Żewġ ommijiet Torok li reċentement inżammu l-ħabs fuq reati ta’ passaport foloz ressqu appell, u sostnew li s-sentenzi ta’ sitt xhur ħabs kienu severi wisq u li kienu, essenzjalment qed ifittxu ażil minħabba r-reġim ta’ Erdogan fit-Turkija.
Fit-28 ta’ Lulju, Rabia Yavuz u Muzekka Deneri ntbagħtu l-ħabs għal 6 xhur wara li wieġbu ħatja ta’ reati relatati mat-tbagħbis tal-passaporti u l-użu ta ’passaporti foloz. It-tfal żgħar tagħhom kienu preżenti fl-awla hekk kif in-nisa ntbagħtu l-ħabs u bdew jibku u jgħajtu hekk kif ommijiethom ġew imwassla sal-bini tal-Qorti.
Fl-applikazzjoni tal-appell tagħhom, l-avukati tan-nisa Jason Grima u Gianluca Cappitta qalu li huma għalliema li kienu ħarbu minn art twelidhom fl-2016 minħabba l-involviment tagħhom mal-moviment Gulen fil-kolp ta’ stat fallut kontra Recep Tayyip Erdogan.
Fl-applikazzjoni tal-appell tagħhom, l-avukati spjegaw li sabiex jiġu evitati l-konsegwenzi u l-atroċitajiet orribbli li segwew dan il-kolp ta’ stat fallut, in-nisa kienu ħarbu lejn il-Greċja. Peress li kien hemm il-possibbiltà li d-dokumenti tagħhom ma jiġġeddux, qalu, li huma telgħu fuq titjira lejn Brussell li kienet tinvolvi waqfa ta’ sagħtejn f’Malta.
Peress li kienu użaw dokumenti foloz biex jivvjaġġaw, ġew arrestati f’Malta, akkużati u wara li ammettew l-akkużi, ġew kundannati l-ħabs għal sitt xhur. L-appell jikkonċerna l-piena, li l-avukati ddeskrivew bħala “sproporzjonata u eċċessiva”, u qalu li piena ferm aktar ekwa u ġusta setgħet ġiet mogħtija.
Il-piena, qalu l-avukati, kemm fil-kwalità kif ukoll fil-kwantità, ma toħloqx bilanċ bejn l-aspett retributtiv u riformattiv li huwa tant għażiż fil-ġustizzja kriminali moderna Maltija. Huma semmew il-każ tal-Pulizija tal-2006 vs John Farrugia fejn sentenza ta’ sentejn u nofs ħabs tnaqqset għal ordni ta’ servizz fil-komunità.
“L-applikanti jħossu li l-Qorti tal-Prim’Istanza kellha tkun ferm iktar ħanina magħhom. Kif imsemmi l-applikanti kellhom jaħarbu mill-art twelidhom minħabba l-atroċitajiet li kienu qed isiru kontra l-moviment tagħhom u l-opinjoni politika tagħhom.
Huma kellhom jagħmlu dan waqt li jieħdu ħsieb it-tfal żgħar tagħhom. ” L-avukati argumentaw li l-appellanti ma kinux kriminali u kellhom bżonn l-għajnuna tal-Istat u qalu li jidher li l-qorti tal-Maġistrati ma qisitx il-fatt li l-appellanti kienu l-ommijiet ta’ żewġt itfal żgħar li ma kellhom ħadd ieħor biex jassisti lill-minuri.
“Bħala konsegwenza ta’ din is-sentenza, il-minuri kienu wkoll separati minn ommhom, bit-trawma kollha li ġġib magħha din is-separazzjoni.” Il-ġurisprudenza mill-Qorti ta’ l-Appell Kriminali kienet stabbiliet li l-qorti ta’ l-appell m’għandhiex tfixkel il-piena mogħtija mill-ewwel qorti sakemm ma kienx “ippruvat b’mod ċar li l-Ewwel Qorti naqset milli tagħti importanza lil aspett jew ċirkostanza partikolari.”
L-avukati argumentaw li kien hemm sentenzi aktar klementi mogħtija f’każijiet aktar gravi fejn ma kienx hemm ammissjoni bikrija. Minbarra dan, id-difiża qalet li mill-arrest u l-ħabs tagħhom, in-nisa applikaw għall-ażil.
Id-difiża saħqet ukoll li Malta hija firmatarja tal-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar ir-Refuġjati tal-1951, li tgħid li “l-Istati Kontraenti m’għandhomx jimponu pieni, minħabba d-dħul jew il-preżenza illegali tagħhom, fuq refuġjati li, ġejjin direttament minn territorju fejn ħajjithom jew il-libertà kienet mhedda fis-sens tal-artikolu 1, tidħol jew hija preżenti fit-territorju tagħhom mingħajr awtorizzazzjoni, sakemm dawn jippreżentaw ruħhom mingħajr dewmien lill-awtoritajiet u juru kawża tajba għad-dħul jew il-preżenza illegali tagħhom. ”
L-avukati sostnew li r-refuġjati spiss ma setgħux jitilqu legalment minn pajjiżhom u jivvjaġġaw lejn stat sigur. Għalkemm it-test tal-liġi kkwotata jirreferi għal “refuġjati”, il-liġi internazzjonali u l-ġurisprudenza jinkludu dawk li jfittxu ażil f’din id-definizzjoni.
