L-Imħallef Giovanni Grixti ddikjara illegali l-prattika li biha kawżi kontra persuni akkużati b’reati tal-immigrazzjoni jiġu mressqa mill-Uffiċjal Prinċipali tal-Immigrazzjoni u mhux mill-Kummissarju tal-Pulizija, filwaqt li fil-proċess nqalbet sentenza ta’ tliet snin ħabs ta’ raġel Somalu għal waħda ta’ liberazzjoni.
Dan ħareġ f’appell imressaq minn Mohamed Omar Adam, li kien intbagħat il-ħabs wara li ammetta li għen lil immigranti biex jidħlu Malta llegalment u li għamel dikjarazzjonijiet foloz lill-awtoritajiet. Adam kien ammetta meta tressaq il-Qorti fuq akkużi relatati f’Lulju u kien ikkundannat tliet snin ħabs.
Iżda wara li biddel il-konsulent legali, huwa kien imbagħad ressaq appell kontra l-piena u sostna li l-proċeduri kontrih kienu nulli minħabba li kien tressaq il-qorti mill-Uffiċjal Prinċipali tal-Immigrazzjoni u mhux mill-pulizija. Waqt li kkwota sentenza riċenti mill-istess qorti, l-avukat tar-raġel, Franco Debono, kien sostna li l-Uffiċjal Prinċipali tal-Immigrazzjoni ma kellu l-ebda poter li jaġixxi bħala prosekutur.
Fis-sentenza tiegħu dwar il-kwistjoni, l-Imħallef Giovanni Grixti osserva li l-Att dwar l-Immigrazzjoni jagħti lill-Uffiċjal Prinċipali tal-Immigrazzjoni s-setgħat u d-drittijiet li jeżerċita “d-dmirijiet u s-setgħat kollha taħt dan l-Att”. Il-liġi tkompli billi tawtorizza lill-Uffiċjal Prinċipali tal-Immigrazzjoni biex jiddelega s-setgħat tiegħu lil uffiċjali pubbliċi oħra – jekk id-delega ssir bil-miktub.
Madankollu, innota wkoll li f’sentenza riċenti li tat il-qorti f’Settembru, Pulizija vs Hamid Afou, ġie deċiż li l-unika nomina li saret mill-Prim Ministru taħt l-Att dwar l-Immigrazzjoni kienet saret fl-1970. Min-naħa tiegħu l-Kummissarju tal-Pulizija preżenti kien iddelega din il-funzjoni lill-uffiċjali ċivili tal-immigrazzjoni dan l-aħħar.
L-imħallef qal li avviż riċenti tal-gvern maħruġ aktar kmieni dan ix-xahar ma bidel l-ebda wieħed mill-effetti tas-sentenza Afou, li qalet kienet applikabbli wkoll għas-sitwazzjoni attwali. Proċedimenti f’dan il-każ kienu ġew ippreżentati mill-Uffiċjal Prinċipali tal-Immigrazzjoni kontra Adam, iżda wara l-akkuża l-atti indikaw il-każ bħala “Pulizija (Ispettur Karl Roberts) vs Mohamed Omar Adam.
Minkejja dan, innotat il-qorti, il-pulizija qatt ma ressqet proċeduri kontra l-akkużat. Il-Qorti qalet li l-liġi kienet ċara li l-Uffiċjal Prinċipali tal-Immigrazzjoni ma kellu l-ebda poter li jmexxi prosekuzzjoni, anke jekk inzerta kien spettur tal-pulizija. Is-setgħa ta’ prosekuzzjoni ma tistax tiġi dedotta iżda għandha tiġi ddikjarata b’mod ċar mil-liġi.
Il-każ jitkellem waħdu, qal l-imħallef. Il-prosekuzzjoni kienet tmexxiet minn uffiċjal li ma kellu l-ebda setgħa li jagħmel dan. “Dan ifisser li anke jekk l-Uffiċjal Prinċipali huwa spettur tal-pulizija, li jaġixxi f’isem il-Kummissarju tal-Pulizija fil-kapaċità tiegħu ta’ Uffiċjal Prinċipali tal-Immigrazzjoni dan ma jagħmel ebda differenza għall-każ inkwistjoni peress li l-prosekuzzjoni tmexxiet mill-Uffiċjal Prinċipali tal-Immigrazzjoni u mhux mill-pulizija.”
Il-Qorti ċaħdet il-każ kontra l-appellant bħala irregolari u rrevokatlu s-sentenza ta’ ħabs, u ħelsitu minn kull ħtija u piena. L-avukati Franco Debono u Francesca Zarb kienu l-avukati difensuri.
