Il-gvern Malti ħallas għall-pushbacks mill-vapur Dar Es Salaam1 minn “tlieta sa erba’ darbiet”, qal sid l-bastiment lil Imħallef Lawrence Mintoff li qed jisma’ l-każ kontra l-Prim Ministru Robert Abela, il-Ministru għas-Sigurtà Nazzjonali u l-Infurzar tal-Liġi Byron Camilleri u l-Brigadier tal-AFM Jeffrey Curmi, f’kawża miftuħa mill-avukati Paul Borg Olivier u Eve Borg Costanzi f’isem 52 persuna li kienu qed ifittxu asil, u li kienu ntbagħatu lura lejn il-Libja fir-Rebbiegħa tal-2020.
Numru ta ‘ persuni xehdu fil-Qorti, iżda ta’ interess partikolari kienet dik ta’ Carmelo Grech, is-sid tal-bastiment tas-sajd bil-bandiera Libjana Dar Es Salaam 1. Grech qal li dak iż-żmien, id-dgħajsa tiegħu kienet ilha fil-Port il-Kbir għal bejn erba’ u sitt ġimgħat, meta ġie avviċinat minn rappreżentant tal-Forzi Armati ta’ Malta (AFM) li ismu ma kienx jaf.
Huwa qal li l-AFM tawh il-pożizzjoni ta’ fejn kien id-dinghy biex ikun jista’ jagħmel; is-salvataġġ, iżda d-dinghy ma nstabx għall-ewwel. “Konna eqreb lejn Lampedusa minn Malta,” huwa qal. Kien hemm ibħra qawwija u ħames persuni kienu mietu abbord id-dinghy.
Meta ġie infurmat, huwa ressaq dan il-fatt lill-AFM, li ordnat li l-ekwipaġġ tiegħu jġib abbord dawk ħajjin l-ewwel u mbagħad il-mejtin. Għalkemm huwa rreżista l-ordni, il-mejtin eventwalment ittellgħu fuq id-dgħajsa tas-sajd. Grech għamilha ċara lill-qorti li hu ma kien abbord fl-ebda ħin.
Huwa qal li l-kaptan tal-bastiment kien ikellmu u hu kien se jkellem lill-AFM. Wara li ħadu l-iġsma abbord, l-ekwipaġġ ingħata struzzjonijiet biex ibaħħru lejn Tripli u jittrasferuhom fuq patrol boat Libjana. “Kien hemm baħar ikraħ u n-nies [salvati] abbord irribellaw, iżda l-Libjani għenu biex itaffu r-rewwixta,” qal Grech.
L-Avukat Paul Borg Olivier staqsa lil Grech kemm-il darba wettaq din it-tip ta ’operazzjoni. “Aħna ġejna mitluba nagħmlu dan mill-AFM madwar tlieta jew erba’ darbiet”, huwa qal. “Ma tħallsux miżati charter. L-AFM ħallset għall-fjuwil.
Għall-ewwel konna nagħtuhom l-ikel tagħna imma meta l-Captain Morgan daħal fin-nofs l-ikel beda jintbagħat lilhom bil-baħar … ” “L-AFM forniet il-bowser tal-fjuwil,” kompla jgħid. Dominic Tanti, sid il-bastiment Salve Regina ġie msejjaħ ukoll biex jixhed dwar ir-rwol tiegħu fl-operazzjoni. “Ikkmandawni biex nieħu l-ikel il-Libja.
Konrad Baldacchino iżda għamel dan, ”qal Tanti waqt li kkjarifika li ma kienx jaf lil Baldacchino. “Il-ħabib tiegħi, li huwa kaptan, kien ċempilli biex jgħidli li Baldacchino kellu bżonn lil xi ħadd biex jagħmel dan ix-xogħol.” Salve Regina dak iż-żmien kien fil-port tal-Belt. “Għabbejna ikel mill-Marsa bi krejn, kien bejn wieħed u ieħor xogħol ta’ siegħa u nofs sa sagħtejn. Konrad Baldacchino ipprovda l-ikel. Madwar 30 tunnellata minnha.
Tanti mar il-Libja u rritorna vojt fl-ewwel vjaġġ tiegħu hemmhekk, wara li għadda l-merkanzija tiegħu lis-suldati Libjani hemmhekk. “Wara jumejn ċempluli u talbuni biex nagħmel l-istess. Jien għamilt l-istess u din id-darba, għal xi raġuni qaluli biex nerġa ‘lura.” Għalhekk mar il-Libja darbtejn.
L-ewwel darba li mar wara Dar es Salaam, u t-tieni darba li ma daħalx fil-Libja, iċċara l-avukat Chris Soler li deher f’isem l-Uffiċċju tal-Avukat Ġenerali. It-tieni darba taw ikel lit-Tremar – it-tielet bastiment allegatament ikkummissjonat mill-Gvern Malti biex iwettaq salvataġġi. “Ma kellhomx ikel. Baqgħu barra l-ibħra territorjali. ”
Neville Gafa ’kien jikkoordina l-operazzjonijiet mid-dar
Xehed ukoll l-eks impjegat tal-OPM Neville Gafa ’. Illum ljaħdem għal rasu, fejn qal li r-rwol tiegħu fl-operazzjoni bejn id-9 u l-10 ta’ April kien li jagħmel kuntatt bejn il-Libja u Malta. “Wara li ġew stabbiliti l-kuntatti, kont ingaġġat biex niżgura li n-nies jirritornaw mingħajr periklu.
Ir-rwol tiegħi qatt ma kien ġewwa l-ibħra territorjali Maltin, iżda f’dawk Libjani sabiex tapplika l-ġurisdizzjoni. Jien kont qed nieħu struzzjonijiet mill-OPM (Uffiċċju tal-Prim Ministru). ” Huwa ċaħad kwalunkwe rwol fl-ingaġġ tal-bastimenti jew li kellu xi kuntatt magħhom.
“Fl-OPM kont f’kuntatt maċ-Chief of Staff Clyde Caruana.” “Matul tlieta jew 4 snin ħdimna biex insalvaw eluf ta ‘nies,” qal Gafa’. “X’għamilt biex issalva l-ħajjiet?” IL-Imħallef Lawrence Mintoff, staqsa. “Nirċievi ordnijiet mill-AFM u nikkoordina mal-Gwardja tal-Kosta Libjana.”
Huwa kien jikkoordina dan mid-dar, huwa qal. Gafa ’qal ukoll li ma kienx jaf lil Konrad Baldacchino. Kien hemm missjoni oħra li ġie mitlub jikkoordina wara r-riżenja tiegħu, qal Gafa ‘, iżda t-tieni każ sar b’xejn “mingħajr interessi”. “Kien hemm bastiment separat li jġorr 30 tunnellata ta’ provvisti … Kont naħseb biex niżgura li kemm l-immigranti kif ukoll il-provvisti jaslu fi Tripli.” Huwa qal li l-missjoni kienet ta’ darba, u żied li ma kienx jaf min kien qed iġorr il-provvisti.
“
.
“
