Il-Qorti ordnat li Darren Debono magħruf bħala “It-Topo” jiġi arrestat u jitressaq il-Qorti minħabba li rrifjuta li jsemmi żewġ kompliċi fil-każ tal-attentat ‘hold up’ fl-HSBC ġewwa Ħal Qormi. Minkejja li kemm il-darba l-Maġistrat Monica Vella wissietu biex jgħid dak kollu li jaf, Debono beda jwieġeb li hu kien qed jibża’ għall-familja tiegħu.
Ix-xhieda ta’ Debono spiċċat kważi qabel ma bdiet hekk kif huwa fix-xhieda tiegħu beda jonqos li jagħti ċeru dettalji. Minħabba din l-attitudni Il-maġistrat ordnat l-arrest u l-investigazzjoni immedjata tiegħu. “It-Topo” kellu jkun ix-xhud ewlieni tal-prosekuzzjoni. Iżda peress li ma riedx joħroġ ċertu dettalji, l-Qorti ordnat għal investigazzjoni immedjata, u biex tiġi kkomunikata lill-Kummissarju tal-Pulizija.
Għaldaqstant ix-xhieda ta’ Debono ġiet sospiża sakemm isiru l-investigazzjoni minn naħa tal-Pulizija. Dettalji dwar l-attentat ta’ ‘hold up:” minn naħa tax-xhud bew juru li se jkunu diffiċli. Debono spjega li kien qed jistenna barra f’vann waqt li seħħ ir-reati, li hu ammetta għalihom ftit tas-sigħat qabel ma’ kellu jibda l-ġuri f’Jannar loi għadda.
Huwa fakkar kif saq meta l-pulizija kienu qed idur barra l-kwartieri ġenerali tal-HSBC f’Ħal Qormi. “Tlaqna u ċempilt lil wieħed mill-kompliċi ġewwa biex inwissihom dwar il-preżenza tal-pulizija. Dawwarna mal-blokka. Imbagħad smajt tiri” “Kif wasalna lura l-bank oppost, sparajt tiri fl-arja. Il-pulizija fetħet in-nar. Intlaqt f’wiċċi. Vince “Il-Koħħu” kien ġewwa mal-oħrajn.
Mistoqsi biex isemmi min kienu l-oħrajn, huwa rrifjuta. “Jekk jogħġbok sinjura maġistrat, mhux se nsemmihom. Ma rridx inpoġġi ħajti fil-periklu.” Il-Qorti tinformi lil Debono bil-konsegwenzi li ma jgħidx il-verità fuq il-pedana tax-xhieda.
Dawn jinkludu multa jew saħansitra ħlasijiet separati. “Mhux li ma rridx ngħid il-verità, sempliċement ma rridx insemmi partijiet terzi li mhumiex hawn,” beda jinsisti It-Topo. Il-Maġistrat Vella żammet sod: “Huwa normali li nsemmu persuni li mhumiex hawn”, hija qaltlu.
Sadanittant ftit qabel ma kien se jixhed Debono, Il-maġistrat ċaħdet suġġeriment tal-prosekuzzjoni biex huwa jixhed bil-bibien magħluqa. “Xejn mhu wara bibien magħluqa!” il-maġistrat qalet. L-avukat difensur Roberto Montalto hawn qal, u jiddikjara li x-xhud biċ-ċar għandu l-intenzjoni li jkun evażiv. Il-Maġistrat Vella, hawn wissiet lix-xhud li ma jistax ikun selettiv f’dak li jgħid.
“Jien ilni f’dan kollu għal 12-il sena u ma rridx inpoġġi lill-familja tiegħi fil-periklu għal żbalji li għamilt fil-passat”, it-Topo talab lill-qorti bil-ħniena. Il-Maġistrat Vella minn naħa tagħha dehret li kienet qed titlef il-paċenzja. “Mhux se nirriskja l-ħajja ta’ marti u uliedi. It-theddida hija reali għall-familja tiegħi”, qal Debono.
Ix-xhieda ta’ Debono suppost kellha finalment se tinstema’ wara ġimgħat ta’ battibekki legali dwar l-ammissibbiltà tax-xhieda tiegħu. Proprju l-Ħamis stess, l-avukati ta’ Vince Muscat ressqu riferenza kostituzzjonali fejn argumentaw kontra l-ammissibbiltà tal-provi ta’ Debono.
Muscat, magħruf aħjar bħala “Il-Kohhu”, jinsab akkużat b’kompliċità fl-attentat ta’ seqa fl-HSBC fejn fiha kienu separati diversi tiri. Il-kumpilazzjoni bdiet bi smigħ kollu argumenti twal mill-avukati difensuri Franco Debono u Roberto Montalto, f’ħinijiet involuti f’battibekki mal-avukat tal-AĠ Giannella Busuttil.
Wara l-maġistrat Monica Vella tat digriet. Hija ċaħdet l-attentat li li tiġi imblokkata x-xhieda ta’ Debono billi aċċettat r-referenza kostituzzjonali, li tkompli tittardja l-affarijiet. “-Il-Koħħu kien kalm bilqiegħda fuq il-bank ta ‘quddiem fil-iżbarra, liebes libsa skura, qmis bajda, nuċċali tax-xemx u maskra.
Jakkumpanjawh hemm il-gwardjani armati tas-soltu jżommu għassa eżatt warajh. Kien hemm gwardjani armati oħrajn barra s-sala li eskortaw lil Debono. Debono u Montalto bdew jirrappreżentawh wara li l-avukat preċedenti tiegħu Marc Sant irriżenja.
Sant kien ilu ilmenta dwar “nuqqas ta’ azzjoni” tal-pulizija dwar informazzjoni li l-ex klijent tiegħu offra li jagħti dwar firxa ta’ reati vjolenti mwettqa minn gang kriminali bejn l-2010 u l-2017. “Il-Koħħu” kellu wkoll talba għal maħfra presidenzjali bi skambju għal informazzjoni dwar dawn ir-reati, inkluż l-attentat tal-HSBC, irrifjutata is-sena li għaddiet.
L-avukati difensuri qed jargumentaw mal-qorti li t-talba tagħhom għal referenza kostituzzjonali, li kienet twaqqaf il-proċeduri, kellha tiġi miftiehma. L-avukati tal-Koħħu komplew jinsistu li l-qorti treġġa’ lura d-deċiżjoni tagħha u tagħtihom referenza kostituzzjonali.
“Dan il-każ irid jimxi ‘l quddiem u din il-qorti trid tisma’ lil Darren Debono ll-Ħamis stess, skont l-ordni mogħtija mill-qorti kriminali,” irribattit l-avukat tal-Ġ Giannella Busuttil. L-avukat tad-difiża Franco Debono qal li d-difiża lanqas ingħata żmien biex tanalizza l-konsegwenzi tad-deċiżjoni tal-Qorti ll-Ħamis stess li tippermetti li x-xhieda ta’ Debono tibqa’ għaddejja.
Il-proċedimenti kriminali ilhom għaddejjin 11-il sena u issa f’daqqa waħda din l-għaġla kollha, qal Debono, filwaqt li fakkar li diġà sar il-ħin. Debono iinsista li jekk il-qorti għandha l-intenzjoni li tkompli bix-xhieda ta’ Debono, il-provi għandhom għall-inqas jibdew jinstemgħu filgħodu.
“Għandna bżonn iż-żmien biex nanalizzaw id-digriet li ngħata ftit ilu,” tenna Debono. M’hemm xejn li jiddetta li x-xhud żgur irid jixhed illum, qal l-avukat. Il-Maġistrat Monica Vella ma qablitx u qalet li d-digriet tagħha li jwitti t-triq biex “It-Topo: tixhed huwa konformi mal-ġurisprudenza. Madankollu, kemm Debono kif ukoll Montalto ma riedux iċedu.
F’Jannar, “It-Topo” kien ikkundannat 10 snin u sitt xhur ħabs għar-rwol tiegħu fl-attentat ta’ ‘hold up’ tal-HSBC tal-2010. Permezz tal-avukati tiegħu sar patteġġjament mal-Avukat Ġenerali bi skambju għal provi kontra l-ko-akkużat tiegħu, Vince Muscat.
Minn dakinhar, l-avukati ta’ Muscat kienu qed jippruvaw jimblokkaw għal kollox il-provi ta’ “It-Topo”. Hekk kif l-avukati difensuri żammew mal-argumenti tagħhom, l-avukat tal-AĠ irrimarka li m’hemm l-ebda dritt ta’ appell kontra d-deċiżjoni tal-lum li tippermetti li tingħata x-xhieda ta’ “It-Topo”. Il-Maġistrat Vella qalet li semgħet biżżejjed. Hija żammet mal-pożizzjoni preċedenti tagħha u ordnat lil Darren Debono biex jixhed. U mill-ewwel huwa qal, “għandi familja u mhux qed infittex inkwiet’, u baqa jittutiba sakemm spiċċa arrestat.
”
