Il-bank Pilatus u dik li kienet il-kap legali tiegħu ġew akkużati quddiem il-Maġistrat Joe Mifsud b’reati marbuta ma’ ħasil ta’ flus. Claude-Anne Sant Fournier residenti tas-Sliema u li għandha 41 sena, wieġbet mhux ħatja kif għamel ukoll il-bank Pilatus. Id-difiża tal-mara akkużata żvelat ukoll fil-Qorti li l-inkjesta Maġisterjali tat direzzjoni li kellhom jitressqu disa’ persuni b’rabta tal-irregolaritajiet tal-bank Pilatus.
Fil-konfront tal-Bank Pilatus tressaq il-Qorti Fabio Axisa, ta’ 48 sena minn Ħ’Attard, li huwa sieħeb fil-kumpanija tal-awditjar PWC Malta u ġie akkużat bħala rappreżentant tal-bank Pilatus. Madankollu huwa mhux qed jiffaċċa akkużi personali. Huwa qiegħed jiġi akkużat bħala l-persuna kompetenti li ġiet appuntata mill-Awtorità Maltija għas-Servizzi Finanzjarji, l-MFSA bħala r-rappreżentant tal-bank. Nhar it-Tlieta, il-bank ingħata multa rekord ta’ €4.9 miljun mill-Financial Intelligence Analysis Unit (FIAU).
Wara battibekki minn naħa tal-prosekuzzjoni u d-difiża l-Qorti laqgħet it-taba għal-libertà proviżorja ta’ Sant Fournier taħt diversi kundizzjonijiet. Il-Qorti qalet fid-deċiżjoni tagħha li wara li li rat id-digrieti fil-każijiet Hillman u Vincent Buhagiar, kif ukoll is-sentenza mill-Imħallef Aaron Bugeja fil-każ ta’ Rabia Yavuz u Musecca Deneri – iż-żewġ ommijiet Torok, iħoss li huwa fl-interess taż-żewġt itfal żgħar tagħha , kif kif ukoll minħabba l-kooperazzjoni tagħha mal-prosekuzzjoni, li għaldaqstat tingħata l-libertà proviżorja.
Il-kundizzjonijiet tal-libertà proviżorja tagħha jinkludu li m’għandhiex tersaq lejn ix-xhieda tal-prosekuzzjoni, u lanqas tikkommetti reat ieħor. Li trid tiffirma fl-għassa tal-pulizija tliet darbiet fil-ġimgħa, u li tobdi curfew, kif ukoll tiddepożita s-somma ta’ € 10,000, u garanzija personali ta’ € 40,000.
Fid-deċiżjoni tagħha, il-Qorti laqgħet it-talba għall-iffriżar tal-assi tal-Bank Pilatus, iżda fil-kaz ta’ Sant Fournier, il-Qorti ma laqgħetx it-talba għall-iffriżar tal-assi għalkemm ħarġet ordni teporanja sakemm, u dejjem jekk ikun il-każ l-Avukat Ġenerali jappella mid-deċiżjoni.
Il-prosekuzzjoni qalet li Sant Fournier kienet ġiet arrestata fil-5 ta’ April li għadda fuq ħasil ta’ flus. Dan wara li f’Novembru tal-2018, inbdiet inkjesta maġisterjali dwar l-operazzjonijiet tal-bank. Dan issa ġie konkluż, bħalma għamlu l-investigazzjonijiet tal-pulizija dwar il-kwistjoni, qalet il-prosekuzzjoni. Ħareġ ukoll li l-maġistrat inkwirenti eventwalment ordnat li tittieħed azzjoni kriminali kontra l-bank u Sant Fournier.
Sant Fournier kienet iżżomm fommha siekta
Ħareġ li l-mara akkużata qatt ma kienet twieġeb għad-domandi li jsirulha waqt l-interogazzjoni. Il-Prosekuzzjoni qalet ukoll li Sant Fournier kellha responsabbiltajiet biex tara li l-bank kien konformi kontra l-ħasil tal-flus u kien għalhekk li l-Avukat Ġenerali u l-Kummissarju tal-Pulizija rrakkomandaw li jittieħdu passi kriminali kontra l-Bank Pilatus u kontriha.
Id-difiża taż-żewġ akkużati oġġezzjonaw għat-talba li saret mill-Prosekuzzjoni biex l-akkużati jkollhom l-assi tagħhom iffriżati. Mistoqsija mill-Avukati difensuri ta’ Sant Fournier, l-Ispettur ikkonfermat li l-akkużata ma rċevitx flus jew assi oħra apparti l-paga li kellha mill-bank.
Hija kkonfermat ukoll li ma nħarġet ebda ‘attachment orde’ fil-konfront tal-akkużata. Fuq mistoqsija tal-Maġistrat Mifsud, il-Prosekuzzjoni qalet li l-akkużata qatt ma wieġbet kemm ilha mhux impjegata tal-bank. Fuq mistoqsija tal-Avukati ta’ Axisa, ġie konfermat ukoll li l-liċenzja tal-Bank Pilatus ġiet revokata għalkollox wara l-2018.
L-Avukat Kathleen Calleja Grima, li flimkien mal-Avukat Stefano Filletti deheru għal mara staqsiet jekk kienx hemm xi flus fil-kont ta’ Sant Fournier minbarra s-salarju tagħha. Il-prosekutur qalet li ma kienx hemm fondi minbarra l-pagi tagħha. Lanqas ma nħarġet ordni ta’ sekwestru kontriha. Fid-dawl ta ‘dan, l-avukat jistaqsi x’inhu l-punt li titlob ordni ta’ ffriżar – bil-prosekuzzjoni tgħid li din hija proċedura.
L-Avukat Filletti qal li m’hemm l-ebda rekwiżit legalment biex tiġi imposta ordni ta’ ffriżar. “Għaliex l-istat irid jikkastiga lill-akkużat fuq xejn? “M’hemm xejn illeġittimu fil-ġid tagħha,” jgħid Filletti, u qal li t-talba hija vessatorja u maħsuba biss biex tagħti fastidju lill-imputat.
Wara li ra il-liġi u digriet mill-imħallef Edwina Grima f’Ġunju 2021 fil-każ kontra Progress Press, Michel Rizzo u Claude Licari, u wara li semgħet dak li qalet l-Ispoettur Pauline Bonello, f’isem il-prosekuzjoni il-qorti żċaħdet it-talba għal ordni ta’ ffriżar fuq Sant Fournier.
Il-qorti ordnat minflok li l-ordni ta’ ffriżar tibqa’ fis-seħħ għal perjodu temporanju biss, f’każ li l-Avukat Ġenerali jiddeċiedi li jappella. Hi titħalla tieħu € 13,000 fis-sena biss. Filletti talab għal-libertà proviżorja. Huwa staqsa lill-ispettur kemm-il darba ġiet interrogata Sant Fournier, bl-Ispettur tgħid erba’ darbiet.
Ma kienet wieġbet l-ebda mistoqsija, u skont l-ispettur, qalet li kienet taf li se titressaq il-qorti, u jekk kienet se tiġġieled kienet tagħmel hekk fil-qorti. Sant Fournier kienet taf dwar l-akkużi minn April, u dejjem kienet attendiet lill-appuntanti tagħha għal skopijiet tal-police bail, qalet l-ispettur.
Sant Fournier tinfaqa’ tibki
Missier l-akkużat u z-zija tal-akkużata qalu li kienu se jaġixxu bħala garanti.Sant Fournier ilfagħet tibki bid-dmugħ nieżel minn għajneja, hekk kif iz-zija tagħha issejjħet fuq l-pedana biex tixhed jekk hijiex se taġixxi bħala garanti. Il-prosekuzzjoni hija mistoqsija jekk hix se toġġezzjona għall-ħelsien mill-arrest.
Il-prosekuzzjoni oġġezzjonat u qalet li primarjament minħabba n-natura serja tal-akkużi li hija akkużata bihom. “Huwa stadju bikri ħafna, fejn għad hemm diversi xhieda li jridu jixhdu,” qalet l-Avukat Azzopardi Alamango. Filletti qal li l-pożizzjoni awtomatika għandha tkun l-għoti tal-libertà proviżorja, u li għandha tkun il-prosekuzzjoni tiġġieled biex l-akkużat jinżamm arrestat.
Filletti argumenta li l-gravità tar-reat hija konsiderazzjoni, iżda mhix raġuni għaċ-ċaħda tal-libertà proviżorja. Illum kellhom jiġu ppreżentati raġunijiet għall-arrest biex jingħelbu l-biżgħat imsemmija fil-kodiċi kriminali, bħall-biża’ tal-ħarba mill-pajjiż u t-tbagħbis tal-provi.
Il-Qorti tħeġġeġ lill-Pulizija biex ikomplu jinvestigaw
Filletti jagħti ftit għarfien dwar ir-riżultat tal-inkjesta maġisterjali. Huwa jgħid li d-direzzjoni tagħha hija li kellha tittieħed azzjoni kriminali kontra disa ‘individwi b’kollox. Il-maġistrat qal li jassumi li l-pulizija se tieħu azzjoni kontra l-oħrajn.
“Inħeġġiġkom biex tkomplu tinvestigaw u tressqu lil xi ħadd ieħor involut f’dan l-iskandlu tal-Pilatus Bank.”Aħna qed ibatu minħabba dawk li abbużaw. Allura komplu investigaw, anke billi titolbu Mandati ta’ Arrest Ewropej.” L-Avukat Filletti kompla jgħid li r-rifjut tal-libertà proviżorja se jkollu impatt devastanti fuq il-familja tagħha, speċjalment fuq uliedha peress li għandhom bżonnijiet partikolari.
Jekk tonqos milli żżomm mal-kundizzjonijiet tal-libertà proviżorja tagħha, terġa ‘tiġi arrestata, flimkien ma’ missierha u z-zija, it-tnejn li huma anzjani, jindika l-avukat. Hija wkoll qatt ma bagħbset l-evidenza, u lanqas ippruvat taħrab. “Din hija l-ewwel darba fil-karriera tiegħi fejn il-prosekuzzjoni ddikjarat l-investigazzjoni lesta. Għadna se nirrifjutaw il-libertà proviżorja? ” Finalment it-talba għall-pleġġ intlaqgħet.
Il-prosekuzzjoni tmexxiet mill-Avukati Cinzia Azzopardi Alamango u Marthese Grech mill-Uffiċċju tal-Avukat Ġenerali, assistiti mis-Supretendent Frank Tabone u mill-Ispetturi Claire Borg u Pauline Bonello. Il-bank Pilatus kien irrappreżentat mill-avukat Giannella De Marco, Intant, l-avukat Stefan Camilleri qed jgħin lil Fabio Axisa, li huwa l-persuna kompetenti minn PwC maħtur mill-MFSA biex jissorvelja l-affarijiet tal-bank.
