L-Avukat Ġenerali kienet tagħat parir lill-pulizija biex sakemm jiġu konklużi l-proċeduri krimimali ma jinvestigawx ilmenti kriminali mressqa minn Melvin Theuma u Yorgen Fenech kontra xulxin. Is-Supretendent Victor Aquilina xehed quddiem il-Maġistrat Nadine Lia fi proċeduri ta’ kontestazzjoni mressqa mill-middleman li ammetta l-involviment tiegħu fil-qtil tal-ġurnalista Daphne Caruana Galizia.
Theuma kien fetaħ il-proċeduri ta’ kontestazzjoni kontra l-Kummissarju tal-Pulizija fejn sostna li naqas milli jinvestiga lil Yorgen Fenech talli allegatament ippreżenta rapport falz tal-pulizija kontra Theuma. Is-Supretendent Frank Tabone kien irreżista talba li jesebixxi l-evidenza kollha mitluba mill-avukati ta’ Theuma, sakemm indikaw l-għan tat-talba, u ddeskrivew il-proċeduri ta’ sfida bħala “fishing expedition”.
F’seduta preċedenti f’April, waħda mill-avukati ta’ Theuma, Kathleen Calleja Grima, kienet infurmat lill-qorti li kopja tal-ilment kriminali separat li Fenech ressaq kontra Theuma għad trid tiddaħħal fl-atti tal-każ. Il-maġistrat kien iżda rrimarka li dawn il-proċeduri kienu kontra l-Kummissarju tal-Pulizija u mhux Fenech.
Meta t-Tlieta waranofsinhar reġa’ beda l-każ, is-Supretendent Aquilina esebixxa kopja tal-ilment kriminali mressaq minn Fenech fit-22 ta’ Ottubru. Il-maġistrat, wara li qrat id-dokument, osservat li l-qorti kienet ħarġet digriet konnesi mal-ilment.
Aquilina esebixxa wkoll kopja tal-ilment imressaq minn Theuma. Il-maġistrat qrat t-tweġiba tal-Kummissarju li fiha kien iddikjara li t-talba għall-evidenza għandha ssir quddiem il-Qorti Kriminali, u mhux permezz ta’ dawn il-proċeduri, fejn il-qorti ma setgħetx tkun taf jekk Theuma ngħatatx aċċess għal kopja jew le.
Calleja Grima kontro-eżaminat lis-Supretendent Aquilina, u talbiltu jispjega liema proċeduri fil-qorti ttratta l-ilment kriminali ta’ Theuma. “Ma niftakarx… imma t-talba kienet li l-pulizija tinvestiga u tieħu passi dwar każ li għadu għaddej fil-qorti.”
Billi ma setax jiftakar id-dettalji, ix-xhud imbagħad intwera dokument u kkonferma li Theuma kien xhud fil-kawża Republika ta’ Malta vs Yorgen Fenech, li jinsab akkużat bil-qtil ta’ Dpahne Caruana Galizia. L-avukat qalet li l-klijent tagħha kien qed jagħmel żewġ talbiet, kalunji u intimidazzjoni ta’ xhud.
Staqsiet jekk is-Supretendent kellimx lill-uffiċjali prosekuturi b’rabta mal-ilment kriminali. “Kelliem mal-uffiċjal superjuri tiegħi, dak iż-żmien l-Assistent Kummissarju Stephen Mallia. Imbagħad morna nfittxu parir legali mingħand l-Avukat Ġenerali, Victoria Buttigieg.”
Għal dawn il-laqgħat kienu preżenti wkoll l-Assistent Kummissarju Sandro Gatt mill-Major Crimes Unit u l-Ispettur Darryl Borg. L-avukat staqsa jekk sarux xi investigazzjonijiet b’riżultat tal-ilment kriminali. “Konna għamilna appuntament mal-AG, li tana indikazzjonijiet, anzi pariri, li f’dawn iċ-ċirkostanzi ma kellu jiġi investigat xejn sakemm jiġu konklużi l-każijiet u li din l-informazzjoni tiġi kkomunikata lill-avukati li jirrappreżentaw lill-partijiet.”
Mistoqsi jekk sarux xi investigazzjonijiet b’rabta mal-ilment kriminali, “safejn naf jien, le.” Huwa kkwalifika dan, u qal li ma jistax jgħid jekk is-Supretendent Sandro Gatt kienx tkellem mal-Ispetturi investigattivi, iżda kkonferma li ma kienx għamel dan hu stess. Ix-xhud qal li kien sema’ dwar il-maħfra presidenzjali ta’ Theuma mill-midja, iżda ma kienx involut jew innotifikat dwarha.
Calleja Grima staqsiet lil Aquilina jekk kienx staqsa dwar xi maħfra presidenzjali mogħtija lil Theuma. “Le ma għamiltx.” Lanqas ma kien infurmat b’xi kundizzjonijiet speċjali li gawda minn Theuma, żied jgħid. Fir-rigward tar-recordings u xhieda esebiti u mgħoddija lill-pulizija minn Theuma, huwa qal li ma talabx kopja tagħhom u lanqas semagħhom, fuq parir tas-superjuri tiegħu u, sussegwentement, tal-Avukat Ġenerali.
Is-Supretendent żied jgħid li kien segwa dan il-parir u ma talabx kopja. Kieku l-pulizija investigat il-kwistjoni tal-intimidazzjoni tax-xhud, waqt il-proċeduri, li ħarġu wkoll mill-minuti tas-seduta, staqsa l-avukat. “Urejna lill-AG l-affarijiet kollha li tlabt. Ħaġa waħda twassal għall-oħra… Jekk l-ewwel każ (ta’ kalumnija) ma jirriżultax li hu minnu, ma tkomplix tinvestiga t-tieni.”
Il-parir legali li ngħata lill-pulizija ma kienx li jinvestiga ebda wieħed mill-ilmenti sakemm il-proċeduri kriminali kontrihom ġew konklużi, qal. Is-Supretendent Aquilina esebixxa t-tweġibiet tiegħu għall-korrispondenza li waslet mingħand l-avukati ta’ Yorgen Fenech Charles Mercicea u Gianluca Caruana Curran kif ukoll dawk li kien bagħat lill-avukati Kathleen Calleja Grima u Matthew Brincat, li qed jirrappreżentaw lil Theuma.
Il-qorti staqsietu dwar numru ta’ referenza miktub bil-pinna fuq it-tweġiba. Dan irrefera għall-fajl tal-pulizija interna, qal. Kien hemm ukoll noti miktuba bl-idejn, irrimarkat il-qorti, li tatlu d-dokument. Wara li qara, is-Supretendent stqarr li l-kitba “probabbilment saret minn uffiċjal tal-prosekuzzjoni. Jien ma ktibhiex u niddubita li l-AG għamel lanqas.” Il-qorti rritornat id-dokument lix-xhud u ssuġġeriet li tiġi esebita verżjoni “nadifa”.
Is-Supretendent Keith Arnaud ħa l-post tax-xhieda li jmiss. Arnaud kien investiga l-qtil ta’ Caruana Galizia, flimkien mal-Ispettur Kurt Zahra u sussegwentement ipproċessa diversi individwi, fosthom Yorgen Fenech, qal. Calleja Grima staqsa x’inhi l-pożizzjoni ta’ Theuma, fil-proċeduri kontra Fenech. “Hu xhud. Huwa xehed diversi drabi bħala xhud tal-prosekuzzjoni. M’inix ċert jekk hux ġie msejjaħ ukoll bħala xhud tad-difiża.”
L-avukat staqsa jekk Theuma kienx ikkonkluda x-xhieda tiegħu u l-kontro-eżami. “Żgur temm ix-xhieda tiegħu u nemmen li l-kontro-eżami bħalissa huwa sospiż.” Arnaud ikkonferma li Theuma kien ingħata Maħfra Presidenzjali qabel ma tressaq il-Qorti ta’ Fenech. Calleja Grima staqsa x’tip ta’ xogħol sar mill-pulizija li wassal għall-maħfra. “Konna interrogajna lil Theuma u għamel it-talba għall-maħfra.
L-informazzjoni u r-recordings li pprovdilna kienu kkorroboraw l-evidenza li konna diġà ġabarna sa dak iż-żmien u għalhekk jien u l-Ispettur Zahra għamilna r-rakkomandazzjoni [biex tintlaqa’ t-talba tal-maħfra].” L-avukat staqsa jekk ix-xhud qattx ġie mitlub għal informazzjoni minn uffiċjali oħra b’rabta ma’ ilment kriminali mressaq minn Theuma kontra Fenech. “Oriġinarjament sirt naf biha mill-midja.
Iktar tard irċivejt ċitazzjoni biex nixhed.” Ix-xhud tħabtu biex jiftakar jekk kienx assistit b’xi mod, iżda ċaħad li ta xi parir lil xi ħadd, u żied li l-iktar, seta’ ġie mitkellma minn uffiċjali oħra dwar kwistjonijiet ta’ loġistika madwar ir-recordings. “Żgur ma tajt l-ebda parir dwar it-triq ‘il quddiem,” qal Arnaud.
“Is-Supretendent Victor Aquilina talablek xi informazzjoni b’rabta mal-ilment kriminali?” staqsa l-avukat. “Mhux pariri, imma informazzjoni. Probabbilment stajna tkellimna dwarha, iżda ma tajna l-ebda parir u lanqas biss investigajnaha aħna…Jien biss tajtu sfond qasir ħafna dwar dak li kien sar iżda dak kien il-punt tad-diskussjoni tagħna.”
L-uffiċjal qal li seta’ spjega wkoll għaliex kien favur il-maħfra, iżda ma setax jiftakar b’mod ċar. Wara xehed l-Ispettur Kurt Zahra mill-Iskwadra tal-Omiċidji, hekk kif wieħed mill-prosekuturi fil-każ kontra Fenech, li Zahra illum ikkonferma li kien akkużat bil-qtil tal-ġurnalista u bħalissa kien qed jistenna l-proċess.
L-avukat staqsiet lil Zahra jekk kienx jaf bl-ilment kriminali u bl-allegazzjonijiet ta’ intimidazzjoni ta’ xhud. Huwa qal ukoll li kien sar jaf bl-ilment kriminali minn rapporti fil-midja, iżda saħaq li ma kienx involut fl-investigazzjoni li rriżulta. Lanqas ma kien tkellem mas-Supretendent Aquilina dwar l-ilment kriminali, qal.
Zahra xehed li kellu biss “għarfien jew trattament superfiċjali” fir-rigward ta’ dan l-ilment kriminali partikolari, qabel ma ngħata lill-għassa tal-Belt Valletta. “L-uffiċċju li bagħtu lilna, l-uffiċċju legali, nemmen, konna għedna lilhom li aħna ma konniex in-nies it-tajba biex ninvestigaw it-talbiet.
“Konna investigajna l-omiċidju u arrestajna kemm lil Theuma kif ukoll lil Fenech. Kellna rwol f’dawn l-avvenimenti u ħassejna li għandna nżommu d-distanza tagħna. Minbarra dan, aħna investigaturi tal-omiċidji u xogħolna hu li ninvestigaw l-omiċidji.”
Il-kawża ġiet differita għal Novembru, bir-Reġistratur tal-Qrati mistenni jixhed fis-seduta li jmiss. L-Ispettur Darryl Borg deher għall-Kummissarju tal-Pulizija. Għal Theuma dehru l-avukati Kathleen Calleja Grima u Matthew Brincat. Fl-awla tal-lum kien preżenti wkoll wieħed mill-avukati ta’ Yorgen Fenech, Charles Merceica.
