Wieħed mill-avukati ta’ Yorgen Fenech sostna li l-metadata(sett ta’ data li tiddeskrivi u tagħti informazzjoni dwar data oħra) li għandha x’taqsam mal-mowbajl ta’ Yorgen Fenech uriet li kien għadu qed ixandar il-‘location’ tiegħu fi żmien meta l-qorti qabel kienet intgħad li dan kien mitfi u maħżun f’kamra hekk imsejjħa Faraday mill-Europol.
Din kienet waħda mit-talbiet li għamel l-avukat Charles Mercieca hekk kif id-difiża għamlet is-sottomissjonijiet tagħha dwar il-motivi preliminari ta’ Fenech quddiem il-Qorti Kriminali li fil-futur għandu jwassal għal ġuri. Waqt is-sottomissjonijiet tal-avukat, Mercieca qal li erba’ esperti tal-Europol kienu ġew nominati f’Novembru 2017.
Ir-rapport tagħhom indika li l-pulizija kienet bagħtet messaġġ lill-Europol permezz ta’ SIENA- sistema ta’ messaġġi siguri għall-komunikazzjoni bejn il-forzi nazzjonali tal-pulizija- ftit jiem qabel l-esperti tal-Europol. kienet ġiet maħtura formalment mill-qorti f’Novembru 2017.
“Il-komunikazzjoni ma saretx permezz tal-maġistrat, iżda permezz ta’ messaġġi SIENA, sistema ta’ pulizija għal pulizija, li hija insulari u m’għandha aċċess għal ħadd barra mill-korp tal-pulizija.” Il-maġistrat kien ordna lill-Europol biex jesebixxi kopja tal-messaġġi sas-seduta li jmiss, iżda qabel ma ġara dan inħarġet l-att ta’ akkuża, huwa qal.
“Biex titfa’ l-melħ fuq il-ferita, il-prosekuzzjoni kienet, f’Diċembru, talbet awtorizzazzjoni biex titkellem mal-esperti li kienu diġà f’kuntatt magħhom. Dan kien biex jagħti l-impressjoni li ma kinux jafuhom?” staqsa Mercieca. L-avukat sostna li l-esperti tal-qorti f’kull każ kriminali kellhom jitħallsu mir-Reġistratur tal-Qrati, iżda l-ebda informazzjoni relatata mal-ħlas tal-esperti tal-Europol ma kienet imniżżla fil-proċess.. “Għalhekk jew ma tħallsux, li hija mhux tajba, jew tħallsu minn xi ħadd ieħor. U f’dak il-każ, minn min?” staqsa l-avukat.
“Aħna stabbilixxejna li kien hemm komunikazzjoni magħhom qabel il-ħatra,” qal l-avukat, u sostna wkoll li fejn l-esperti tal-qorti għandhom jieħdu ordnijiet biss mill-qorti, dawn l-esperti kienu qed jiġu diretti mill-Europol.” Mercieca sostna wkoll nuqqasijiet fil-katina ta’ kustodja tal-mowbajl ta’ Fenech, u qal lill-Qorti li kien hemm tant waqfiet f’din il-katina f’dan il-każ, li l-evidenza kienet “kompromessa b’mod irremediabbli”.
“Dan huwa mowbajl, li qabel il-kumpilazzjoni, kien intuża bħala arma għal diversi attakki fuq Fenech u politikament, fuq oħrajn,” qal. Id-difiża sostniet ukoll li waqt li l-proċeduri kienu għadhom għaddejjin, kienu saru żewġ telefonati minn dan il-mobile lil mart Fenech.
Il-mobile kien inqabad fit-22 ta’ Novembru 2019, u ttieħed l-Europol għall-estrazzjoni permezz ta’ softwer li Malta ma kellhiex u minħabba li kien protett bil-password, qal Merceica. “Imbagħad ingħata lill-awtoritajiet Maltin,” qal, u żied li espert tal-Europol kien sab il-password fid-9 ta’ Jannar 2021. Xhur wara, il-mobile ingħata lil espert ieħor tal-Europol u ppruvat estrazzjoni sħiħa, qal l-avukat.
“X’ħareġ minn dan? Li bejn it-22 u l-25 ta’ Novembru, 2019, il-pulizija kienet diġà fil-pussess ta’ estrazzjoni sħiħa tal-mowbajl ta’ Fenech – xhur qabel instabet il-password.” “Tant kienet sħiħa u preċiża li s-Supretendent Keith Arnaud, fix-xhieda tiegħu f’Diċembru 2019, qal li l-investigaturi kellhom il-kontenut tat-telefon u mijiet ta’ eluf ta’ ritratti.
“Allura għaliex ħaduh lill-Europol, lil persuna li ma ġietx nominata jew imħallsa minn ħadd biex twettaq l-estrazzjoni?” saħaq l-avukat. “Jekk diġà kellhom l-estrazzjoni, allura issa nafu għaliex l-estrazzjonijiet spiċċaw fuq l-aħbarijiet, huwa qal. “Il-Europol qed tigdeb? Li naf hu li kien hemm tiċrita f’borża ta ‘evidenza, li ħadd ma seta’ jispjega. Mhux qed nitolbu li l-ġuri ma jsirx, iżda li tiġi segwita l-liġi,” qal l-avukat difensur.
Mercieca xejrjer fajl li qal kien fih il-metadata relatata mal-mobile u l-kontenut tiegħu. “Il-metadata turi wkoll il-vjaġġ tat-telefon minn Portomaso għall-Aja. Dan it-telefon baqa’ juri d-dejta tal-post sal-5 ta’ Novembru 2020.” Huwa stieden lill-qorti biex taċċessa l-metadata stess.
“Din id-dejta ma tigdibx. Fi żmien meta l-espert tal-Europol qalilna li t-telefon kien mitfi u maħżun f’kamra Faraday, għandna d-data tal-lokalità tiegħu. Għalhekk ma kienx f’kamra Faraday u għalhekk seta’ jiġi aċċessat u d-dejta ġewwa fiha setgħet tiġi mbagħbsa.”
“Rikostruzzjoni ta’ 85%” tal-mowbajl ta’ Daphne Caruana Galizia depożitat f’kawża fil-qorti kontra l-aħwa Degiorgio, jgħid espert
Mistoqsi mill-avukat Charles Mercieca dwar x’xogħol kien wettaq fuq il-mobile ta’ Daphne Caruana Galizia fir-rigward ta’ dan il-każ, huwa wieġeb, “Assolutament xejn.” L-espert kompla jispjega li kien inħatar biex jassisti l-inkjesta maġisterjali dwar il-qtil mill-Maġistrat tal-kariga ta’ dak iż-żmien Consuelo Scerri Herrera u, sussegwentement il-Maġistrat Anthony Vella.
Dawn iż-żewġ membri tal-ġudikatura sussegwentement ġew elevati għal imħallfin u l-ħidma tiegħu aktar tard ġiet estiża minn maġistrati oħra. Huwa qal li kellu jesebixxi numru ta’ rapporti. Fir-rigward tal-mowbile tal-ġurnalista maqtula, huwa spjega li fil-bidu ma nstabx u għalhekk ittieħdet id-deċiżjoni li jerġa’ jinbena mill-bidu.
“85% tad-dejta ġiet rikostruwit,” qal l-espert, u żied li fi stadju aktar tard fl-investigazzjoni, il-fdalijiet tal-mowbajl kienu ġew skoperti taħt it-tifrik tal-karozza ibbumbardata. Din kienet inqerdet fl-isplużjoni, qal l-espert, iżda s-SIM card tagħha kienet ġiet irkuprata u mibgħuta barra biex tiġi analizzata.
Sussegwentement ir-rapport tal-espert kien ġie esebit fl-atti tal-kumpilazzjoni tal-provi fil-konfront tal-aħwa Degiorgio, li aktar tard ġew akkużati li wettqu l-qtil. Spjega li ma esebiex is-sejbiet tiegħu fl-inkjesta li għandha x’taqsam ma’ Yorgen Fenech, sempliċement għax ma kienx inħatar waqt dik l-inkjesta, iżda waqt il-kumpilazzjoni tal-provi.
“Il-mowbile meqrud għandu jkun fl-atti tal-inkjesta li saret mill-Maġistrat, issa imħallef Anthony Vella,” huwa qal, u żied li ma kienx jaf x’ġara mill-mobile rikostruwit wara dak, peress li sussegwentement kien għadda lill-Europol. L-inkjesta qed tkompli, issa u qed titmexxa mill-Maġistrat Victor Axiak, huwa qal.
Mercieca staqsa jekk dan ikkonkludiex xi wieħed mir-rapporti li kien mitlub jiġbor, iżda l-espert wieġeb li r-rapporti kienu għadhom miftuħa u ttieħdu minn maġistrat ieħor, u għalhekk, għadhom suġġetti għas-segretezza. Mercieca staqsa dwar il-85% data rkuprata.
L-espert spjega li meta kien esebixxa kopja ta’ din ir-rikostruzzjoni, kien intlaħaq ftehim mal-maġistrat Vella li s-sorsi li kienu maħżuna fl-apparat ma kellhom jiġu żvelati lill-ebda waħda mill-partijiet. Huma sussegwentement ġew redigiti mir-rapport tiegħu, qal.
Mercieca staqsa fiex tikkonsisti d-data, iżda twaqqaf mill-Imħallef, li spjega li din kienet se tikkostitwixxi evidenza ġdida li tkun teħtieġ li l-qorti tordna l-ftuħ mill-ġdid tal-kumpilazzjoni tal-provi u tibgħat l-atti tal-kawża lura fil-qorti tal-maġistrati.
L-avukat imbagħad staqsa jekk din l-informazzjoni tistax tinstab fl-atti ta’ proċeduri oħra. “Iva,” wieġeb ix-xhud, “imma hija protetta bi ftehim u digriet tal-qorti li jipprojbixxi li kwalunkwe sors tal-ġurnalist jiġi żvelat.” L-ebda waħda mill-partijiet ma kellha aċċess għaliha, qal.
Fl-eżami tal-mobile ta’ Caruana Galizia kienu nvoluti numru ta’ esperti u saru numru ta’ rapporti, qalet ix-xhud, li spjegat li l-intenzjoni tal-eżami tal-apparat kienet li tiġi identifikata kull theddid potenzjali li Caruana Galizia setgħet irċiviet qabel mewtha. .
“Il-mobile ta’ Daphne Caruana Galizia ma nstabx u kellna nsibuh akkost ta’ kollox,” fakkar ix-xhud. “Għal numru ta’ jiem, ma setgħux ifittxu l-fdalijiet u għalhekk il-maġistrat ta l-permess biex nikklownjaw l-mowbajl li konna qed infittxu.” Il-mobilde ġie rikreat bl-użu ta’ tekniki avvanzati ta’ rkupru tad-data, qal, qabel ma l-kontenut ġie estratt u esebit fil-kawża Repubblika vs George Degiorgio et.
“Saru kopji minnu?” staqsa Mercieca. “Il-każ hu dak li hu, kien hemm ħafna ramifikazzjonijiet politiċi. Taħt l-ordnijiet tal-maġistrat inkwirenti, sabiex ikun hemm mezz ta’ kontroll, ingħatat kopja sħiħa tad-data lill-familja Caruana Galizia,” qal. Ix-xhud żied jgħid li ma kienx jaf jekk ingħatatx kopja lill-pulizija.
Tenna li, filwaqt li l-mowbajl oriġinali kien inqered fl-isplużjoni, kien jeżisti klonu diġitali tal-oriġinal u kien esebit fil-kawża kontra d-Degiorgios. Dan kien ġie kondiviż mal-Europol, minbarra kwalunkwe kopji li setgħu ntalbu li saru mill-partijiet f’dan il-każ. Il-Qorti bħalissa semgħet is-sottomissjonijiet dwar l-aħħar talba ta’ Fenech għal pleġġ.
