Ma deher jew instema’ l-ebda ġlied bejn l-akkużat u l-kaptan. Il-mara ta’ wieħed mill-irġiel akkużati li ħatfu l-vapur li salvahom mill-baħar fl-2019 qalet lil qorti li ma semgħet l-ebda ġlied bejn it-tliet akkużati u l-kaptan f’seduta fejn kemm hi kif ukoll waħda mill-akkużati kienu immultat għal disprezz tal-Qorti.
Nica Babi Souwa Estes mill-Guinea xehdet quddiem il-Maġistrat Nadine Lia fil-kumpilazzjoni tal-provi kontra żewġha, wieħed mit-tliet żgħażagħ, tnejn mill-Guinea u wieħed mill-Kosta tal-Avorju, ta’ 15, 16 u 19-il sena, li jinsabu akkużati b’rabta mat-terroriżmu u reati għal ħtif illegali tal-kontroll tal-vapur.
L-akkużati qed jiffaċċjaw sentenzi ta’ ħabs sa 30 sena jekk jinstabu ħatja. It-tanker El Hiblu kien ġabar madwar 200 persuna f’diffikultà fuq dgħajsa li kienet qed taħrab mil-Libja f’Marzu 2019. Wara li ġie ordnat biex jirritornahom il-Libja, il-kaptan biddel ir-rotta għal Malta, u sostna li kien ġie maħtuf.
Qabel ma telgħet fuq il-pedana tax-xhieda, Souwa ġiet infurmata li, peress li kienet il-mara ta’ wieħed mill-akkużati, ma setgħetx tiġi mġiegħla tixhed. Madankollu hi esprimiet l-intenzjoni tagħha li tixhed. L-Ispettur Omar Zammit staqsieha kif ġiet Malta u meta. “Ġejt fuq dgħajsa. Fit-28 ta ‘Marzu 2019.
“Jien kont il-Libja nistenna opportunità biex niġi hawn,” qalet. Hija kienet ivvjaġġat bil-karozza mill-Guinea għall-Libja u mbagħad mil-Libja għal Malta fuq dgħajsa, qalet. “Meta l-kaptan tal-vapur il-kbir ħadna miegħu abbord. Hekk kif aċċettana, fuq id-dgħajsa, qalilna li kien ajruplan li qallu biex jeħodna.
“Ma konniex fuq il-vapur meta qalilna dan. Wara ftit sigħat abbord il-Kaptan niżel mill-kabina tiegħu u tkellem mal-irġiel, hija qalet. “Konna nisa flimkien, filgħodu kmieni smajna lill-irġiel jgħidu Tripli, Libja Libja Libja.” Minnufih kien hemm irġiel oħra li riedu jaqbżu fil-baħar. In-nisa waqgħu mal-art. Kien hemm tfal jibku.
“Kien hemm żewġt irġiel żgħażagħ li kienu qed jitkellmu bil-mod mal-oħrajn. Ftit wara l-kaptan ħareġ mill-kabina u ċempel lit-tliet irġiel, dawn it-tnejn u t-tielet wieħed li mhux hawn illum,” qalet Souwa. Qalet li ma tafx l-isem tat-tielet raġel.
Il-Qorti ma emmnitiex, u rrimarkat li huwa kien akkużat f’dawn il-proċeduri għal dawn l-aħħar sentejn. “Aħna ma niffrekwentawx lil xulxin,” wieġbet Souwa. L-uffiċjal prosekutur l-Ispettur Omar Zammit talab lill-Qorti biex twissi lix-xhud dwar il-konsegwenzi ta’ xhieda falza.
L-avukat difensur Gianluca Cappitta qagħad quddiem ix-xhud. “Qed tixhed dwar dak li rat … qed niġbru evidenza biex nkunu nafu l-verità. Il-prosekuzzjoni ddeċidiet li xi nies qed jagħtu x-xhieda t-tajba u oħrajn le, ”qal Cappitta. “Kont lejn in-naħa ta’ wara tal-vapur. Jien kont mar-raġel tiegħi u nisa oħra meta l-kaptan ċempel lil dawk it-tlieta, ”kompliet Souwa, u żiedet li r-raġel tagħha kien wieħed mit-tliet irġiel imsejħa fuq il-pont.
“X’għamlu l-irġiel u n-nisa l-oħra?” staqsa Zammit. “Xejn. Kienu kalmi, ”wieġbet hi. “Dak li ġara fuq il-pont,” staqsa l-ispettur. “Xi żmien wara r-raġel tiegħi niżel lura biex jgħidli li l-kaptan qal li rridu nikkalmaw, kien qed jeħodna Malta,” qalet il-mara. Zammit staqsa għaliex il-kaptan qal li kien qed jeħodhom Malta.
“Ma nafx għalfejn il-kaptan qal dan. “Għaliex il-kaptan ma riedx li oħrajn jitilgħu fil-kabina?” “Ma nafx.” Hija spjegat li l-irġiel akkużati kienu jitilgħu u jinżlu mill-kabina. Souwa qalet li ma kien hemm ħadd fil-kabina ħlief il-kaptan kif setgħet tara minn fejn kienet wieqfa, taħt.
“Meta l-militar tela’ fuq il-vapur, min kien fil-kabina?” staqsa l-ispettur. “It-tlieta kienu hemm fuq mal-kaptan. Il-kaptan fetaħ il-bieb tal-kabina u t-tlieta niżlu. ” Hija spjegat li l-kabina u l-pont mhumiex eżattament fl-istess post. L-Ispettur urieh stampa tal-vapur, u talabha tindika l-pożizzjoni tal-pont.
Madankollu qalet li qatt ma rat vapur kbir qabel u ma setgħetx tindika l-pożizzjoni. Mgħafsa fuq dan, qalet “issa ma niftakar xejn, għax kont inħossni dgħajjef.” X’tiftakret dwar dik id-dgħajsa, staqsiet lill-qorti. “Ma niftakarx.” Ix-xhud ġiet mistoqsi din il-mistoqsija bosta drabi mill-qorti iżda x-xhud ma weġbitx, u baqgħet muta.
Hija studjat l-istampa għal diversi minuti fis-skiet, qabel ma ġiet iddikjarata b’disprezz għall-qorti u mmultata €50. “Dan huwa każ serju ħafna u int mitlub twieġeb … qiegħda hawn biex twieġeb il-mistoqsijiet,” qalet il-qorti, waqt li saħqet dwar il-konsegwenzi serji jekk hi tibqa’ tisfida lill-qorti.
Wieħed mill-akkużati ġie mmultat ukoll għal disprezz wara li wasal tard, f’nofs is-seduta. “Din mhix l-istess dgħajsa li magħha ġejna Malta. Niftakar il-kitba, ”qalet il-mara, iżda wara pawża twila, fl-aħħar irrikonoxxiet il-vapur bħala El Hiblu.
“Ah issa niftakar. Din hija d-dgħajsa li wasslitna Malta, ”qalet il-mara permezz tal-interpretu maħtur mill-qorti. Hija indikat l-isem tal-bastiment, ‘El Hiblu’. Fuq mistoqsija mill-avukat difensur Gianluca Cappitta, il-mara qalet li t-tliet akkużati ma kinux il-ħin kollu fil-kabina.
“Le. F’ċertu ħin kien hemm wieħed jinżel u wieħed jitla ’.” “Il-bieb tal-kabina kien miftuħ matul il-vjaġġ kollu?” staqsa l-avukat. “Le. Ma kienx miftuħ il-ħin kollu. ” Qalet li kien il-kaptan li fetaħ u għalaq il-bieb. “Kienu l-irġiel iġorru xi armi jew affarijiet li jistgħu jagħmlu ħsara lill-kaptan?” staqsiet Cappitta.
“Ma rajt xejn f’idejhom.” “Smajt xi ġlied bejn l-akkużat u l-kaptan?” “Le” Il-Qorti skedat is-seduta ta’ erba’ sigħat li jmiss għal Novembru. L-Avukat George Camilleri mill-Uffiċċju tal-Avukat Ġenerali qed jassisti l-prosekuzzjoni.
