Id-direttur eżekuttiv tal-MaltaToday Saviour Balzan ma kienx libelluż fil-konfront tal-eks deputat mexxej Laburista Joe Brincat f’artiklu li jsemmi l-arrest tiegħu fl-Italja 33 sena ilu. Balzan kien irrakkonta quddiem il-Maġistrat Rachel Montebello kif, fl-1987, Brincat ġie arrestat fin-Nofsinhar tal-Italja wara li nqabad fil-pussess ta’ ġojjelli tal-kuntrabandu.
Il-każ ta’ malafama kien ġie ppreżentat minn Brincat fuq opinjoni miktuba minn Balzan fil-MaltaToday. Balzan qal li l-proċeduri ta’ libell kienu vessatorji u bbażati fuq suppożizzjonijiet żbaljati. Meta xehed, Balzan irrakkonta l-avvenimenti mill-1987, meta Brincat ġie arrestat fl-Italja.
Balzan qal li l-artikoli oriġinali fl-istampa fl-1987 kienu indikaw b’mod ċar l-isforzi li għamel il-mibki Guido de Marco, dak iż-żmien viċi Prim Ministru, biex jintervjeni mal-awtoritajiet Taljani biex jeħles lil Brincat mill-ħabs. Huwa qal li t-Times of Malta kienet irrappurtat il-kummenti ta’ De Marco dakinhar fejn għamilha ċara li kien se jitkellem mal-kontropartijiet Taljani tiegħu biex jintervjeni fil-każ ta’ Brincat.
Balzan ta rendikont dettaljat ta’ kif il-pulizija Taljana kienet skrutinat lil Brincat hekk kif irritorna f’għalqa abbandunata biex jispezzjona karozza bil-ħsara li tappartjeni lil Colin Shires ta’ nazzjonalità Maltija. Colin Shires kien tkisser bil-karozza tiegħu u spiċċa f’kura intensiva fi sptar Taljan.
Hekk kif il-mara ta’ Brincat u Shires irkuprat il-ġojjelli u flus kontanti moħbija u mhux iddikjarati mill-karozza mġarrfa li kienet qed tinżamm f’kustodja ġudizzjarja, il-pulizija Taljana arrestat lit-tnejn li huma. Balzan qal li dan kollu seta’ jiġi vverifikat mir-rapporti tal-ANSA fl-1987, li kienu wkoll ikkwotati u ċċitati fil-qorti.
Joe Brincat jinħeles mill-ħabs grazzi għal Guido de Marco
Brincat eventwalment inħeles mill-ħabs biss minħabba l-intervent tal-gvern Malti, speċifikament dak ta’ Guido de Marco, xehed Balzan. Sentejn wara l-istess qorti Taljana sabet lil Brincat ħati u kkundannatu għal erba’ xhur priġunerija u multa ta’ 400,000 Lira Taljana.
Brincat ma kienx deher fil-qorti minkejja d-dikjarazzjoni ta’ de Marco sentejn qabel li kien se jiggarantixxi għar-ritorn ta’ Brincat fl-Italja biex jiffaċċja l-ġustizzja. Balzan xehed li dak iż-żmien, l-istampa kollha Maltija kienet ippruvat ħafna biex ma tirrapportax il-każ u kien hemm min iddefendih.
Meta dak iż-żmien Balzan kien involut mal-gazzetta Alternattiva, din ippubblikat is-sentenza mill-Maġistrat Lorenzo di Napoli, Brincat kien ressaq tliet każijiet ta’ malafama, li sussegwentement tilef. Balzan kien qal fix-xhieda tiegħu li ħadd ma jista’ jibdel il-fatti jew ibiddel l-istorja u l-każ ta’ malafama ta’ Brincat kien sempliċement vessatorju u ħela ta’ ħin.
Il-Maġistrat Rachel Montebello, fis-sentenza tagħha dwar il-każ, qalet li l-qorti ma taqbilx mal-affermazzjoni ta’ Brincat li l-artikolu sostna li huwa wettaq reat u kien meħlus mill-ħabs minħabba intervent politiku. Hija nnotat li kien ħareġ mill-evidenza li Brincat kien ġie arrestat fl-Italja u li, ħafna snin wara, l-arrest tiegħu kien ġie deċiż li jikser id-drittijiet tiegħu.
Brincat kien ġie meħlus ukoll mill-akkużi mill-qrati Taljani fl-1994 – seba’ snin wara l-arrest tiegħu. “Iżda dan kollu ma jbiddilx u ma jneħħi xejn mill-fatt li l-attur ġie effettivament arrestat fl-Italja fuq suspett li wettaq reat kriminali u kien qatta’ diversi ġimgħat miżmum il-ħabs hemmhekk,” qalet il-Ma[istrat Montebello.
Il-Qorti rrimarkat li mkien fl-artikolu kkontestat Balzan ma qal li Brincat kien fil-fatt wettaq ir-reat li kien ġie akkużat bih jew li għandu jinstab ħati jew li mingħajr l-intervent ta’ De Marco kien jispiċċa il-ħabs għal diversi snin. Kitba oġġettiva tal-artiklu, qalet il-Maġistrat, wassalha biex tifhem li Brincat kien ġie arrestat fl-Italja fuq akkużi ta’ involviment f’reat kriminali bil-prospett li jqatta’ diversi snin il-ħabs.
Dan il-prospett ma seħħx minħabba intervent politiku magħmul mill-Ministru għall-Ġustizzja ta ‘dak iż-żmien mal-awtoritajiet Taljani. Dan ma jimplikax li huwa fil-fatt wettaq ir-reat, iżda li seta ‘qatta’ żmien twil fil-kustodja li kieku ma kienx għall-intervent ta’ De Marco. Il-qorti qalet li għandha ssir distinzjoni bejn dak mifhum minn qarrej ordinarju raġonevoli u l-konklużjonijiet li tali qarrej jista ’jasal fuq il-bażi tal-opinjonijiet u l-preġudizzji personali tiegħu.
L-artikolu kkontestat illimita ruħu biex jirrapporta sempliċement il-fatt li Brincat kien ġie arrestat u akkużat mingħajr ma għamel l-ebda riferenza jew narrattiva relatata mal-imġiba ta’ l-istess Brincat f’dan ir-rigward. Barra minn hekk, ma ħareġx li l-aċċess għall-artiklu tal-1989 sar disponibbli jew ġie kkwotat minn, fl-artikolu inkwistjoni.
Missier il-mara ta’ Brincat irringrazzja lil Guido Demarco
“Il-Qorti mkien ma ltaqgħet ma’ xi dikjarazzjoni fl-artikolu kkontestat li tista’ tinftiehem li l-attur kien ħati, jew li mingħajr l-intervent, huwa kellu jew seta’ jinstab ħati ta’ reat kriminali.” Balzan kien xehed li dak iż-żmien kien ċar ħafna li kien hemm intervent politiku b’tali mod li missier il-mara ta’ Brincat, John Buttigieg mhux biss irringrazzja pubblikament lil De Marco iżda kien qal li kieku ma kienx għall-intervent ta’ De Marco u dak tal gvern, Brincat ma kienx ikun meħlus wara 26 jum, imma xhur wara.
“Il-fatt li Joe Brincat ingħata l-libertà proviżorja mill-Qorti ta’ Cosenza fit-28 ta’ Diċembru 1987 u li seba’ snin wara, il-qorti ta’ l-Appell ta’ Catanzaro ddikjarat li ma wettaqx reat kriminali mhuwiex biżżejjed, fl-opinjoni tal-Qorti , biex tneħħi l-prominenza li kienet ingħatat fl-istampa lokali għall-interventi politiċi intensivi li seħħew biex jinkiseb il-ħelsien tal-esk deputat mexxej Laburista.
Il-garanziji offruti mill-Gvern Malti biex tiġi żgurata l-preżenza tal-attur quddiem l-awtoritajiet ġudizzjarji Taljani, u fuq kollox il-pubbliku grazzi minn membri tal-Gvern u l-Oppożizzjoni għall-għajnuna mogħtija f’dan ir-rigward”. Dan ikkonvinċa lill-Qorti li l-espressjoni tal-opinjoni li Brincat iffaċċja l-possibbiltà ta’ detenzjoni twila fil-ħabs kienet ġustifikata, qalet il-Qorti.
Filwaqt li t-traskuraġni, l-irrazzjonalità u n-nuqqas ta’ verifika tal-fatti fil-pubblikazzjoni ta’ allegazzjonijiet ta’ malafama huma kundannabbli, dan mhux neċessarjament jikkostitwixxi intenzjoni malizzjuża imma f’ċerti każijiet jista’ jkun hekk, qalet il-QAorti.
F’kull każ, il-Qorti qalet li l-ġurnalist kellu “dmir essenzjali” li jfittex il-verità u jagħmel verifiki serji, li kienu diliġenti u kompluti qabel ma jippubblikaw dikjarazzjonijiet, anke dawk ta ‘opinjoni. Fil-każ ta’ Balzan, ma ġiex ippruvat b’mod sodisfaċenti li kien jaf bir-riżultat tal-appell u għalhekk id-dikjarazzjoni tiegħu ssodisfat ir-rekwiżiti għas-suċċess tad-difiża ta’ opinjoni onesta, iddeċidiet il-Qorti.
Il-Qorti iddikjarat lil Balzan bħala innoċenti u ordnat lil Brincat iħallas l-ispejjeż tal-kawża, iżda żiedet li ma kien hemm xejn li jwaqqfu milli jaġġorna l-artiklu tal-opinjoni tiegħu ladarba Brincat jibagħtilu kopja tad-deċiżjoni tal-Qorti Ewropea li jkun fiha rapport konċiż dwar ir-riżultat tal-proċeduri finali kontra l-attur li kien eżonerat.
