraf u fratturi fil-pelvi u l-kustilji. Id-driegħ tal-lemin ta’ Schembri kellu jiġi amputat taħt il-minkeb b’riżultat tal-ġrieħi li ġarrab.
L-uffiċjal sofra wkoll ħruq gravi ta’ minħabba t-tkaxkira li ħa minn ħaddejh bil-ġrieħi jibqgħu sejrin sa l-addome. Huwa kien spiċċa mkaxkar għal distanza konsiderevoli mill-Mercedes li allegatament kien qed isuq Debono. L-Avukat Brincat sostna li f’Malta kwistjonijiet ta’ drittijiet fundamentali tal-bniedem jistgħu jitqajmu wkoll b’antiċipazzjoni ta’ ksur.
L-avukat sostna li l-klijent tiegħu kien ukoll is-suġġett ta ‘”bumbardament tal-midja” u l-każ tiegħu kien ikkummentat b’mod estensiv kemm mill-ġurnalisti kif ukoll mill-qarrejja online. Huwa rrimarka li fl-Italja hemm proċedura li biha jekk jintlaħaq ċertu livell ta ’animosità pubblika lejn persuna akkużata, dik il-persuna tiġi pproċessata f’ġurisdizzjoni interna differenti, iżda qal li dan ma kienx possibbli f’Malta.
Ikun importanti li l-ġurati potenzjali ma jiġux influwenzati b’mod negattiv minn dak li qraw u semgħu “b’ċerta insistenza,” qal Brincat, u żied li dan japplika b’mod partikolari għaċ-ċirkostanzi fejn qabel ma tibda l-ġurija, il-gazzetti u kmamar tal-aħbarijiet oħra jsiru konxji u mela agħmel enfasi fuq il-prova li ġejja.
Huwa inutli li jkun hemm imħallef mgħallem li jżomm lilu nnifsu ħieles mill-preġudizzju meta l-ġurati jkunu qed jiġu influwenzati kontra l-akkużat, huwa qal. Brincat qal li hu stess kien qed joqgħod attent li ma jsemmix fl-applikazzjoni tiegħu, dettalji li l-istampa mbagħad tħabbat fuqhom.
“Id-dritt għal-libertà tal-espressjoni huwa soġġett ukoll għal restrizzjonijiet li huma d-drittijiet ta ‘partijiet terzi u l-protezzjoni tagħhom. Fost dawn id-drittijiet protetti hemm dak ta’ proċess ġust. Ma jistax ikollok proċess ġust fejn iċ-ċirkostanzi tal-inċident li miegħu qed jiġi akkużat Liam Debono qed jiġu mtellgħin kontinwament madwarhom. “
Brincat qal li hu stess kien qed joqgħod attent li ma jsemmix fl-applikazzjoni tiegħu, dettalji li l-istampa mbagħad taqbeż fuqhom. “Id-dritt għal-libertà tal-espressjoni huwa soġġett ukoll għal restrizzjonijiet li huma d-drittijiet ta ‘partijiet terzi u l-protezzjoni tagħhom. Fost dawn id-drittijiet protetti hemm dak ta ‘proċess ġust. Ma jistax ikollok proċess ġust fejn iċ-ċirkostanzi tal-inċident li miegħu qed jiġi akkużat Liam Debono qed jiġu mtellgħin kontinwament madwarhom. “
Għal dawn ir-raġunijiet, huwa talab lill-qorti tiddikjara ksur tad-dritt għal proċess ġust u ksur tad-dritt ta’ appell fi kwistjonijiet kriminali u tipprovdi rimedju, flimkien ma’ danni morali. L-avukat talab ukoll lill-qorti biex “tiddikjara b’mod preventiv” li l-akkużat probabbilment ma jirċevix proċess ġust minħabba l-preġudizzji mibnija kontrih u biex il-qorti tipprovdi għal dan kif xieraq sabiex jiġi evitat ksur ieħor tad-drittijiet fundamentali tal-bniedem
