Il-Qorti ordnat il-ħelsien ta’ żewġ persuni li qed ifittxu ażil mill-Pakistan, li kienu ilhom miżmuma f’Ħal Safi għal dawn l-aħħar 42 jum għal raġunijiet li ġew iċċarati biss waqt is-seduta tal-Ġimgħa, wara li ddikjaraw id-detenzjoni tagħhom hija illegali peress li ma nħarġet ebda ordni ta’ detenzjoni kontrihom.
Awais Mohammed u Hasan Ali kienu waslu Malta fl-14 ta’ Settembru abbord dgħajsa li kienet spiċċat fuq l-art f’Birzebbugia matul il-lejl. Huma ma kellhom l-ebda passaport fil-pussess tagħhom. L-irġiel inġabru mill-pulizija disat ijiem wara, fit-23 ta’ Settembru, u kienu miżmuma f’detenzjoni, l-ewwel f’Ħal Far u wara Ħal Safi, minn dakinhar.
L-Avukati Neil Falzon u Mireille Boffa, li qed jassistu lill-irġiel, ippreżentaw proċedimenti ta’ ‘habeas corpus’ (mandat li persuna tista’ titlob minn qorti biex tikseb il-ħelsien immedjat minn arrest illegali, bħal meta l-arrest ikun seħħ permezz ta’ mezz li kiser id-drittijiet kostituzzjonali tal-persuna) fejn staqsew il-bażi legali għad-detenzjoni kontinwa tagħhom.
Falzon qal li l-irġiel jsostnu li minn Birzebbugia imxew għal park, fejn raqdu għal ftit jiem f’kundizzjonijiet mhux adekwati. Kienu mingħajr aċċess għall-ikel u ma setgħux jibqgħu għaddejjin għal jiem sħaħ isofru minn aktar ġuħ u l-irġiel talbu għajnuna lil min kien għaddej.
Min kien għaddej minn hemm ħa lill-irġiel f’uffiċċju tal-gvern minn fejn aktar tard inġabru mill-pulizija. Il-Prosekutur Andrea Zammit mill-Uffiċċju tal-Avukat Ġenerali assista lill-Ispettur Christian Abela jidher għat-taqsima tal-Immigrazzjoni tal-pulizija.
Waqt is-seduta kien hemm preżenti wkoll rappreżentanti mill-AWAS, is-Sovrintendenza tas-Saħħa Pubblika u s-Servizzi ta’ Detenzjoni. Mauro Farrugia, Kap Eżekuttiv tal-AWAS tela’ fuq il-pedana tax-xhieda biex jinforma lill-Qorti li siegħa qabel is-seduta, il-pulizija kienet infurmawhom li l-irġiel kienu se jinħelsu, iżda kienu għadhom qed jistennew l-approvazzjoni mill-awtoritajiet tas-saħħa qabel ma jkunu jistgħu jitpoġġew fl-akkomodazzjoni.
Iżda l-ebda informazzjoni dwar id-data li minnha l-irġiel tqiesu li ġew ikklerjati ma ġiet ikkomunikata lix-xhud, qal. Kyle Mifsud, Viċi Kap tas-Servizzi ta’ Detenzjoni, qal li hu wkoll irċieva l-istess email. Waslu fuq id-dgħajsa 22k, u waslu f’detenzjoni fit-23 ta’ Settembru, 9 ijiem wara l-bqija tal-grupp li waslu magħhom.
Bħalissa kienu qed jinżammu f’Ħal Safi, huwa qal. Il-Qorti staqsiet x’inhi l-pożizzjoni tiegħu dwar l-allegata illegalità tad-detenzjoni tagħhom. “Jien m’għandix is-setgħa li ndaħħal jew neħles persuni mid-detenzjoni. Irċevejt ordnijiet mill-pulizija li dawn il-persuni għandhom jinżammu taħt arrest.”
Falzon staqsa lil Mifsud jekk il-fajl tal-irġiel jitfax xi dawl dwar għaliex l-irġiel ġew mgħoddija taħt il-kustodja tiegħu. “Huma kienu qed jistennew l-approvazzjoni medika,” qal, filwaqt li spjega li l-pulizija jgħaddu tali dokumentazzjoni lill-persuni kkonċernati, mhux liċ-ċentru, li qal jipprovdi biss lid-detenuti b’dokumenti li jispjegaw id-drittijiet tagħhom mal-wasla tagħhom.
Normalment, wara li tiġi riċevuta l-approvazzjoni medika, il-pulizija twieġeb email bi struzzjonijiet biex jieħdu l-persuni f’ċentru miftuħ jew x’imkien ieħor, qal. Falzon staqsa min kien qed jagħtih struzzjonijiet biex iżomm lill-irġiel f’detenzjoni. “Aħna nsegwu l-istruzzjonijiet tal-pulizija,” wieġeb ix-xhud.
Xehed ukoll il-Kap tal-Infurzar tad-Dipartiment tas-Saħħa Pubblika, Malcolm Vella Haber, li qal lill-Qorti li nħarġet awtorizzazzjoni medika għall-persuni abbord id-dgħajsa, iżda mhux għaż-żewġt irġiel li ħarbu, peress li ma ġewx eżaminati.
Dan kien wassal biex it-test mediku jittardja, qal. Ix-xhud ikkonferma li Melillo kien infurmah li l-irġiel kienu ġew ikklerjati medikament. L-Ispettur Abela informa lill-Qorti li bħalissa l-pulizija kienet qed tagħmel investigazzjoni kriminali fuq terzi persuni suspettati b’involviment fl-arranġament tal-wasla tad-dgħajsa. Huwa kkonferma fil-Qorti li l-approvazzjoni medika tal-irġiel kienet waslet biss illum (il-Ġimgħa).
Falzon sostna li minkejja dan, il-bażi legali għad-detenzjoni tal-irġiel għadha mhix ċara. “Ġeneralment, fi żmien ġimgħa, il-Bord tal-Appell jirrevedi awtomatikament id-detenzjoni. Dan ma seħħx, allura dan ifisser li l-ordni ta’ detenzjoni ma nħarġetx,” qal l-avukat.
L-ispettur tal-pulizija wieġeb li kien infurmat li l-irġiel kienu qalulhom ir-raġunijiet għad-detenzjoni tagħhom, u żied li dawn ir-raġunijiet issa ġew stabbiliti bħala mediċi. “Il-liġi Maltija ma tippermettix lill-pulizija żżomm nies f’Ħal Safi jew f’China House (Hal Far) għal raġunijiet mediċi,” wieġeb Falzon.
“Nistgħu nassumu li l-intenzjoni wara d-detenzjoni tagħhom kienet li tissalvagwardja s-saħħa pubblika, fl-interess pubbliku, iżda hawn qegħdin f’qorti tal-liġi, u l-liġi ma tgħid dan imkien.” Il-qorti, wara li semgħet lix-xhieda u rrevediet id-dokumenti esebiti, b’mod partikolari dawk esebiti mis-Sovrintendenza tas-Saħħa Pubblika, flimkien mal-liġijiet applikabbli, iddikjarat li d-detenzjoni tal-irġiel ma kienet ibbażata fuq l-ebda dispożizzjoni legali u ordnat minnufih. rilaxx. Il-Qorti ordnat ukoll li kopja tad-digriet tiġi notifikata lill-Kummissarju tal-Pulizija u lill-Uffiċjal Prinċipali tal-Immigrazzjoni.
//= $special ?>