Il-Qorti Kriminali ddeċidiet li d-detenzjoni kontinwa tar-raġel akkużat li organizza l-qtil tal-ġurnalista Daphne Caruana Galizia għadha ġustifikata. Dan fid-dawl tar-riskju ta’ pressjoni fuq l-investigazzjoni li għaddejja u fid-dawl tal-kobor tal-kriminalità involuta.
F’digriet ta’ sitt paġni l-Imħallef Edwina Grima li ċaħdet it-talba qalet li d-deċiżjoni tal-qorti kienet konformi mad-duttrini mħaddna mill-ġurisprudenza tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem, li żviluppat erba’ raġunijiet li jistgħu jiġġustifikaw id-detenzjoni ta’ xi ħadd akkużat bi reat, jiġifieri: ir-riskju li l-akkużat jonqos milli jidher għall-proċess, ir-riskju li l-akkużat, jekk jinħeles, li jieħu azzjoni biex jippreġudika l-amministrazzjoni tal-ġustizzja, li jagħmel aktar reati, jew jikkawża diżordni pubbliku.
“Mhux dubjuż li l-fatti ta’ dan il-każ jikkonċernaw it-twettiq ta’ reat serju, li r-riperkussjonijiet tiegħu nħassu kemm fuq livell nazzjonali kif ukoll fuq livell internazzjonali,” osservat il-qorti, filwaqt li spjegat li meta kienet qed tittratta talba għal libertà proviżorja minn l-akkużat, għandha tkun “sodisfatta b’mod sod” li l-ebda wieħed mir-riskji stabbiliti fil-Kodiċi Kriminali.
Id-dritt għall-ħelsien mill-arrest mhuwiex awtomatiku, qalet l-imħallef, u żiedet li “fuq kollox, għandu jiġi evitat li jseħħ preġudizzju għall-amministrazzjoni korretta tal-ġustizzja.” L-Imħallef innotat li l-Qorti Kostituzzjonali esprimiet ruħha dwar iċ-ċirkustanzi dwar id-delitt li bih jinsab akkużat Fenech, u qalet li l-qtil kien “attakk profond fuq id-dritt fundamentali tal-libertà tal-espressjoni tal-ġurnalisti li għandhom dritt jinvestigaw, jistaqsu u jirapportaw.
Ħidma li hija fiċ-ċentru ta’ kull demokrazija. Caruana Galizia kienet ġurnalista li investigat u ppubblikat stejjer dwar każijiet ta’ allegata korruzzjoni li jinvolvu persuni li jokkupaw kariga tal-Gvern jew li huma qrib il-Gvern. ”L-Imħallef Grima nnotat wkoll ix-xhur ta’ ta’ agħa pubbliku u protesti, kif ukoll dibattiti u rapporti internazzjonali dwar il-qtil, u qalet li huwa fl-interess pubbliku li l-investigazzjonijiet dwar dan il-qtil jibqgħu għaddejjin bla waqfien sabiex jiġi stabbilit jekk persuni oħra għandhomx jiġu akkużati b’reati b’rabta mal-qtil. “
Fiċ-ċirkustanzi, il-Qorti kkonkludiet mingħajr eżitazzjoni li f’każ bħal dan, li jittratta attività kriminali fuq din l-iskala, ir-riskju, “jekk tingħata l-libertà proviżorja, li xi forma ta’ pressjoni fuq persuni oħra tkun reali u għolja…” Filwaqt li kkwotat l-każ tal-KEDB tal-2017 ta’ Lisovskij v. Litwanja, l-Imħallef ikkwota lil dik il-qorti .
Il-Qorti tenniet wkoll li każijiet li jikkonċernaw il-kriminalità organizzata inevitabbilment jippreżentaw aktar diffikultajiet għall-awtoritajiet investigattivi u l-qrati biex jiddeterminaw il-fatti u l-grad ta’ responsabbiltà ta’ kull membru tal-organizzazzjoni kriminali.
“F’każijiet ta’ dan it-tip, il-kontroll kontinwu u l-limitazzjoni tal-kapaċità tal-akkużati li jikkuntattjaw lil xulxin u lil individwi oħra jistgħu jkunu essenzjali biex jevitaw li jaħarbu, ibagħbsu l-evidenza u jinfluwenzaw jew jheddu lix-xhieda. Għaldaqstant, perjodi itwal ta’ detenzjoni milli f’każijiet oħra jistgħu jkunu raġonevoli…”
Id-deċiżjoni tal-Imħallef Grima tkompli tispjega li l-kunsiderazzjoni primarja f’talba għal pleġġ marbuta ma’ każ bħal dan huwa l-periklu ta’ preġudizzju għall-amministrazzjoni tal-ġustizzja, “mhux biss minħabba l-biża’ reali, kif intqal qabel, li l-akkużat jaħrab, iżda wkoll dik ta’ interferenza mal-evidenza u investigazzjonijiet li għaddejjin”.
L-imħallef osservat ukoll li dawn il-biżgħat kienu diġà riflessi f’digriet tal-Qorti Kriminali, ippreseduta b’mod differenti, maħruġ ftit xhur ilu, li qal li “għall-inqas f’dan l-istadju, għadhom jiġġustifikaw id-detenzjoni tal-applikant.”
