Xhud li xehed fi proċeduri ta’ ħasil ta’ flus kontra l-eks direttur ta’ More Supermarkets Ryan Schembri qal lill-Qorti li n-negozjant Darren Casha kien ħa f’idejh il-kumpanija u naddaf l-assi tagħha, u daħħalhom f’butu. Il-Maġistrat Donatella Frendo Dimech kompliet tisma’ l-provi fil-konfront ta’ Schembri, li f’April nġieb Malta bis-saħħa ta’ Mandat ta’ Arrest Ewropew, wara li ħarab tmien snin ilu, u ħalla warajh numru ta’ kredituri f’ammonti ta’ madwar €40 miljun rrappurtati fi djun minn in-negozju tas-supermarket tiegħu li falla.
Xehed l-investitur Edmond Mugliett mill-Ħamrun. Huwa qal kien ġie introdott lil Schembri minn ċertu Darren Casha fl-2012 bħala business associate. L-intenzjoni tal-laqgħa tagħhom, li saret fl-uffiċċju tal-Ħamrun ta’ Schembri, kienet self fuq perjodu qasir fuq stock li kien diġà nbiegħ u li jitħallas lura ladarba l-istokk jiġi ikkunsinnjat.
Schebmri kien spjega l-pjanijiet ta’ negozju tiegħu biex jiftaħ katina ta’ supermarkets f’Malta u internazzjonalment. “Iddiskutejna. Għidtlu l-opinjoni tiegħi, li kienet li biex ikun fattibbli, dan il-proġett kellu jsir permezz ta’ holding company…dan jagħmilha aktar faċli biex jitħejjew rapporti konsolidati kif ukoll biex ikun aktar faċli biex jinbiegħ in-negozju.”
Il-kontijiet ta’ Cassar u Schembri Ltd kienu sodi, qal ix-xhud, għalhekk Mugliett issuġġerixxa li tintuża bħala holding. Is-suġġeriment tiegħu aktar tard ġie adottat u ħadem, żied jgħid. Mugliett kien spezzjona r-rekords finanzjarji tal-ħwienet More Supermarkets Ħamrun u osserva li kien negozju sod u profitabbli.
“Meta ħriġt il-flus, għamilt ċert li l-assi jinxtraw,” qal ix-xhud. Ġie spjegat li x-xhud kien ingħata aċċess għall-kontijiet tan-negozju minn Schembri, u għalhekk kellu idea tajba tas-sitwazzjoni ġenerali. Schembri impjega accountants full-time ma’ More Supermarkets tal-Hamrun, qal ix-xhud fi tweġiba għal mistoqsija. “Huma kienu mqabbda minn Ryan Schembri.”
“Għall-ewwel ir-riżultati li rajt kienu inkoraġġanti. Imma meta bdejt inħares lejn l-operazzjoni u nwettaq id-diliġenza dovuta, bdejt insib li l-kotba tal-kontabilità ma kinux kif suppost… sibt li kien hemm affarijiet li ma kinux veri. Per eżempju kien hemm bejgħ ta’ servizzi fuq xiri minn vapuri bl-użu ta’ fatturi li qatt ma eżistew.”
Mugliett qal li skopra li s-supermarkets “kienu f’sitwazzjoni ta’ telf,” Sabiex is-supermarkets jingħataw il-vantaġġ, inbeda proġett, li kien sar biss parzjalment, biex tiddaħħal marka kbira minn Spanja. Dan kien jippermetti lill-kumpanija tbigħ bi prezz ferm orħos, huwa sostna, filwaqt li żied li Schembri għamet ordnijiet kbar ta’ stock.
“Il-problema kienet l-ispejjeż ġenerali u l-kirjiet kienu ferm ogħla mill-fatturat. Ma kien hemm l-ebda profitt u għalhekk ma kienx jagħmel sens li joffri prospett lil investituri potenzjali.” Il-Prosekutur Francesco Refalo staqsa jekk ħarġetx xi ħaġa oħra mill-fatturi.
“Dan l-istokk kien inxtara, iżda biżżejjed minnu ma kienx qed jinbiegħ biex jagħmel profitt,” huwa wieġeb. Mugliett qal lill-Qorti li kien investa €2 miljun fl-operat tas-supermarket ta’ Schembri. Insista li se jgħaddi l-flus u l-istokk jinxtara u li kien ra l-oġġetti tal-istokk.
F’ħin minnhom, Mugliett kien ried ifassal kostituzzjoni ta’ dejn, iżda mbagħad induna li Darren Casha kien ta struzzjonijiet lill-accountants biex ibigħu l-assi fissi ta’ Cassar And Schembri lil More Supermarkets tal-Mosta, l-Fgura u Paceville. Casha mbagħad jitlob il-VAT fuq investimenti kapitali. Dan il-kreditu, xi €300,000 f’VAT, Casha kien investa f’More, li dak iż-żmien ma setgħetx tħallas is-salarji.
“Minnufih indunajt x’kien qed jiġri,” qal Mugliette lill-qorti. “Ġibdu t-tapit minn taħt saqajja. Għidt li dan ma kienx aċċettabbli u għamilna l-kostituzzjoni tad-dejn. Issekwestrajt l-assi fissi … imbagħad Darren Casha ressaw każ u allega frodi. Għadna qed nistennew ir-riżultat ta’ dak il-każ.
“Ma kien hemm l-ebda negozju ta fejn jidħol tagħmir tal-vapuri,” qal ix-xhud. “Kien fittizju, biex il-flus daħlu fil-kumpanija More Supermarkets, il-Ħamrun. Kien hemm ukoll dikjarazzjoni tad-dividendi. Imma meta ċċekkjajt il-kontijiet kien hemm telf u qatt ma seta’ jkun hemm dividend.
“Wara dan kollu, mort kellimt lil Darren u ssuġġeriejt proposta ta’ ristrutturar, li biha tnaqqis fid-daqs kien jiffranka xi parti min-negozju.” Darren Casha kien irtira l-flus mill-bank li kienu ġew allokati għas-salarji. Imbagħad kiteb diversi ċekkijiet ta’ €80,000, kull wieħed indirizzat lill-kumpanija tiegħu Copacabana Ltd.
“Huwa daħħalhom f’butu, bażikament” hawn intervjena l-avukat ta’ Schembri, Roberto Montalto. Il-proġett tas-Supermarket kien fattibbli, qal Mugliett, “biss kellu bżonn aktar ħin u espansjoni aktar bil-mod.” Schembri kien dejjem iserraħlu moħħu, u jgħid lil Mugliett biex ma jinkwietax u jiddeskrivi strateġiji ta’ bejgħ biex jagħmel tajjeb għan-nuqqas.
“Xi kultant konna nqattgħu tmiem il-ġimgħa sħiħa nsolvu dawn il-problemi… imma mbagħad wasal punt fiż-żmien meta Ryan ittrasferixxa l-ishma kollha tiegħu lil Darren. Huwa qalli li dan kien għamlu biex il-problemi personali tiegħu ma jħallux impatt fuq is-supermarket. Għidtlu li dan ma setax isir.”
Ir-reazzjoni ta’ Mugliett kienet rabja, huwa qal. “Ma tistax tagħmel dan.” Ix-xhud irrakkonta dak li qalluu l-azzjonist Etienne Cassar dwar inċident fejn kien bilqiegħda fil-karozza tiegħu, meta Darren Casha kien resaq u xerred numru ta’ karti fuq il-bonnet, u qallu biex jiffirmahom, kif għamel.
Casha qalli li kien ħallas lill-kredituri kollha tas-supermarket… imma l-lista ta’ kredituri li ressaqt mal-kostituzzjoni tad-dejn ma semmietx Copacabana, għax ma kinitx teżisti. “Casha kiteb iċ-ċekkijiet minn wara daharna.” Mistoqsi kif Casha kien involut fin-negozju, ix-xhud qal li ma kienx jaf.
“Ġurnata minnhom sibtu hemmhekk.” “Qalli ‘Se nitkellem mal-ħaddiema, għax din hija problema tiegħi.’ Irrabjat ħafna u mort inkellem lil Schembri f’Ħandaq.” Iżda ħareġ li Schembri kien ittrasferixxa l-ishma kollha tiegħu lil Casha, li mbagħad għamel lilu nnifsu direttur fil-kumpaniji kollha, xehed Mugliett.
Il-kredituri bdew joħorġu bil-mod il-mod mill-problemi meta sparixxa Schembri, qal l-investitur. “Bdew jiġu fl-uffiċċju, Dennis Francalanza ffaċċja l-maġġoranza tagħhom, peress li d-dokumentazzjoni kienet għadha f’isem Cassar u Schembri Ltd. Aktar tard din inbidel għal EROM,” qal ix-xhud.
Schembri kien qal lil Mugliett li Casha kien se joħloq invoices fittizji biex jiġbor il-flus Mistoqsi x’kienet ir-reazzjoni tiegħu huwa qal “sa fejn kont imħasseb li seta’ jneħħi kollox peress li ma kontx se napprovahom… imma jekk ġraw u ma kinux fil-kotba allura ma nafx.”
Refalo ssuġġerixxa li x-xhud ma jkunx jista’ jkun jaf jekk il-kredituri sarux hekk b’invoices fittizji, iżda x-xhud ikkontesta l-affermazzjoni tal-avukat. Żgur li ma kinux kredituri ġejjin għand Cassar u Schembri, li kellhom lista tal-kredituri tas-supermarket, qal ix-xhud.
Ma setax jgħid jekk dawn il-fatturi komplewx jinħarġu wara t-tluq tiegħu. L-azzjonijiet ta’ Casha kienu d-“daqqa fatali”, peress li wasslet għall-għeluq tal-ħanut tal-Ħamrun, qal Mugliett. Montalto staqsa jekk ix-xhud kienx jaf li l-shareholder agreement kien ġie ffirmat meta Schembri kien l-isptar. “Dan sirt nafu aktar tard, meta mort inżuru l-isptar.”
In-negozju ta’ Schembri kien għad kellu valur sostanzjali f’dak il-punt, issuġġerixxa l-avukat. Ix-xhud qabel, u żied li l-assi fissi kienu jiswew aktar minn €5 miljun u l-istock €1.8 miljun. “Imbagħad daħal Darren Casha u niżżilhom għal żero,” osserva Montalto.
“Darren Casha daħal fi ftehim mas-sid tas-supermarket ta Natu fil-Mosta, li jippermettilu jiftaħ supermarket ieħor bl-istess tagħmir. Anke l-inventarji, Casha biegħhom hu stess.” Qal li Casha kien misapproprja wkoll madwar €100,000 fi flus kontanti li kienu ġew allokati għas-salarji, kif ukoll VAT, il-€5 miljun f’assi fissi u l-€1.8 miljun ta’ stock.
Casha kien ukoll għamel talba fittizja tal-VAT fejn ħa €3 miljun, spjega x-xhud. Mugliett qal li kien irreżista t-tentattiv ta’ Casha li jagħmel dan u daħlet kostituzzjoni ta’ dejn. “Jekk inbigħ €100 mingħand Cassar u Schembri lil More, ma jsir l-ebda profitt.
Imma biegħu l-istokk, iċċarġjaw il-VAT iżda ma ħallsuhiex. Montalto issuġġerixxa lix-xhud li Casha kien qed jiġi megħjun minn xi ħadd minn ġewwa. “Kellu,” wieġeb Mugliett. Il-maġistrat staqsiet jekk Schembri kienx għamel xi ħaġa wara li sar jaf bit-taħwida tal-VAT.
Montalto qal li Schembri ma kienx azzjonist dak iż-żmien. Ix-xhud qal li ma kienx jaf jekk dan kienx il-każ. Darren Casha kien mar għand l-azzjonist Etienne Cassar biex iġibu jiffirma trasferiment ta’ ishma, wara li Schembri kien ħarab, qal fil-Qorti. “Kont taf għaliex Schembri ħarab?” kien mistoqsi x-xhud. “Meta telaq minn Malta l-ewwel darba, kien qal li kellu problemi relatati ma’ investigazzjoni finanzjarja li kellu bżonn isolvi.”
Casha kien issottometta r-riżenja tiegħu f’Settembru, u mbagħad r-riżenja tiegħu tefagħha għal data aktar bikrija, bosta xhur qabel, qal Montalto. L-avukat akkuża wkoll li Cashajuża l-firma ta’ Schembri fuq dokumenti mhux datati. Il-maġistrat ordna li Casha jiġi mħarrek biex jixhed f’seduta futura.
Taħt kontro-eżami mill-avukat Roberto Montalto, Mugliett qal li l-involviment tiegħu kien limitat għas-self ta’ flus lil Cassar u Schembri, u mhux investiment. “Jien ma ninvolvix ruħi fil-ftehimiet u l-bqija, iżda kien javviċinani bi problemi ta ‘cashflow u kont ngħin biex issolvihom.”
Ix-xhud sar konsulent ta’ Cassar u Schembri. Schembri dejjem kien isegwi l-opinjoni esperta tiegħu, huwa qal. L-espansjoni tan-negozju kienet iffinanzjata minn intraprendituri, mhux minn istituzzjonijiet finanzjarji, żied Mugliett. “Kont kontra l-espansjoni fil-Libja, iżda ma jfissirx li ma setax jagħmel dan,” qal ix-xhud, u żied li ma nbiegħu l-ebda stokk fil-fergħa tal-Libja tan-negozju matul iż-żmien tiegħu.
“Seta’ kien li l-espansjoni seħħet malajr wisq,” qal, b’referenza għan-negozju tas-supermarkets f’Malta. Wisq ħwienet kienu qed jiftħu, malajr wisq, spjega, elenka numru ta ‘ħwienet, u ħwienet ippjanati. Wara li xehdu x-xhieda kollha tal-lum, Montalto talab il-ħelsien mill-arrest għal Schembri.
Huwa sejjaħ lis-sieħba Latvjana ta’ Schembri, Avviva Kushner, għal fuq il-pedana biex tixhed dwar ir-rabtiet tiegħu ma’ Malta. Il-mara qalet li kienet iltaqgħet ma’ Schembri f’Dubaj waqt intervista fuq xi xogħol. Huma saru koppja u issa għandhom żewġt itfal flimkien, ta’ sentejn u ħames snin, hija qalet.
Hija kienet rilokata l-familja Malta minn Dubai sabiex tappoġġja lil Schembri, hija qalet, u esebit kopji ta’ dokumentazzjoni ta’ sostenn, li turi r-reġistrazzjoni tat-tfal fl-iskola u li kienet impjegata bi qliegħ. “Meta wasalna Malta fl-2017, kont qed inbati finanzjarjament u kelli napplika għall-benefiċċji soċjali.” I
l-mara qalet li ma kinitx taf bid-dettalji tal-qagħda ta’ Schembri, apparti l-fatt li kellu problemi f’Malta u telaq minħabba fihom. “Konna qed nissieltu għall-flus, għalhekk l-aġenda tagħna kienet li niffaċċjaw il-mużika meta tibda tindaqq. “L-intenzjoni tiegħu kienet dejjem li jħallas lura lill-kredituri kollha tiegħu,” hija qalet.
“Bħala avukat ta’ Ryan u ħabib tiegħu sa mit-tfulija, id-difiża kienet kawta biex titlob il-ħelsien mill-arrest għal Schembri” qal l-Avukat Montalto, wara li niżel minn fuq il-pedana tax-xhieda “Iżda tliet xhur wara li tressaq il-Qorti, l-ilmentaturi oriġinali kollha kienu xehdu bar wieħed. .
” F’dawn it-tliet xhur, l-ebda wieħed mix-xhieda ma rrappurtaw xi tentattivi biex isir xi tbgħabis, huwa rrimarka. “Barra minn hekk, issa għandna stampa aktar ċara ta’ dak li ġara,” qal Montalto, filwaqt li sostna li kien ċar ukoll li l-kollass tan-negozju kien instigat minn terza persuna.
L-uniku reat possibbli li ħareġ mill-evidenza kien falliment frawdolenti, qal. “Mhux ħasil tal-flus. M’għandux familja barra minn Malta, anzi, il-familja tiegħu ġiet Malta għat-tul. Issa nista’ nifhem li l-kredituri jemmnu li ħarab bħala miljunarju, iżda l-verità hi li telaq b’ta’ fuqu senduqu u kien qed jgħix f’akkomodazzjoni soċjali.
“Hu mar jgħix Londra. Iva telaq minn Malta, imma ma pprovax jinħeba. Huwa ċeda għal-Mandat ta’ Arrest Ewropew hekk kif ġie nnotifikat bih.” Schembri bħalissa kien qed joqgħod f’akkomodazzjoni li kien jikri mingħand missieru, qal l-avukat.
Għall-prosekuzzjoni, Refalo rrimarka li Schembri kien “ivvjaġġa nofs triq madwar id-dinja biex jevita l-estradizzjoni.” Qal li kien għad baqa’ jixhdu mill-inqas ħames xhieda oħra, fosthom vittmi. Il-maġistrat se jagħti digriet fuq pleġġ mill-awla. Il-każ ikompli fit-12 ta’ Awwissu li matulu Darren Casha ġie ordnat jitla’ jixhed.
