Setgħat unilaterali mogħtija lill-Avukat Ġenerali f’ċerti aspetti tal-proċedimenti kriminali kienu wisq irraġonevoli, u taw lok għal dewmien inutli u waqfien tal-kawżi fil-qorti, iddikjara Imħallef. F’sentenza mogħtija fuq talba ta’ ksur ta’ drittijiet ippreżentata mis-suspettat ta’ qtil Adrian Agius, l-Imħallef Francesco Depasquale irriżerva xi kummenti b’kliem qawwi għall-prosekutur tal-istat li, flimkien mal-Avukat tal-Istat, kienu konvenuti fil-każ.
Il-proċeduri bdew f’Ottubru li għadda meta Agius, li bħalissa jinsab taħt arrest preventiv minn meta tressaq il-Qorti fi Frar 2021 dwar l-allegat involviment tiegħu fil-qtil tal-avukat Carmel Chircop fl-2015, sostna li d-drittijiet fundamentali tiegħu nkisru b’deċiżjonijiet tal-qorti li jsemmu d-diżordni pubbliku bħala r-raġuni ewlenija għaċ-ċaħda. lilu ħelsien mill-arrest.Għal darba oħra Agius reġa’ kellu t-talba għall-pleġġ miċħuda.
Il-proċeduri ġew ippreżentati kontra l-Istat, kif rappreżentat mill-Avukat Ġenerali u l-Avukat tal-Istat, inkarigati li jittratta kawżi kriminali u ċivili rispettivament, kif ukoll ir-reġistratur tal-qrati u t-tribunali kriminali. L-AĠ li rrifjuta li jgħaddi dokumenti lill-Avukat tal-Istat għalkemm l-uffiċċji doppji tal-istat ressqu difiża konġunta kontra t-talba tar-rikorrent.
Il-Qorti kienet infurmata fl-1 ta’ Marzu li l-Avukat Ġenerali kien qed jirrifjuta li jgħaddi dokumenti mill-proċess kriminali ta’ Agius lill-Avukat tal-Istat, li kien qed jittratta motivi fil-kawża. każ kostituzzjonali. Tali “ebusija” min-naħa tal-AĠ fissret li l-qorti nnifisha kienet prekluża milli tara tali dokumentazzjoni meħtieġa sakemm il-Imħallef Depasquale stess ordna lir-reġistratur tal-qrati kriminali biex jipproduċi ftit mid-dokumenti.
Skużi proċedurali mill-AĠ hija mġieba barra minn posta
“Kien tassew inkredibbli u inkredibbli li fl-2022 l-AĠ seta’ jżomm ma’ skużi proċedurali skaduti bħal dawn biex jipprova jimmina l-proċeduri attwali billi jiċħad lill-Avukat tal-Istat li wara kollox kien qed jidher fil-proċeduri bħala ‘avukat’ fl-interessi tal-AĠ. ukoll,” beda jgħid Depasquale.
Imġieba bħal din kienet simili għal dik ta’ persuna li qabbad avukat u mbagħad irrifjuta li jgħaddi dokumentazzjoni importanti lill-avukat tiegħu li kien maħsub biex jiddefendih. Dan kien “ċertament inkredibbli, inkredibbli u barra minn postu”.
Tali setgħat unilaterali mogħtija lill-AG marru “ħafna lil hinn minn dak li jista ‘jitqies bħala raġonevoli,” qalet il-qorti, u żiedet li dawn is-setgħat kienu qed jikkawżaw “dewmien u waqfien inutli” tal-proċedimenti kriminali. Il-qorti esprimiet it-“tħassib serju” tagħha dwar l-imġieba tal-AG bit-tama li fil-futur qarib jiġu mnedija emendi legali b’mod olistiku sabiex titrażżan “tali prerogattiva illimitata u indiskutibbli tal-AĠ”.
Dan jirrimedja s-sitwazzjoni attwali billi jiżgura li “proċeduri skaduti adottati biss biex itawlu u jfixklu l-proċeduri kriminali jitneħħew kompletament,” temm jgħid Depasquale. L-imħallef imbagħad dawwar l-attenzjoni tiegħu fuq il-merti tat-talba inkwistjoni.
Iċ-ċaħda tal-libertà proviżorja mhijiex ksur tad-drittijiet
Dan kien jistrieħ l-aktar fuq il-kwistjoni tad-diżordni pubbliku, suġġett li deher f’kawżi oħra mressqa quddiem il-qrati lokali, inklużi proċeduri kostituzzjonali mressqa minn Daphne Caruana Galizia kontra s-suspettati tal-qtil tagħha Alfred u George Degiorgio kif ukoll Yorgen Fenech.
Il-Qorti qalet li taqbel mal-fehmiet espressi f’dawk is-sentenzi li kienu osservaw li l-libertà proviżorja ma kinitx miċħuda biss minħabba diżordni pubbliku iżda wkoll fid-dawl tal-gravità tal-akkużi. F’dan il-każ, il-Qorti ma setgħetx ma tosservax li Agius kien akkużat bil-qtil kiesaħ u biered ta’ Chircop, li allegatament ta struzzjonijiet u appoġġja lill-organizzazzjoni kriminali li wettqet dak il-qtil.
It-tliet digrieti mogħtija mill-qorti tal-maġistrati li ċaħdu t-talbiet ta’ Agius għall-ħelsien mill-arrest, kienu ffukaw fuq il-gravità ta’ dawk l-akkużi, flimkien mal-kunċett ta’ diżordni pubbliku. U f’termini tad-dispożizzjoni tal-kodiċi kriminali dwar il-pleġġ, il-qorti tal-maġistrati kellha kull dritt li tqis “kull fattur ieħor li deher li kien rilevanti”.
Il-ħelsien mill-arrest preventiv ma kienx awtomatiku u l-qorti kellha tevalwa jekk l-akkużat kienx f’pożizzjoni li jirrispetta l-kundizzjonijiet tal-libertà proviżorja. F’dan il-każ, l-akkużi tant kienu serji li kwalunkwe qorti jkollha tiżen bir-reqqa ċ-ċirkostanzi kollha meta tiddeċiedi fuq il-libertà proviżorja.
Iċ-ċaħda tal-libertà proviżorja ma kellhiex titqies bħala ksur tad-dritt tal-akkużat għal-libertà personali iżda l-eżerċizzju tad-dmir tal-qorti lejn is-soċjetà biex tissalvagwardja l-interess pubbliku. Fid-dawl ta’ rekords meqjusa mill-qorti li l-interess pubbliku kien “relevanti u suffiċjenti biżżejjed biex jiġġustifika indħil fid-dritt tal-applikant għal-libertà personali,” temm Depasquale, filwaqt li ċaħad it-talbiet ta’ Agius. L-avukati Alfred Abela u Rene’ Darmanin li deheru għal Agius mistennija jressqu appell.
