Uffiċjal tal-Malta Enterprise responsabbli għall-immaniġġjar ta’ applikazzjonijiet ta’ finanzjament ma ra l-ebda frodi minn Progress Press f’applikazzjoni li wasslet għal akkużi ta’ ħasil ta’ flus kontra l-kumpanija qal lill-qorti. George Francalanza għamel din id-dikjarazzjoni waqt li kien qed jixhed fil-kumpilazzjoni tal-provi kontra Keith Schembri u l-assoċjati tan-negozju tiegħu, li jinsabu akkużati b’korruzzjoni, ħasil ta’ flus u akkużi oħra.
Francalanza kien l-uffiċjal li rrakkomanda li tiġi approvata l-applikazzjoni għall-finanzjament tal-Progress Press u f’rapport intern tal-Malta Enterprise kiteb li jekk l-aġenzija kellha “tagħlaq iż-żewġ għajnejn u tiġġebbed l-immaġinazzjoni” allura għandu jiġi applikat il-finanzjament sħiħ.
Il-każ imur lura għall-2013, meta Progress Press kienet applikat għal fondi, u wara rċeviet, madwar €1.5 miljun f’għajnuna biex tiġi mgġejjuna parzjalment tkopri madwar € 5.5 miljun f’investiment f’installazzjoni ġdida ta’ stampar. Progress Press hija sussidjarja ta’ Allied Newspapers, li hija l-pubblikatur ta’ Times of Malta.
Il-prosekuzzjoni, immexxija mill-Prosekutur tal-Istat Elaine Mercieca Rizzo, sostniet li filwaqt li l-għajnuna finanzjarja kienet maħsuba biss biex tkopri investimenti kapitali fuq assi fissi, il-kumpanija kienet frodat lill-Malta Enterprise billi inkludiet ammonti mhux speċifikati ta ’“ konsumabbli ”fl-applikazzjoni tagħhom.
Dawn il-konsumabbli aktar tard ġew inklużi fl-irċevuti sottomessi għal investimenti fissi fil-makkinarju. Madankollu, waqt is-seduta tal-Erbgħa, il-qorti, preseduta mill-maġistrat Donatella Frendo Dimech, semgħet li l-applikazzjoni inizjali tal-Progress Press kienet iddikjarat b’mod ċar li kienet qed tapplika għal finanzjament għal tliet investimenti differenti. Wieħed minn dawk l-investimenti, magna diġitali, għal ftit anqas minn €1 miljun, li kienet tinkludi “il-konsumabbli relatati kollha”.
Francalanza, l-uffiċjal kap tal-Malta Enterprise responsabbli għall-immaniġġjar ta’ applikazzjonijiet magħmula minn negozji kbar, qala’ ċamata mill-qorti talli għamel suppożizzjonijiet dwar l-applikazzjoni u li finanzjament u ma ħarsitx sewwa l-kwistjoni tal-konsumabbli.
Huwa xehed li l-ewwel irċieva l-applikazzjoni għall-finanzjament fit-30 ta’ Lulju 2013, u jista’ jiftakar mill-inqas laqgħa waħda mal-eks direttur maniġerjali tal-Grupp Allied Adrian Hillman u ċ-chairman tal-Malta Enterprise Mario Vella. Francalanza qal li Michel Rizzo, li dak iż-żmien kien id-direttur maniġerjali ta’ Progress Press, seta’ wkoll attenda, għalkemm ma kienx ċert.
Rizzo, flimkien mal-eks kontrollur finanzjarju Claude Licari, jinsab akkużat b’ħasil ta’ flus u frodi tal-Malta Enterprise. It-tnejn qed jiċħdu l-akkużi. Francalanza xehed li l-kumpanija kienet impenjat ruħha li tidħol f’investiment ta ’€5.5 miljun fuq tliet magni u talbu l-għajnuna tal-Malta Enterprise permezz ta’ għajnuna għall-investiment fil-forma ta’ flus kontanti.
Huwa qal lill-qorti li l-għajnuna għall-investiment normalment tingħata fil-forma ta’ krediti ta’ taxxa, iżda tista’ tingħata bħala għotja ta’ flus u tiddependi fuq id-daqs tal-investiment. Il-partijiet involuti kienu Adrian Hillman u Michel Rizzo, dak iż-żmien fit-tmun ta’ Progress Press u l-investiment kien għal tagħmir ta’ rbit, wieħed diġitali, printers u tagħmir ieħor.
Konsumabbli elenkati iżda mhux ikkostjati Huwa xehed li filwaqt li l-oġġetti tal-konsum kienu ġew elenkati fl-applikazzjoni għall-finanzjament, ma ġewx ikkostjati. Bħala riżultat, huwa kien assuma li l-ispiża tal-oġġetti tal-konsum kienet negliġibbli, xi ħaġa li l-qorti qalet li kienet nuqqas ċar min-naħa tiegħu.
Waqt li għadda mill-applikazzjoni minn Progress Press, Francalanza qal li l-ewwel investiment kien għal stampa diġitali, li kienet tinkludi miljun “klikks fis-sena”. Francalanza qal lill-qorti li ma kellu l-ebda idea ta ‘xi jfisser dan u qatt ma ċċekkja mal-applikant. Klikk hija miżura ta’ kemm tintuża pressa. It-tieni oġġett investit mill-kumpanija tal-istampar kienet magna tal-irbit diġitali. Fl-applikazzjoni, Progress Press kienet elenkat “konsumabbli relatat”.
Francalanza spjega li l-Malta Enterprise qablet li tagħti taħlita ta’ flus kontanti u krediti ta’ taxxa fuq il-bażi tal-investiment. Iżda li dan kien maħsub biss biex jingħata kontra fatturi u prova ta’ ħlas għal oġġetti ta’ investiment eliġibbli.
Huwa spjega li l-Malta Enterprise kienet “ġeneruża” fl-ammonti stmati għall-għotja. “Aħna nħossu li l-aħjar li napprovaw aktar u allura ma jkollniex għalfejn nagħtuha, bil-maqlub,” huwa qal. Mistoqsi jekk ingħatawx fatturi minn Progress Press, Francalanza qal li din ma kinitx ir-responsabbiltà tiegħu.
Iżda biex jingħata l-finanzjament, allura dawn il-karti kellhom jiġu sottomessi, żied jgħid. Huwa qal lill-qorti li applikazzjoni għal finanzjament relatata ma’ magna imtejba diġitalment ta’ €960,000, u ssemma’ ftehim ta ‘ħames snin dwar partijiet, xogħol u manutenzjoni kif ukoll oġġetti tal-konsum.
It-tielet investiment li sar minn Progress Press kien ta’ € 2.5 miljun u kopra tagħmir ieħor relatat ma’ dan il-pjan ġdid ta’ stampar diġitali fuq medda qasira ta’ żmien. Madankollu, dan ma kienx jinkludi konsumabbli. Ladarba l-applikazzjoni għall-finanzjament ġiet approvata, inħarġet ittra ta’ intenzjoni (letter of intent).
Huwa qal li l-ittra ta’ intenzjoni oriġinali ta’ Progress Press ġiet irtirata u sostitwita minn oħra, wara li l-kumpanija biddlet fehemta dwar l-applikazzjoni għal self bankarju u kienet iddeċidiet li tiffinanzja l-investiment hija stess. Francalanza qal li Progress Press spiċċat tirċievi ftit inqas minn dak l-ammont ta’ € 1.6 miljun elenkat fl-ittra ta’ intenzjoni, hekk kif il-kumpanija infurmat lill-Malta Enterprise li nefqu inqas milli kien ippjanat oriġinarjament, u l-finanzjament tagħhom tnaqqas kif xieraq.
“Ma nara l-ebda frodi”
Waqt il-kontro eżami mill-avukati difensuri Edward Gatt u Mark Vassallo, Francalanza qal li hu qatt ma xehed qabel dwar din il-kwistjoni u qatt ma ċċekkja burokrazija relatata mal-ftehim, anke wara li l-kwistjoni għamlet aħbarijiet. Huwa qal li l-konsumabbli ma kinux ikkwantifikati, u rrikonoxxa li ma kienx staqsa dwarhom qabel ma għamel ir-rakkomandazzjoni tiegħu biex japprova l-applikazzjoni għall-finanzjament.
F’dan il-punt, interrompiet il-Maġistrat Donatella Frendo Dimech, u staqsiet jekk hijiex ir-responsabbiltà tal-Malta Enterprise li tivverifika għal xiex qed jagħtu l-flus. “Iva, imma għandna ‘safety net’ u stadju tal-ħlasijiet li tiġi biss kontra l-fatturi u l-prova tal-ħlas,” qal Francalanza.
Fi skambju, Gatt staqsa, “allura fil-fehma tiegħek min ffroda lil min u b’kemm?” “Ma nara l-ebda frodi,” qal Francalanza. “Xi nies qattgħu ħmistax il-ħabs u xi nies jinsabu fl-istat tas-saħħa li jinsabu fih minħabba dan!” iddikjarat id-difiża bi tweġiba.
Kif inħarġu l-pagamenti
Wara xehed Joseph Zammit, il-kap uffiċjal tal-finanzi fil-Malta Enterprise. Tenna li l- €1.5 miljun tħallsu lil Progress Press fi tmien ħlasijiet fuq ħames snin. L-eliġibilità għall-għajnuna hija definita b’mod ċar fil-liġi u l-applikanti kienu jafu għal xiex kienu eliġibbl.
Huwa qal li skont il-linji gwida, il-finanzjament kopra assi tanġibbli jew intanġibbli, jiġifieri spejjeż ta’ nvestiment jew pagi. Assi tanġibbli kienu assi fissi li huma kapitalizzati u ma jinkludux konsumabbli. Meta spjega t-talba għar-rifużjoni, Zammit qal li seħħet f’porzjonijiet kontra l-fatturi.
Zammit qal li t-taqsima amministrattiva tal-Malta Enterprise tieħu ħsieb dan il-proċess. Huma kienu rċevew żewġ fatturi li koprew l-investiment totali ta’ €5.5 miljun. Waħda minn Diċembru 2013 kopriet l-istampa diġitali għal ftit iktar minn €2 miljun.
It-tieni fattura kienet għal makkinarju ieħor li jammonta għal madwar €966,000, u magna oħra għal €2 miljun. Il-proċess ta’ verifika kien jinkludi spezzjoni fuq il-post biex jiġi żgurat li l-magni kienu tassew mixtrija. Ladarba l-fatturi fiskali jiġu ppreżentati u l-pagamenti jsiru biex isostnuha, dawn jittieħdu bħala verifikati, huwa qal.
“Il-fatturi kienu mill-Kasco, u aħna niddependu fuq dawk,” qal Zammit. Huwa ppreżenta lill-qorti prova ta’ pagamenti maħruġa minn Kasco Ltd, il-kumpanija ta’ Schembri. Ix-xhud spjega li dawn ġew ikkontrollati kontra dikjarazzjonijiet tal-Lombard Bank maħruġa għal Progress Press.
Qal li kien hemm xi prova ta’ dokumenti ta’ ħlas mill-Kasco Ltd li ma kinux approvati għall-għajnuna mill-Malta Enterprise. Waqt li juri kif dan ħadem, huwa rrefera għal dokument wieħed ta’ prova ta’ ħlas li kien għal madwar €300,000 relatat mal-ewwel investiment ta ’magna tal-istampar diġitali.
Aktar tard waqt il-kontro eżami, Zammit spjega li fl-aħħar mill-aħħar il-kumpaniji ppreżentaw biss fatturi għal makkinarju u ma kinux jinkludu l-konsumabbli bħala fatturi separati. Dan kien kif inħareġ finanzjament għal oġġetti ineliġibbli.
Il-maġistrat innotat li wħud mill-irċevuti ppreżentati mill-applikanti kienu inkludew ukoll il-frażi “il-konsumabbli l-oħra kollha”. Zammit qal li din setgħet kienet sorveljanza. L-avukat difensur Mark Vassallo indika l-ittra ta ’intenzjoni u t-tweġiba sussegwenti mill-Malta Enterprise li qal ukoll għamel referenza għall-applikazzjoni oriġinali minn Progress Press, u għalhekk ukoll għall-konsumabbli.
L-aħħar xhud ippreżentata mill-prosekuzzjoni kienet Stefania Cilia Caligari, li qabel kienet involuta fl-immaniġġjar tal-kontijiet fi Progress Press. Hija xehdet li l-oġġetti tal-konsum kienu normalment ippreżentati separatament minn investimenti fissi oħra magħmula mill-kumpanija.
Madankollu, fil-każ tal-irċevuti mingħand Kasco Ltd għal dawn it-tliet investimenti kontenzjużi ma kien hemm l-ebda riċevuta separata għall-oġġetti tal-konsum u għalhekk l-investiment kollu ġie ppreżentat taħt assi fissi. Il-każ se jkompli fis-17 ta’ Mejju fis-1.00pm
.
L-erba’ rġiel ingħataw il-libertà proviżorja x-xahar li għadda wara li qattgħu kważi xahar il-ħabs wara li ġew akkużati b’korruzzjoni finanzjarja fost akkużi oħra f’Marzu. L-akkużi kontrihom ġejjin minn żewġ inkjesti maġisterjali li jirriżultaw minn leaks tal-Panama Papers.
