Żviluppi kbar fil-investigazzjonijiet marbuta mal-qtil ta’ Daphne Caruana Galizia seħħew fl-2018 hekk kif il-pulizija ġabret informazzjoni dwar xufier ta’ taxi “ddisprat” u “furjuż” li kien qed iqarraq u juża lingwaġġ offensiv fil-konfront ta’ Yorgen Fenech, allegatament il-moħħ wara l-allegat qtil tagħha. Dan xehedu, Keith Arnaud, l-investigatur ewlieni fil-Qorti.
Dak ir-raġel tat-taxi kien Melvin Theuma li ismu għall-ewwel darba nħareġ lill-investigaturi minn Vince Muscat, magħruf bħala l-Koħħu” wieħed mit-tliet irġiel li kienu nvoluti fl-isplużjoni ta’ karozza bomba li qatlet lil Caruana Galizia f’Ottubru tal-2017, fejn hu kien ammetta d-delitt, bit-tnejn l-oħra għadhom qed iwieġbu mhux ħatja.
“Isem Melvin sirna nafu bih l-ewwel darba minn Vince Muscat,” qal is-Supretendent Keith Arnaud meta xehed f’każ fejn l-avukati ta’ Fenech qed isostnu li l-pulizija kienu selettivi biex jgħaddu data mportanti miġbura matul l-investigazzjoni b’rabta mal-qtil.
Fenech bħalissa qed jistenna li jgħaddi ġuri għal kompliċità fil-qtil. Mingħajr żvelar sħiħ ma setax ikun hemm proċess u d-drittijiet fundamentali ta’ Fenech kienu qed jinkisru, argumentaw l-avukati tiegħu. Arnaud qal li żviluppi kbar fil-każ seħħew fl-2018 u l-interċettazzjonijiet tal-mobile probabbilment kienu datati għal dak iż-żmien.
Sejħiet bejn Theuma u terzi indikaw li r-raġel kellu tilwima ma’ negozjant sinjur. Iżda l-pulizija ma setgħetx tispjega l-kawża. “Kien biss Melvin li kien qed juża lingwaġġ ħażin u xejn aktar. Ma stajniex nifhmu għall-ewwel x’kienet il-kwistjoni bejnu u Fenech.” Dawk it-‘taps’ tat-mobile żvelaw li Theuma kien qed jirreġistra bil-moħbi l-konversazzjonijiet tiegħu ma’ Fenech, u b’hekk ikkonferma dak li kien qal Muscat lill-pulizija.
“Imbagħad, Melvin Theuma qal xi ħaġa wara s-sajf tal-2018 u dan saħħaħ il-fehma tagħna fuq dak li kien qed jiġri,” qal Arnaud. Theuma eventwalment stqarr ir-rwol tiegħu bħala middleman fil-qtil, u kiseb maħfra presidenzjali bi skambju għax-xhieda tiegħu.
Muscat irreġistra wkoll ammissjoni wara li ngħata maħfra għall-irwol tiegħu fl-isparatura fatali tal-avukat Carmel Chircop fl-2015, bi skambju għal xhieda fil-proċeduri tal-qtil ta’ Caruana Galizia. Bħalissa qed jiskonta sentenza ta’ 15-il sena ħabs għall-qtil tal-ġurnalista.
L-aħwa George u Alfred Degiorgio, l-eks ko-akkużat ta’ Muscat, għadhom qed jistennew il-proċess. L-investigazzjonijiet kienu “iġġammjati” filwaqt li l-pulizija fittxew li tfassal mod kif tikseb it-tapes ta ‘Theuma. Ir-raġel ġieli kien ukoll “kawt bil-kliem,” spjega Arnaud.
Task force tal-pulizija li qed taħdem fuq il-qtil fasslet skeda ta’ żmien ta’ interċettazzjonijiet u l-investigaturi bdew jifhmu li Fenech kien b’xi mod involut u li l-inkwiet bejnu u Theuma kien jikkonċerna l-qtil ta’ Daphne. “Ma żammejtx rekords,” wieġeb Arnaud meta mistoqsi minn wieħed mill-avukati ta’ Fenech dwar dawk it-telefonati interċettati. Dik id-dejta ma kinitx “iswed fuq abjad” u t-tim investigattiv kien tal-opinjoni li t-tappings tal-mobile ma kinux ser ikunu evidenza.
Theuma deher bħala “raġel iddisprat, furjuż u ħażin li jħaddan xi ħadd ieħor. Dak kollox. Imma mbagħad bdejna nifhmu fid-dawl ta’ dak li kien qalilna Vince Muscat.” Il-verżjoni ta’ Muscat kellha bżonn tiġi kkorroborata b’aktar evidenza jekk kellha tibqa’ prova b’saħħitha u valida fil-qorti, qal Arnaud.
Għalhekk meta l-pulizija saru jafu li Theuma kien qed jippjana ikla f’ristorant lokali, ħatfu l-opportunità, f’każ li bla ma kien jaf ta xi biċċa informazzjoni rilevanti. “Konna għatxana għall-informazzjoni u għalhekk ħadna ċ-ċans,” qal is-Supretendent.
Madankollu, dakinhar ma ġie rreġistrat ebda progress. Filmati qosra mis-sejħiet interċettati ta’ Theuma instemgħu tliet darbiet meta interroga lil Edgar Brincat “il-Gojja”, li kien ħabib ta’ fiduċja magħruf tal-middleman, kompla s-Supretendent.
Spjega kif kien jirrikorri għal dawk il-filmati ta’ sekondi fit-tentattiv biex Brincat jitkellem wara li r-raġel irrifjuta li jwieġeb mistoqsijiet tal-pulizija. Brincat kien l-istess persuna li allegatament kien ikkomunikat mal-eks-Kummissarju tal-Pulizija Lawrence Cutajar lejlet ix-xhieda tiegħu fil-Qorti.
Mistoqsi jekk kienx staqsa lil Cutajar dwar dan, Arnaud wieġeb, “Le.” “Jista’ jkun li Theuma bagħat lill-“Gojja” biex ‘iħallas’ lil Cutajar għall-maħfra tiegħu u madankollu int ma bgħattx għal Cutajar?” saħaq u staqsa l-avukat Charles Mercieca.
Kien hemm investigazzjoni oħra ta’ wara l-qtil f’dik il-kwistjoni u ma kienx involut fiha, irribatta Arnaud. L-avukati ta’ Fenech qalu fil-Qorti li kienu qed jitolbu d-data kollha tal-mobile, filmati tas-CCTV, data ta’ ‘geolocation’, dikjarazzjonijiet tal-pulizija u kull data materjali oħra miġbura mill-investigaturi.
Talbu għal żvelar sħiħ, mhux sempliċement data ppreżentata mill-prosekuzzjoni waqt il-kumpilazzjoni tal-evidenza, qalu l-avukati lill-Imħallef Audrey Demicoli. Ċerta dejta kienet tifforma parti minn “inkjesti li għaddejjin”, irrimarkaw l-avukati mill-Uffiċċju tal-Avukat tal-Istat.
“Aħna nużaw b’mod konvenjenti l-inkjesti biex tinżamm l-informazzjoni. Dan ir-raġel, Yorgen Fenech se jiffaċċja proċess u possibilment sentenza ta’ għomor il-ħabs u jrid kull evidenza. Mela fittex agħlaq dawk l-inkjesti u agħtina l-evidenza,” insista Mercieca.
L-avukati Charles Mercieca, Gianluca Caruana Curran u Marion Camilleri qed jassistu lil Fenech. L-Avukati Maurizio Cordina u Charlene Camilleri Zarb dehru f’isem l-Avukat tal-Istat u l-Kummissarju tal-Pulizija li kien rappreżentat mid-Deputat tiegħu, l-avukat Alexandra Mamo.
