L-Avukat li qed jirrappreżenta lil Adrian Agius fi proċeduri kostituzzjonali mressqa fuq 14-il xahar ta’ detenzjoni tiegħu taħt arrest, qal li se juri li Vince Muscat kien qed jigdeb fix-xhieda tiegħu, u saħaq li d-drittijiet tal-klijent tiegħu kienu qed jinkisru biss minħabba l-laqam tal-familja tiegħu tal-Maksar.
Fi proċeduri separati, Adrian Agius qed iwieġeb mhux ħati li kkummissjona l-qtil tal-avukat Carmel Chircop, eks kreditur tal-katina More Supermarkets, li fit-8 ta’ Ottubru, 2015, inqatel ġewwa kumpless ta’ garaxxijiet f’Birkirkara. Adrian Agius kien ġie arrestat ukoll, flimkien ma’ ħuh Robert u sieħbu Jamie Vella fi Frar tal-2021, hekk kif Vince Muscat ammetta fil-Qorti għall-qtil ta’ Caruana Galizia.
Muscat kien ammetta l-ħtija bħala parti minn patteġġjament bi skambju għal sentenza mnaqqsa. Fis-seduta tal-Ħamis fil-kawża kostituzzjonali, l-avukat ta’ Agius Alfred Abela qal lilI-mħallef Francesco Depasquale li tliet talbiet għall-ħelsien mill-arrest ġew miċħuda mill-Qorti tal-Maġistrati.
L-ewwel talba, ippreżentata f’Mejju 2021, ġiet miċħuda minħabba l-gravità tal-akkużi u l-istadju bikri tal-proċedimenti dak iż-żmien. It-tieni applikazzjoni għall-libertà proviżorja tiegħu, ippreżentata f’Lulju ġiet miċħuda għax meqjusa bħala prematura, bil-qorti ssemmi l-kunċett ta ‘”diżordni pubbliku” bħala raġuni addizzjonali biex tiċħad it-talba tiegħu għall-ħelsien. It-tielet talba, ippreżentata f’Awwissu kienet ikkwotat ir-riskju ta’ tfixkil u diżordni tal-pubbliku li jista’ jirriżulta jekk l-akkużat jingħata l-ħelsien mill-arrest.
Id-dispożizzjonijiet tal-Kodiċi Kriminali dwar il-pleġġ ma kkwotawx il-kunċett ta’ diżordni pubbliku bħala waħda mir-raġunijiet li fuqhom tista’ tiġi rrifjutata l-pleġġ, sostnew l-avukati ta’ Agius. Abela qal li l-Qorti tal-Maġistrati kienet ikkwotat id-deċiżjoni tagħha li tiċħad il-ħelsien mill-arrest lil Agius fuq dan il-kunċett. “Il-punt huwa sempliċi ħafna,” issottometta l-avukat.
“Il-kunċett ta’ diżordni pubbliku ma joħroġx mil-liġi jew mill-ġurisprudenza Maltija,” huwa qal, u żied li l-uniċi okkażjonijiet fejn intuża mill-qrati kienu fil-każ tal-qtil ta’ Daphne Caruana Galizia, il-każ tal-qtil ta’ Lassana Cisse u l-każ. kontra l-allegat traffikant tad-droga Jordan Azzopardi, li kollha kienu riċenti ħafna. Il-klijent tiegħu kellu l-isfortuna li tressaq il-Qorti flimkien ma’ persuni akkużati bil-qtil ta’ Caruana Galizia, qal l-avukat, filwaqt li enfasizza l-fatt li Agius “ma kienx akkużat bil-qtil tagħha u qatt ma kien”.
“Huwa akkużat b’rabta mal-qtil ta’ Carmel Chircop u b’konfoffa kriminali.” Filwaqt li fid-deċiżjonijiet ta’ rifjut tal-libertà proviżorja, il-qorti tal-maġistrati dejjem kienet ikkwotat deċiżjonijiet minn Strasburgu, din il-kwotazzjoni kienet saret “selettivament”, sostna Abela. L-ewwel deċiżjoni kkwotata kienet Letelier vs Franza, qal l-avukat.
Huwa qara t-taqsima kwotata tas-sentenza, li ddikjarat li l-arrest preventiv jista’ jiġi ġġustifikat għal raġunijiet ta’ diżordni pubbliku iżda rrimarka li l-Qorti tal-Maġistrati kienet ħalliet barra t-twissija “fi kwalunkwe każ sa fejn tirrikonoxxi l-liġi domestika,” użata fil-Qorti tal-Maġistrati. oriġinali. Is-sentenzi kkwotati stabbilixxew b’mod ċar li l-qrati ma jistgħux jużaw id-diżordni pubbliku bħala raġuni biex jiċħdu l-libertà proviżorja, qal l-avukat, filwaqt li rrimarka li “l-Kodiċi Kriminali ma jagħmel l-ebda referenza għad-diżordni pubbliku, imkien.”
“M’hemm l-ebda trijangulazzjoni tal-mowbajl jew messaġġi, jew filmati, jew DNA, jew xhud li kienu preżenti li jgħaqqduh mad-delitt,” issottometta l-avukat. “Għandna biss ix-xhieda ta’ Vince Muscat. Xhieda li, nixtieq nirrimarka, tmur kontra dik tan-Nutar Malcolm Mangion u tas-sensar tal-proprjetà.”
Abela rrimarka ukoll għax-xhieda ta’ mart Chircop, li kienet qalet li ma kienet taf bl-ebda argument bejn żewġha u Agius. Abela sfida lill-prosekuzzjoni biex iġibu l-evidenza tagħhom u se juri li dan ix-xhud qed jigdeb. “Iżda d-drittijiet ta’ dan ir-raġel qed jinkisru, għall-unika raġuni li tressaq il-Qorti ma’ nies oħra akkużati b’reat iktar serju u għax għandu l-laqam Maksar.” Dan il-biża ‘ta’ diżordni pubbliku ma kienx appoġġjat mill-evidenza, huwa qal.
“Aħna iċċajtajna li d-diżordni pubbliku kien qed jiġi kkwotat kontinwament u mbagħad wara li ppreżentajna dan il-każ, sparixxa. Nifhem li qed jistennew sentenza finali f’dan il-każ, imma [il-kwistjoni tad-diżordni pubbliku] spiċċat biss fl-arja?”
L-Avukat Charlene Camilleri Zarb li tirrappreżenta lill-Avukat tal-Istat fil-proċeduri, bdiet il-kontro-argumenti tagħha billi ġibdet l-attenzjoni tal-qorti għall-fatt li l-Avukat tal-Istat ma kellux aċċess għall-provi. L-imħallef, madankollu, ta skossi għal dak l-argument, u qal li hija “il-problema tal-Gvern”.
L-avukat kompla jgħid li l-premessa ta’ Agius kienet ibbażata fuq affarijiet ta’ fatt u ta’ liġi, għalhekk dawn il-fatti kellhom jitqabblu mal-liġi “biex jara jekk il-Maġistrat Farrugia Frendo kienx iġġustifikat li ċaħdet il-libertà proviżorja tliet darbiet.”
Camilleri Zarb kisret id-digrieti individwali tal-maġistrat li ċaħdu l-ħelsien mill-arrest. Fl-ewwel wieħed ġie kkonstatat li l-libertà proviżorja mhijiex dritt awtomatiku iżda suġġett għal garanziji stabbiliti fil-Kodiċi Kriminali. Il-Qorti Ewropea kienet żviluppat erba’ raġunijiet li jistgħu jiġġustifikaw id-detenzjoni, qalet: ir-riskju ta’ ħarab, ir-riskju ta’ tbagħbis tal-provi, ir-riskju li l-akkużat iwettaq aktar reati u r-riskju li jkun ikkawżat diżordni pubbliku bil-ħelsien mill-arrest tal-akkużat.
Fl-ewwel digriet tagħha, il-Maġistrat Farrugia Frendo kienet eżaminat l-argument tad-diżordni pubbliku, filwaqt li għamlet referenza għall-każ ta’ Yorgen Fenech kontra Malta. Fit-tieni digriet tal-qorti hija ddeċidiet li għandha dejjem titqies il-gravità tar-reati, gravità li tista’ tikkawża diżordni pubbliku.
“Kieku l-liġi domestika ma riditx tqis il-gravità tar-reat, ma kinitx issemmieh,” issottomettiet l-avukat. Fit-tielet u l-aħħar digriet li rrifjuta l-libertà proviżorja, il-qorti kienet osservat li f’dak l-istadju l-inkjesti maġisterjali kienu ġew esebiti bħala prova. Il-Qorti kienet irrimarkat li minkejja li Agius kien akkużat bil-qtil ta’ Chircop u mhux dak ta’ Daphne Caruana Galizia, innutat ukoll li s-sitwazzjoni tal-akkużat ma nbidlitx.
“Irridu neżaminaw dak li bih huwa akkużat Adrian Agius,” sostniet Camilleri Zarb. “Fi ftit kliem, Adrian Agius huwa akkużat li kien il-kummissarju tal-qtil tal-avukat Carmel Chircop…huwa akkużat li flimkien ma’ Robert ikkummissjona l-qtil, iffinanzja l-kriminalità organizzata u pparteċipa fih. Huwa jinsab mixli wkoll b’pussess ta’ eroina. “
“Mix-xhieda jidher ċar ukoll li l-qtil ta’ Chircop kien premeditat u premedjat fid-dettall. In-nies kienu ingaġġati, l-arma ġiet akkwistata u ppreparata, ir-rotta kienet ippjanata fid-dettall. Dan ħareġ mix-xhieda li ta Vince Muscat,” qalet l-avukat u żiedet li kien hemm “indikazzjonijiet ċari” dwar l-involviment tiegħu. Agius kien ukoll garanti ta’ More Supermarkets, fakkar l-avukat, waqt li ppakkja li “nafu lkoll x’ġara ma’ More Supermarkets.”
Il-kredituri tas-supermarket kienu daru fuq Chircop, wara li More Supermarkets baqgħu b’madwar €40 miljun f’djun wara li l-ewwel mexxej tiegħu Ryan Schembri ħarab mill-gżira. L-armla ta’ Carmel Chircop, kienet xehdet li semgħet lil żewġha jagħfas lil Adrian Agius biex iħallas lura dejn ta’ €600,000 miegħu fil-konsegwenzi tal-kollass tas-supermarket fl-2014.
Eżami tal-liġi Ewropea appoġġja l-konklużjoni li kien hemm “biża reali u reali li tiġġustifika detenzjoni kontinwa,” qal Hse. Camilleri Zarb irrefera għall-artikoli tal-Kodiċi Kriminali li jirregolaw il-libertà proviżorja. “Il-leġiżlatur ried jagħti lill-qorti l-abbiltà li tevalwa l-evidenza quddiemha [qabel ma tiddeċiedi fuq il-pleġġ.
L-aħjar qorti li tagħmel dan hija l-Qorti tal-Maġistrati,” hija qalet filwaqt li spjegat li l-Avukat tal-Istat ma kellux aċċess għall-provi kollha li jiffurmaw parti mill-proċeduri kriminali. Il-qorti kellha tqis in-natura tar-reat, “mhux biss qtil iżda kriminalità organizzata, kif ukoll il-karattru u l-anteċedenti tal-akkużat. L-akkużat mhuwiex akkużat bil-qtil ta’ Caruana Galizia, iżda n-nies li huwa assoċjat magħhom huma,” sostna l-prosekutur.
“Meta l-qorti tirreferi għall-ġurisprudenza Ewropea u tgħid li ċ-ċirkustanzi kollha jridu jiġu kkunsidrati fid-deċiżjoni dwar il-pleġġ, allura d-diżordni pubbliku huwa konsiderazzjoni valida, peress li hija waħda minn dawn iċ-ċirkostanzi.” Għalkemm id-diżordni pubbliku ma kienx elenkat b’mod espliċitu fil-liġi Maltija bħala raġuni għal rifjut ta’ libertà proviżorja, il-lista ma kinitx eżawrjenti, sostniet, waqt li saħqet li l-maġistrat li qed jisma’ l-kumpilazzjoni tal-provi kien fl-aħjar pożizzjoni biex jiddeċiedi dwar il-pleġġ.
“F’dan il-każ partikolari, nafu li Adrian Agius ilu arrestat għal 14-il xahar biss,” hija qalet, filwaqt li għamlet referenza għall-każ imressaq mill-aħwa Degiorgio kontra l-Avukat tal-Istat, li fih is-Sur Imħallef Mark Chetcuti kien innota “a web of criminality involuti f’dan il-każ” u kien iddeċieda wkoll li d-detenzjoni preventiva ta’ erba’ snin tal-aħwa Degiorgio kienet meħtieġa.
Fil-kontro-argumenti tiegħu, l-avukat Alfred Abela irrimarka li l-Avukat tal-Istat kien qed jirreferi għall-każ ta’ qtil ta’ Caruana Galizia li għadu għaddej kontra l-aħwa Degiorgio. “Il-klijent tiegħi ma jistax jitlob Maħfra Presidenzjali peress li ma jaf lil ħadd involut f’dak ir-reat.
Li qed nitlob hu li l-prosekuzzjoni titħalla tressaq il-provi tagħha waqt il-ġuri bil-ġurija, iżda sadattant il-qorti teħilsu mill-arrest. Int qed tikser id-drittijiet tiegħu.” L-avukat sostna li l-proċess ta’ Agius se jieħu s-snin biex jibda u li sadattant, l-akkużat kien nieqes mill-avvenimenti tal-familja, l-għeluq snin ta’ wliedu u l-bqija. L-Imħallef diifferixxa l-kawża għas-sentenza għas-16 ta’ Mejju.
