Melvin Theuma, il-middleman li ammetta l-involviment fil-qtil tal-ġurnalista Daphne Caruana Galizia u ngħata l-proklama rrifjuta li jixhed fil-Qorti dwar xogħol fantażma li ngħata mill-gvern ħames xhur qabel l-assassinju tal-ġurnalista.
Melvin Theuma għal darba oħra reġa’ rifes l-għatba tal-Qorti bħala xhud fil-każ kontra ħames persuni fosthom l-eks Chief of Staff f’Kastilja Keith Schembri u n-negozjant Yorgen Fenech, li qed jistenna li jgħaddi ġuri għall-kompliċità fil-każ tal-qtil tagħha.
Madankollu l-avukati tad-difiża staqsew jekk il-maħfra presidenzjali Theuma ngħatatx b’rabta mal-qtil tkoprix ukoll il-każ tal-job fantażma. Wara tliet sigħat stennija fil-Qorti, Theuma tela’ fuq il-pedan tax-xhieda u qal: “Nagħżel li ma nixhedx”. Dan għamlu biex ma jinkrimax ruħu. Il-Maġistrat aġġornat il-każ għal nhar it-Tlieta li ġejjin wara li semgħet argumenti legali.
Schembri, Fenech u Sandro Craus, l-eks kap tal-customer care fl-Uffiċċju tal-Prim Ministru u eks Sindku Laburista, Anthony Mario Ellul, l-eks segretarju privat tal-ministeru tal-familja u Anthony Muscat, l-eks CEO ta’ kumpanija tal-gvern. qegħdin iwieġbu mhux ħatja fuq akkużi ta’ serq u misapproprjazzjoni b’rabta mal-job, li ngħata lil Theuma, job li lanqas biss applika għalih.
L-akkużi huma relatati ma’ xogħol mogħti lil Theuma minn Schembri mal-Housing Maintenance and Embellishment Co Ltd. li hija kumpanija tal-Istat f’Mejju tal-2017. Theuma qal kemm il-darba li tħallas għax-xogħol minkejja li qatt mar għax-xogħol. It-tliet eks uffiċjali tal-gvern jinsabu akkużati wkoll b’serq u misapproprjazzjoni. Il-kumpilazzjoni se tkompli tinstema’ wara nofs inhar.
Fil-bidu tas-seduta l-Ispettur Nicholas Vella jiddeskrivi kif Theuma kien xehed f’każ preċedenti li ngħata impjieg mal-gvern u qatt ma rrapporta għax-xogħol. F’Diċembru 2019 il-pulizija ħadu d-dikjarazzjoni tiegħu. Huwa qal lill-pulizija li kien Yorgen Fenech li kellmu u qallu li Sandro Craus kellu jċempillu dwar ix-xogħol.
Craus fil-fatt kien ċempel u qallu dwar appuntament f’Kastilja. Huwa mar iltaqa’ ma’ Craus u Keith Schembri. Huma qalulu biex imur lejn ministeru fil-qrib għax-xogħol. Hemmhekk iltaqa’ ma’ Anthony Muscat li dderieġih lejn Jobsplus biex jirreġistra għax-xogħol. Dik kienet il-verżjoni ta’ Theuma kkonfermata mill-pulizija ma’ Jobsplus.
Ix-xhud kompla jgħid li Theuma qal lill-pulizija li qatt ma rrapporta għax-xogħol bħala messenger/driver iżda rċieva ċekkijiet tal-pagi. Huwa ħa ċekk u mbagħad tnejn oħra. Meta r-raba’ ċekk ma wasalx, ċempel lil Muscat u lil Fenech. Iċ-ċekk inħareġ sussegwentement iżda ma ħarġux aktar ċekkijiet.
Inħarġu mandati ta’ tfittxija kontra Housing Maintenance and Embellishment Co Ltd u nħareġ mandat ta’ arrest għal Anthony Muscat. It-tagħmir elettroniku kien maqbud mill-Pulizija u bdiet inkjesta maġisterjali. Fl-aħħar inħarġu akkużi kontra l-akkużati.
Wara xehed Brian Paul Camilleri, spettur fit-taqsima tar-reati ekonomiċi. Qal li sar jaf bil-każ permezz ta’ xhieda fi proċeduri separati. Dakinhar stess tkellmu ma’ Theuma, li qalilhom li qabel l-elezzjonijiet tal-2017 Fenech kien ċempel lil Theuma u qallu bis-sejħa minn Craus.
Tour f’Kastilja
Theuma kien żied jgħid ukoll li Schembri kien tah tour f’Kastilja, offrielu l-kafè u ppożaw għal ritratt flimkien. Theuma kien mar għand ministeru li kien ordnat biex jattendi għal intervista. L-ispettur qal li saru tfittxijiet f’HME Ltd, inqabad apparat elettroniku u ġie arrestat Anthony Muscat, u ġew mitkellma xi nies.
Kien hemm diskrepanzi u suspetti dwar kif Theuma ngħata l-impjieg. Il-Pulizija ddiskutew mas-superjuri tagħhom u talbet ukoll parir legali qabel ma tressaq akkużi. L-Ispettur Vella jgħid lill-maġistrat li l-prosekuzzjoni l-Ħamis intalbet mid-difiża biex issejjaħ lil Melvin Theuma.
L-Avukat difensur Charles Mercieca jinsisti li dan għandu jimxi ‘l quddiem. Il-qorti qalet li għad trid tiddeċiedi jekk tilqax dik it-talba, biex tisma’ lil Theuma. Id-difiża riedet tagmel il-kontro-eżami lil Theuma iżda l-Avukat Ġenerali oġġezzjona. L-argumenti legali komplew dwar jekk Theuma għandhux jiġi kontro-eżaminata l-Ġimgħa.
Din it-talba, mit-tim legali ta’ Yorgen Fenech, kienet nnotata mill-maġistrat iżda ma tittieħed l-ebda deċiżjoni. L-ispettur jikkonferma lill-maġistrat li x-xhieda diġà mogħtija fl-inkjesta maġisterjali huma biżżejjed biex jipproċedu f’dan l-istadju.
Huwa argumenta li l-proċedura t-tajba ma ġietx segwita hawnhekk, fis-sens li x-xhud għandu jiġi mħarrek jumejn qabel is-seduta. “Jinsab hawn barra. Bgħattilkom email jumejn ilu u int għedt le,” irrisponda l-avukat difensur ta’ Fenech, Charles Mercieca.
Meta l-ispettur qal li persuna li xehdet f’inkjesta maġisterjali ma tistax terġa’ tixhed fil-qorti, numru ta’ avukati difensuri jwaqqgħu l-argument. “Qed tagħmel pudina,” rrispondi Gatt. “Dan il-każ m’huwa każ xejn u l-akkużati jinsabu kollha hawn għal xejn.”
L-ispettur iċċara l-pożizzjoni tiegħu u qal li l-kodiċi kriminali huwa ċar: persuna li xehdet f’inkjesta maġisterjali ma tistax tiġi prodotta bħala xhud fil-qorti quddiem każ ta’ prima facie (hemmx biżżejjed evidenza biex il-kumpilazzjoni tkompli). Il-kontro-eżami ma jistax isir qabel ma tixhed il-persuna.
Għalhekk Theuma ma jistax jiġi mħarrek biex jixhed taħt kontro-eżami, ħlief għal eċċezzjonijiet imsemmija fl-artikolu tal-liġi, argumenta l-ispettur. Għalhekk il-prosekuzzjoni qed toġġezzjona għat-talba biex Theuma tixhed. Wara aktar argumenti legali, il-maġistrat issospendiet is-seduta sakemm tasal għal deċiżjoni dwar dan.
Il-Maġistrat Vella qalet li d-difiża qed titlob biss li tagħmel kontro-eżami ta’ xhud li jkun diġà xehed f’inkjesta maġisterjali. Jekk id-difiża m’għandhiex id-dritt li tagħmel kontro-eżami, kif tista’ tikkontesta l-akkużi? Għalhekk it-talba tad-difiża intlaqat.
Melvin Theuma kellu jkun kontro-eżaminat minn Gianluca Caruana Curran u Charles Mercieca, li qed jirrappreżentaw lil Yorgen Fenech. L-avukat Mercieca staqsa għaliex Theuma innifsu ma ingħatax it-twissija. Qal li ngħata job fantażma. Huwa rċieva dħul kriminali u li jista ‘jwassalh b’akkużi ta’ ħasil ta ‘flus, argumenta l-avukat.
Intervjeniawkoll l-avukat ta’ Anthony Muscat, Stefano Filletti. “Jekk il-klijent tiegħi allegatament tah fondi, Theuma huwa ko-akkużat, mhux kompliċi. U jekk Theuma ddepożita dawk il-flus fil-bank, dan ikun ħasil tal-flus.” Huwa jistaqsi għaliex Theuma tħalla jagħmel dikjarazzjonijiet awto-inkriminanti?
Filletti qal li l-maħfra li ngħatat Theuma, bi skambju għax-xhieda tiegħu fil-każ tal-qtil ta’ Daphne Caruana Galizia ma tkoprix dan. Waqt li kienet qed issir din id-diskussjoni Theuma ntalab joħroġ barra. Il-maġistrat staqsiet jekk il-prosekuzzjoni tafx jekk hemmx maħfra li tkopri dan ir-reat.
L-Ispettur Vella qal li l-eżistenza tal-maħfra hija magħrufa iżda jekk trid tiġi esebita jrid ikun hemm awtorizzazzjoni speċjali. Il-maġistrat staqsiet: “Trid tgħid li inti ppreżentajt akkużi mingħajr ma l-ewwel ikkonfermat li x-xhud prinċipali tiegħek huwa kopert b’maħfra dwar dan il-każ partikolari?”
L-Ispettur Vella qal li l-pulizija talbet parir mingħand superjuri u pariri legali wkoll u hemm fehim li l-maħfra presidenzjali li rċieva Theuma tkopri dan il-każ ukoll. L-avukat ta’ Anthony Muscat, qal li d-difiża tistenna kjarifika oġġettiva dwar jekk il-maħfra ta’ Theuma tkoprix l-akkużi.
Id-difiża ma tistax sempliċement tistrieħ fuq il-kelma tal-uffiċjal, speċjalment meta akkużi possibbli jistgħu jwasslu għall-ħabs. “L-uniku mod kif dan jiġi determinat darba għal dejjem huwa li dik il-maħfra tiġi esebita,” argumenta l-Avukat Filletti.
Hawn intervjena l-avukat ta’ Yorgen Fenech, Charles Mercieca, li qal; “Għandna kopja tal-maħfra permezz ta’ proċeduri oħra separati u li din ma tkoprix l-akkużi f’dan il-każ,” huwa argumenta. L-Avukati komplew jiddibattu dwar jekk il-maħfra presidenzjali ta’ Theuma, mogħtija bi skambju għax-xhieda tiegħu fil-każ tal-qtil ta’ Daphne Caruana Galizia, tkoprix dan il-każ ukoll.
L-avukat ta’ Keith Schembri, Edward Gatt staqsa lill-ispettur. li dawk li tawh il-parir legali li l-maħfra tkopri l-każ kinux preżenti meta Theuma ġiet interrogat. “Le, ikkonsultajnahom wara”. L-ispettur qal li l-eks suprtendent Frank Anthony Tabone, il-viċi kap tal-pulizija Alexandra Mamo u l-Avukat Ġenerali kollha taw pariri legali dwar il-validità tal-maħfra.
Il-maġistrat għażlet li Melvin Theuma jista’ jixhed taħt kawtela. Hekk kif reġa’ tela’ fuq il-pedana tax-xhieda, il-maġistrat avżatu li għandu d-dritt li ma jixhedx. Huwa hawn wieġeb biss “Nagħżel li ma nixhedx”, u niżel minn fuq il-pedana tax-xhieda u ħareġ mill-awla.
L-avukati tad-difiża baqgħu għaddejjin fen l-Avukat Gatt, għal Keith Schembri, talab li d-dikjarazzjonijiet kollha ta’ Theuma fl-atti tal-każ jiġu rtirati. “Ladarba għażel li ma jixhedx, id-difiża issa ġiet imċaħħda mid-dritt tal-kontro-eżami u barra minn hekk, dan il-każ kollu huwa mibni fuq xhieda ta’ xhud li issa għażel li ma jixhedx,” tenna Gatt. Il-maġistrat talbet risposta mill-prosekuzzjoni. “Għandna bżonn iż-żmien għal tweġiba,” jgħid l-ispettur.
Id-difiża riedet li x-xhieda kollha jinżammu separati sakemm il-kwistjoni tiġi deċiża. Il-maġistrat qalet li l-proċeduri għandhom jittieħdu sal-istadju prima facie fi żmien 30 jum. Il-maġistrat ordnat li x-xhud jinżamm taħt sorveljanza biex fis-sigħat li ġejjin ma jikkomunika ma’ ħadd sas-2pm u jippermetti l-ħin tal-prosekuzzjoni biex tikkonsulta kif xieraq. Wara xi argument legali ulterjuri, il-maġistrat aġġornat l-kawża għal digriet fil-11 ta’ Ottubru fis-1pm.
