Lokali Qorti

Il-Qorti Kostituzzjonali tiddeċiedi kontra Sea Watch f’każ dwar id-detenzjoni tal-bastiment

Il-Qorti Kostituzzjonali ċaħdet każ imressaq mill-NGO tas-salvataġġ tal-baħar Sea Watch, li fih l-NGO sostniet li detenzjoni ta’ erba’ xhur ta’ wieħed mill-vapuri tagħha fil-port tal-Belt Valletta minħabba nuqqasijiet amministrattivi kienet kisret id-drittijiet tal-proprjetà tagħha, u ddeċidiet li l-każ kien ippreżentata. disat ijiem tard.

Il-każ kien oriġinarjament ippreżentat f’Ġunju 2018, wara li s-Sea-Watch 3 daħlet fil-port tal-Belt Valletta għal manutenzjoni u spezzjoni ta’ ċertifikazzjoni skedata. Talbet il-permess biex titlaq mill-port fit-30 ta’ Ġunju, iżda l-awtoritajiet tal-port Maltin ma ħarġux il-permess meħtieġ biex titlaq, u inizjalment sostnew li “kontrolli” kienu qed iżommu l-permess ta’ ħruġ.

Fit-13 ta’ Lulju, wara kważi ġimagħtejn fil-port, l-awtoritajiet bagħtu ittra lill-NGO fejn spjegaw li kienu qed jistennew ir-riżultati ta’ spezzjoni tal-bandiera Olandiża, li kienet saret ġimgħa qabel. Lejn l-aħħar ta’ Awwissu ta’ dik is-sena, il-vapur kien ġie infurmat li fl-aħħar kien se jkun qed jirċievi awtorizzazzjoni, iżda din tħassret fl-aħħar minuta mingħajr spjegazzjoni.

Meta l-vapur fl-aħħar tħalla jbaħħar fit-22 ta’ Ottubru, kważi erba’ xhur mid-data tat-tluq maħsuba tiegħu, ma kien hemm l-ebda deċiżjoni formali jew bidla fiċ-ċirkostanzi, kien ingħad. Sea-Watch kienet allegat li l-awtoritajiet kienu qed “jgħinu lill-Gvern fil-ħidma tiegħu biex iwaqqaf bastimenti ta’ salvataġġ operati minn NGOs.”

F’Settembru 2021, l-Imħallef Lawrence Mintoff, li jippresiedi l-Prim’Awla tal-Qrati Ċivili kien ċaħad il-każ ta’ Sea Watch, filwaqt li nnota li kienu ġew indikati problemi bir-reġistrazzjoni tal-vapur, il-kwalifiki tal-kaptan u l-kopertura tal-assigurazzjoni.

L-NGO kienet ressqet appell 29 jum wara li kienet ingħatat dik is-sentenza. Fit-tweġiba tagħha, l-Awtorità tat-Trasport ta’ Malta argumentat li l-appell kien preskritt, u rrimarkat għal leġiżlazzjoni sussidjarja emendata fl-2009 imsejħa “Court Practice and Procedure and Good Order Rules.”

Dawn ir-regoli jistipulaw li l-appelli jridu jiġu ppreżentati fi żmien 20 jum, u mhux it-30 jum li kienu japplikaw taħt il-Kodiċi ta’ Organizzazzjoni u Proċedura Ċivili. Fid-deċiżjoni tagħha, il-Qorti Kostituzzjonali laqgħet l-argument tal-awtoritajiet tat-trasport, u qalet li t-talba li l-COCP irregola l-kwistjoni kienet infondata.

Il-Prim Imħallef Mark Chetcuti, flimkien mal-Imħallfin Giannino Caruana Demajo u Anthony Ellul, irrimarkaw li hija duttrina legali aċċettata ħafna li liġi speċjalizzata tingħata aktar piż minn liġi ġenerali dwar il-kwistjonijiet ċentrali tal-liġi speċjalizzata.

L-imħallfin osservaw li l-perjodu ta’ żmien għat-tressiq tal-appell kien kwistjoni legali u kwistjoni ta’ ordni pubbliku, u qalu li għalhekk ma jkunx possibbli għaliha li tressaq l-appell konformi mal-liġi. Il-każ ġie ddikjarat null u miċħud, bl-ispejjeż għandhom jitħallsu mill-NGO.