L-eks Ministru tal-Edukazzjoni Justyne Caruana rrikorriet għal aktar azzjonijiet legali hekk kif il-Kumitat tal-Istandards tal-Parlament jidher lest li jiddibatti r-rapport dwar il-ksur tal-etika fir-rigward tagħha, minkejja li l-validità tiegħu bħalissa qed tiġi kkontestata fil-qorti.
Bil-proċeduri kostituzzjonali għad iridu jibdew, l-avukati ta’ Caruana żiedu l-pass billi ħadu azzjoni kontra żewġ partijiet, l-Ispeaker tal-Kamra tar-rappreżentanti bħala chairman u rappreżentant tal-Kumitat tal-Istandards. It-tim legali ta’ Caruana issa ppreżenta wkoll protest ġudizzjarju quddiem il-qrati ċivili u talab lill-kumitat rappreżentat mill-Ispeaker biex jiżgura li d-drittijiet ta’ Caruana għal smigħ ġust u proċess dovut ikunu rispettati u li kwalunkwe dibattiti li ġejjin ma jippreġudikawx il-kontestazzjoni kostituzzjonali tagħha fil-qorti. .
Peress li l-kumitat jidher li qed jimxi ‘l quddiem biex jiddiskuti r-rapport tal-Kummissarju tal-Istandards, dak il-kumitat għandu interess “diret u reali” fl-azzjoni kostituzzjonali mressqa minn Caruana, sostnew l-avukati tagħha f’applikazzjoni separata fejn talbu biex l-Ispeaker jiġi nkluż fil-kawża.
Qalu li dan mhux biss ikun xieraq iżda wkoll jagħti leħen lill-kumitat f’dawn il-proċeduri, li jippermettilu li jagħti effett għal kwalunkwe rimedju futur mogħti mill-qorti, jekk it-talbiet ta’ Caruana jiġu milqugħa bis-sħiħ jew saħansitra parzjalment.
Dawn l-aħħar passi legali jsegwu l-azzjoni kostituzzjonali li Caruana kienet ippreżentat tliet ijiem qabel il-Milied, sigħat biss wara li rriżenja minn Ministru tal-Edukazzjoni. Dik il-kawża, li għadha qed tistenna l-ewwel seduta, qed tfittex li tikkontesta l-validità tal-liġi li tagħti lill-Kummissarju tal-Istandards “diskrezzjoni bla xkiel” matul is-sonda etika li effettivament kisret id-dritt ta’ Caruana għal smigħ xieraq, sostnew l-avukati tal-eks ministru.
L-argumenti tagħhom jimxu fuq erba’ linji. Li l-liġi ma tiddistingwix b’mod ċar bejn ir-rwoli investigattivi u ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet tal-kummissarju, u tagħtih poteri diskrezzjonali wiesgħa; l-azzjonijiet tiegħu mhumiex suġġetti għal reviżjoni ġudizzjarja; li m’hemm l-ebda salvagwardja li tiżgura li l-persuna investigata tingħata aċċess għall-evidenza kollha; u li l-liġi ma tipproteġix id-dritt tas-silenzju ta’ kull persuna investigata jew imħarrka biex tixhed quddiem il-kummissarju.
F’dan il-każ, l-investigazzjoni dwar l-allegat ksur tal-etika ministerjali ta’ Caruana rriżultat f’rapport ippubblikat fl-10 ta’ Diċembru dwar kuntratt ta’ konsulenza mogħti lill-eks futboler u sieħeb tal-eks Ministru, Daniel Bogdanovic, li ma kienx kwalifikat għax-xogħol iżda kiseb il-kariga purament fuq il-bażi tal-ħbiberija tiegħu. mal-eks ministru.
Dak ir-rapport fil-pront qajjem azzjoni legali minn Caruana li sostniet li l-Att dwar l-Istandards fil-Ħajja Pubblika kisret id-drittijiet fundamentali tagħha f’termini tal-Kostituzzjoni u anke tal-Konvenzjoni Ewropea.
Madankollu, minkejja li l-kawża ta’ Caruana, il-Kumitat tal-Istandards xorta jidher li huwa lest li jadotta l-proċedura stabbilita minn dik l-istess liġi li qed tiġi kkontestata fil-qorti.
Rapporti fil-midja qalu li laqgħat quddiem il-kumitat huma skedati li jsiru dan ix-xahar, speċifikament biex jiddiskutu u jiddeliberaw dwar ir-rapport li jikkonċerna lill-eks ministru li, m’għandux pożizzjoni legali quddiem il-kumitat, ma ġiex innotifikat formalment b’dawn il-laqgħat.
Dan ifisser li l-proċeduri quddiem il-kumitat ma jidhirx li ġew sospiżi sakemm issir l-azzjoni tal-qorti, b’diskussjonijiet possibbilment jirriżultaw f’deċiżjonijiet li l-validità tagħhom tista’ wkoll tiġi kkontestata.
Konsegwentement, l-avukati ta’ Caruana issa rrikorrew għal aktar azzjoni legali, u talbu lill-Ispeaker bħala chairman u rappreżentant ta’ dak il-kumitat, biex jiżgura li d-drittijiet tal-applikant ikunu salvagwardjati u li l-kawża fil-qorti ma tiġi preġudikata bl-ebda mod.
Fir-rikors separat tagħhom lill-imħallef assenjat il-każ quddiem il-Prim’Awla, il-Qorti Ċivili, l-avukati ta’ Caruana qed jitolbu wkoll lill-qorti biex tagħti ‘greenlight’ lill-iSpeaker fil-kawża, u jappellaw lill-qorti biex tipprovdi l-miżuri kollha ġusti u adegwati f’dan ir-rigward.
Għalkemm oriġinarjament ma kienx meqjusa bħala “essenzjali” li jiġi inkluż flimkien mal-Avukat tal-Istat u l-Kummissarju tal-Istandards bħala intimat fil-kawża tal-qorti, peress li jidher li l-kumitat li jippresiedi għandu jipproċedi biex jiddiskuti l-każ ta’ Caruana, issa huwa xieraq li l-Ispeaker jiddaħħal fil-kawża.
Filwaqt li jiċċitaw numru ta’ sentenzi fejn din il-proċedura legali ġiet applikata b’suċċess, kultant anke mill-qorti waħedha, l-avukati ta’ Caruana qed jargumentaw li m’hemm xejn li jeskludi l-applikazzjoni tagħha f’dawn il-proċeduri kostituzzjonali. Jekk xejn, ikun jippermetti lill-kumitat l-opportunità li jgħid tiegħu stess fil-kwistjoni. L-avukati Michael Sciriha, Franco Galea u Joseph Camilleri ffirmaw iż-żewġ atti ġudizzjarji.
