Tliet imħallfin mill-Qorti Kostituzzjonali ċaħdu appell ieħor ippreżentat minn Yorgen Fenech, in-negozjant miljunarju akkużat talli allegatament ikkummissjona l-qtil tal-ġurnalista Daphne Caruana Galizia, u kkonfermaw rifjut preċedenti tad-diversi talbiet ta’ Fenech li kien qed jgħid d-detenzjoni fit-tul tiegħu f’kustodja preventiva kienet tikkostitwixxi ksur tad-drittijiet fundamentali tiegħu. Din kienet l-10 talba miċħuda lil Fenech biex jingħata l-pleġġ.
Meta ressqu l-każ l-avukati ta’ Fenech kienu rrimarkaw li sal-lum, il-klijent tagħhom kien ippreżenta disa’ talbiet għal libertà proviżorja, li kollha ġew miċħuda. F’deċiżjoni mogħtija f’April ta’ din is-sena, il-Prim’Awla tal-Qorti Ċivili fil-ġurisdizzjoni Kostituzzjonali tagħha kienet iddikjarat li dan ma kienx jikkostitwixxi ksur tad-drittijiet ta’ Fenech, u ċaħdet it-talba tiegħu kif ukoll ordnatlu jbati l-ispejjeż tal-kawża.
Fenech kien imbagħad ippreżenta appell għas-sentenza ta’ April, bil-kawża sussegwentement tiġi differita għal l-Erbgħa għas-sentenza. Meta ssejjaħ il-każ, il-Prim Imħallef Mark Chetcuti, l-Imħallef Giannino Caruana Demajo u l-Imħallef Anthony Ellul ikkonfermaw id-deċiżjoni tal-Prim’Awla tal-Qorti Ċivili.
L-imħallfin innutaw li ‘l bogħod milli fatti li kienu ġeneriċi, kif issuġġerew l-avukati ta’ Fenech, id-deċiżjonijiet li jirrifjutaw t-talbiet tiegħu għall-ħelsien mill-arrest kienu kollha riċerkati u raġunati sew, u kienu qiesu żviluppi li ħarġu hekk kif kompliet il-kumpilazzjoni tal-provi kontra Fenech.
L-aħħar digriet li ċaħdu l-libertà proviżorja li kien inħareġ waqt il-kumpilazzjoni tal-provi kien ibbażat fuq il-fatt li kien ikkunsidrat bħala f’riskju għoli li jaħrab. Id-difiża ta’ Fenech kienet argumentat li peress li dik il-qorti kienet irrimarkat li l-prosekuzzjoni ma kellhiex għalfejn tipprova l-bażi ta’ din il-biża’, dan kien ifisser li kien qed jiġi preżunt ħati.
Dan l-argument ġie miċħud, iżda, bl-imħallfin jirrimarkaw li digriet preċiż wera li l-qorti ma kinitx qed tgħid li l-prosekuzzjoni m’għandha bżonn tressaq l-ebda evidenza, iżda pjuttost li ma kellhiex bżonn tipprova li Fenech żgur kien se jagħmel dak li d-detenzjoni tiegħu kienet qed tipprevjenih milli jagħmel “bħal pereżempju, tbagħbis fl-evidenza.”ż
L-imħallfin osservaw ukoll li l-Prim’Awla tal-Qorti Ċivili kienet iġġustifikata li fid-deċiżjoni tagħha tqis il-ġid enormi ta’ Fenech, u nnutat li l-ordnijiet ta’ ffriżar tal-assi maħruġa fil-konfront tiegħu ma għamlu xejn biex inaqqsu r-riskju ta’ ħarba permezz ta’ titjira, peress li kienu ħarġu provi li Fenech kellu wkoll kontijiet barra l-pajjiż. , mhux biss barra minn Malta, iżda wkoll barra mill-Unjoni Ewropea u li għalhekk ma jkunux suġġetti għall-ordnijiet ta’ ffriżar.
Barra minn hekk, l-evidenza indikat li l-familjari ta’ Fenech kienu lesti li jgħinuh jekk ikun hemm bżonn. L-argument ta’ Fenech li ċ-ċaħda tal-libertà proviżorja kien jammonta għal diskriminazzjoni kontrih minħabba l-fatt li kien sinjur ukoll ingħatat spuntat qasir mill-imħallfin, li enfasizzaw il-fatt li sentenzi tal-Qorti Ewropea kienu aċċettaw li l-mezzi finanzjarji disponibbli għal persuna akkużata b’ kriminalità kienu fattur rilevanti biex jiġi stabbilit jekk dik il-persuna kinitx riskju li taħrab.
“F’dan il-każ jidher ċar li huwa ferm aktar faċli li persuna b’mezzi sostanzjali taħrab minn pajjiż waqt li jkunu pendenti proċeduri kriminali kontriha. Dan jidher b’mod abbundanti mis-siltiet esebiti fl-atti li juru prima facie pjanijiet ta’ ħarba li jinvolvu jott privat, il-kiri ta’ proprjetà barra minn Malta f’isem il-parti terza barranija li kienet se tiswa ‘l fuq minn €10,000 għal ġimgħatejn u li anke kienet esplorata wkoll il-possibbiltà tal-użu ta’ titjira privata urġenti mingħajr kontrolli tal-identità, li kien jiswa eluf ta’ ewro.”
“Għalhekk, huwa ċar li t-teħid in kunsiderazzjoni tal-mezzi ta’ Yorgen Fenecht ma kienx biss ġustifikat iżda meħtieġ,” iddeċidiet il-qorti. Miċħud ukoll mill-Qorti l-argument li Fenech ma pprovax jaħrab waqt li kien fuq il-police bail, l-imħallfin irrimarkaw li f’dak iż-żmien Fenech kien sorveljat mill-qrib f’kull ħin u anke kellu uffiċjali tal-pulizija ġewwa r-residenza tiegħu.
Il-biża’ li Fenech ibagħbas fl-evidenza kienet ukoll ġustifikata, żiedet il-Qorti, fid-dawl tal-fatt li nstabet screenshot tal-Maħfra Presidenzjali ta’ Melvin Theuma maħżuna fuq il-mowbajl ta’ Fenech, xi ħaġa li Fenech ma kienx ta spjegazzjoni għaliha.
Fl-aħħarnett ġie nnutat li l-investigazzjoni dwar il-qtil ta’ Caruana Galizia għadha għaddejja minħabba żviluppi ġodda li ħarġu wara li l-Kummissarju tal-Pulizija kien iddikjara li l-persuni kollha involuti fil-qtil kienu ġew mixlija. Fl-atti lanqas ma kien hemm xejn li jissuġġerixxi li din l-investigazzjoni sensittiva u kumplessa ma kinitx qed issir b’mod diliġenti, qalet il-qorti, li ċaħdet il-każ, li tiegħu ordnat ukoll lil Fenech ibati l-ispejjeż. Għal Fenech qed jidhru l-Avukati Charles Mercieca, Gianluca Caruana Curran u Marion Camilleri.
