Il-Qorti ntalbet tordna lil ħames eks uffiċjali ewlenin tal-Bank Pilatus, inkluż l-eks risk Manager li huwa Malti, biex jixhdu fi proċeduri ta’ ħasil ta’ flus li għadhom għaddejjin kontra l-eks Uffiċjal tar-Rappurtar tal-Ħasil tal-Flus (Money Laundering Reporting Officer) u Kap Legali tiegħu.
L-Avukat Stefano Filletti, li jirrappreżenta lill-akkużata Claudeanne Sant Fournier, għamel it-talba dalgħodu, hekk kif kompliet il-kumpilazzjoni tal-provi fil-konfront tagħha u l-bank stess quddiem il-Maġistrat Donatella Frendo Dimech. Xhud wieħed biss kien ġie mħarrek biex jixhed illum, avukat fornitur ta’ servizzi korporattivi li kien għen biex titwaqqaf Malta International Construction Ltd, kumpanija li issa spiċċat u li kienet taħt id-direttur ta’ Ali Sadr Hasheminejad – ukoll is-sid u direttur ta’ Pilatus Bank.
Ix-xhud iddikjara li 20% tal-kapital azzjonarju – € 400- kienu tħallsu. Filletti staqsa dwar ir-rilevanza ta’ din ix-xhieda, u akkuża lill-AĠ li ħarġet il-proċeduri u difnet il-każ taħt provi irrilevanti. “Issa għaddiet sena,” huwa qal. Il-qorti rrimarkat li dawn kienu proċeduri ta’ kumpilazzjoni.
Il-Prosekutur Anthony Vella sostna li l-provi kienu pertinenti. Madankollu, meta mistoqsi mill-Maġistrat biex jikkonferma li dan kien l-aħħar xhud tal-prosekuzzjoni, kif kien intqal fis-seduti preċedenti, Vella wieġeb li ma setax jagħmel dan, peress li l-prosekuzzjoni għadha qed tistenna tweġibiet għal ittri rogatorji kienu ntbagħtu għal oħrajn. xhieda li huma kollha barra.
Filetti staqsa lil Vella jekk kienx hemm xi xhieda Maltin oħra li jixhdu, iżda l-prosekutur qal li lanqas dan ma setax jikkonferma. Dan kien il-punt li urta bil-kbir lill-maġistrat, li sa dan il-punt kienet ilu tieħu paċenzja li s-seduta tipproċedi, biex irrimarkat b’mod eżasperat “inti mhux qed tkisser il-qorti biss, imma qed tfarrakha!”
Ix-xhieda barranin li kien fadal kienu jgħixu fl-Italja, ir-Renju Unit u l-Bosnja, ingħad lill-qorti. “Il-pulizija qalulna li ma setgħux jintraċċawhom, u għalhekk irrikorrejna għall-ittri rogatorji,” spjega Vella li wassal lill-Qorti tistaqsi għaliex dawn ix-xhieda ma ġewx identifikati fil-bidu, jekk kienu indispensabbli għall-każ tal-prosekuzzjoni.
Waqt li eżaminat t-talbiet rilevanti għall-assistenza legali li kienu ntbagħtu barra l-pajjiż, il-Maġistrat osservat li dawn kienu “kompletament nieqsa mir-rekwiżiti meħtieġa li jippermettu qorti tiddeċiedi dwar l-indispensabbiltà tax-xhieda mitluba,” u ċaħdithom kollha, u qalet li kien evidenti li din kienet ‘fishing expedtion’.
L-Avukati Stefnao Filletti u Kathleen Grima, li dehru għal Sant Fournier, iddettaw nota, fejn osservaw li kieku t-talba tal-AĠ biex tikkuntattja ġurisdizzjonijiet barranin kien ikollha l-effett li jissospendu l-iskadenzi u l-proċeduri legali kollha, kieku l-qorti ma ċaħditx.
Xhieda li swiet lill-pajjiż €11-il miljun
Id-difiża qalet li kienet sorpriża bil-fatt li dawn ix-xhieda ma xehdux waqt l-inkjesta maxi, li kienet swiet lill-pajjiż €11-il miljun. “Ebda ġebla ma tħalla mhux imdawwar, għalhekk ma nistgħux nifhmu għaliex il-prosekuzzjoni qed tinsisti li tesibixxi aktar provi minn dawk esebiti fl-inkjesta.”
Dan kien qed iwassal għat-titwil inutli tal-proċeduri, għad-detriment tad-dritt tal-akkużat għall-ġustizzja fi żmien raġonevoli, qal FIlleti. Il-prosekuzzjoni kienet responsabbli għal dan. “Illum suppost kellha tiġi esebita lista eżawrjenti ta’ xhieda, iżda qalulna li dik esebita llum ma kinitx konklussiva,” osserva Filletti, filwaqt li rrimarka li tal-anqas wieħed mill-uffiċjali tal-bank mhux imsejjaħ kien Malti.
“F’dawn il-proċeduri ma xehdux Ali Sadr, Hamidreza Gambari, Mehmet Tasli Luis Rivera u Antonella Gauci. Dan huwa sorprendenti għad-difiża għaliex mix-xhieda li smajna, dawn huma l-ħames xhieda l-aktar rilevanti għal dan il-każ. B’rispett, minbarra evidenza dwar it-twaqqif u d-due diligence u t-tgħaddi d-due diligence bil-‘flying colours’, ma smajna xejn.
Ma kien hemm l-ebda evidenza ta’ ħasil ta’ flus, anzi li l-bank kien ġie mwaqqaf u ġestit b’mod korrett,” qal, u qal li kien ikun aħjar li kieku l-ħames individwi li semma’ saru jixhdu. “Jekk il-bank jiġi akkużat u Claude Anne Sant Forunier jiġi akkużat, ma aġixxewx waħedhom, iżda bl-għajnuna ta’ dawn il-ħames individwi, li kontrihom ma tressqux akkużi.”
“Għalhekk ir-regola ta’ inammissibbiltà tax-xhieda ta’ ko-akkużat ma tiġix attivata, għalhekk huma kollha xhieda ammissibbli,” żied l-avukat. “Fir-rigward ta’ tnejn minnhom, sirna nafu li l-AĠ ta tnejn minnhom nolle prosequi – Antonella Gauci u Mehmet Tasli.”
Sant Fournier kienet ġiet akkużata, iżda oħrajn li r-rwol tagħhom kien aktar importanti minn tagħha, fosthom Gauci u Tasli ma kinux, sostna. “Jekk l-AĠ jaħseb li għandhom jibbenefikaw minn nolle prosequi, allura għandhom ukoll Sant Fournier u l-Bank,” qal Filletti.
Huwa fakkar fil-Qorti li l-Ispettur tal-prosekuzzjoni Pauline D’Amato kienet qalet lill-Qorti li ma fehimx kif jaħdem il-bank u kienet bbażat ruħha fuq ir-rapport ta’ Duff u Phelps. “Duff u Phelps qalu ‘jittratta lil kulħadd’, allura għaliex dan ma seħħx?,” staqsa Filletti.
“Aħna nemmnu li hemm ċertu provi li qed jinħbew u mhux esebiti fil-qorti. Qed nitolbu li dawn l-individwi kollha jiġu mħarrka biex jixhdu.” Filletti ġie interrott mill-Maġistrat li rrimarkat li jekk kellhom jiġu mħarrka xhieda barranin, dan kellu jkun b’ittri rogatorji u li l-qorti kienet diġà qalet b’mod ċar li talbiet ulterjuri għal ittri rogatorji ma jintlaqgħux.
Grima wieġeb li kienet f’idejn il-prosekuzzjoni li tistabbilixxi fejn jinsabu bħalissa. “F’ħin minnhom żgur kienu Malta, allura jekk il-prosekuzzjoni qed tgħid li mhumiex Malta, għandhom jiddettaw nota li tgħid dan bħala fatt.” L-Avukat Stefan Camilleri, li kien inħatar mill-qorti biex jaġixxi bħala l-persuna responsabbli għal Pilatus, informa lill-qorti li se jkun qed jippreżenta rikors fejn jitlob li x-xhieda li ta l-Avukat Ġenerali lbieraħ tiddaħħal fl-atti ta’ dan il-każ.
“Irridu nżommu f’moħħna li hemm flus investiti minn nies fil-bank li ma jistgħux jiġu aċċessati. Ninsabu mgħarrqa b’ittri mir-Renju Unit u pajjiżi oħra.” Huwa talab lill-qorti tordna lill-prosekuzzjoni tindika liema kontijiet hija suspettata ta’ ħasil ta’ flus u kellhom bżonn jiġu ffriżati. Il-Qorti wieġbet li dan kellu jsir permezz ta’ rikors.
Il-Maġistrat Frendo Dimech saħqet li l-konklużjonijiet tal-inkjesta tal-Bank Pilatus kienu ġew interpretati ħażin. “L-inkjesta ma tordnax li l-akkużi jridu jiġu ppressati kontra individwi. Huwa rrakkomanda investigazzjoni ulterjuri.” Vella ddetta wkoll nota fejn qal li l-prosekuzzjoni kienet qed tagħmel minn kollox biex iġġib ix-xhieda kollha rilevanti u x-xhieda f’dan il-każ biex jixhdu.
“J’Alla ma jkunx il-każ,” irrimarkat il-qorti. “Min qed tipprova kid?” Il-Qorti titlob qabel tordna li l-atti tal-kawża jintbagħtu lill-AG Mitluba mill-qorti biex tidentifika x-xhieda li kien fadal, Vella tat lista lill-maġistrat, u għarrfitha madankollu li “ma kinitx finali.” Din kienet l-aħħar kelma li l-Maġistrat għal darba rat bħala insolenti, li nnotat li l-ismijiet kienu għall-istess nies li l-qorti kienet għadha kif irrifjutat li toħroġ ittri rogatorji għalihom.
“Min qed tipprova jitmejjel?” għajjtet il-maġistrat, u wissiet li setgħet issibhom ħatja ta’ disprezz
“Qed tipprova tqarraq bil-qorti!, li mbagħad iddettat nota fl-atti tal-proċedimenti. “Il-Qorti tinnota li dawn il-persuni huma proprju l-istess persuni li kienu indikati bħala xhieda fit-talbiet imsemmija. Huwa inkwetanti, u l-qorti tħalli f’idejn min finalment jiddeċiedi dwar dan l-aġir, li lista ta’ xhieda li fadal li l-prosekuzzjoni ntalbet tagħti wara t-talbiet għall-assistenza legali huma l-istess xhieda msemmija fit-talbiet għall-assistenza legali.
“M’hemmx kliem biex jiddeskrivi din l-imġieba, li fortunatament, il-qorti għarfet waqt is-seduta. Il-qorti għandha d-dmir li tressaq din in-nota għall-attenzjoni tal-Avukat Ġenerali stess sabiex tkun taf b’dak li seħħ illum taħt il-firma tal-uffiċjali tagħha.” “Qed tqarraq bil-qorti… m’għandekx fejn tmur hawn. Tippruvax tagħmel xi ħaġa bla ma tipprepara.”
Vella pprotesta li ma kienx sar b’’mala fede’. Mistoqsi mill-qorti jekk fil-fatt rax l-ittri rogatorji, Vella ammetta li ma kienx. “Nafkom biżżejjed. Taħseb li jien imbeċilli? Int xortik tajba li ma nirrapportakx lill-Kummissjoni. Dr Victoria Buttigieg aktarx ma tafx b’dan. Kif tista’ int, mhux int Dr Vella, inti bħala uffiċċju, taħseb li dan se jiġi aċċettat?”
Waqt li qalet li “mhux ġust li l-Avukat Ġenerali ma tkunx konxja ta’ dak li qed jiġri fil-kawżi tagħha,” il-Maġistrat ordnat li tintbagħat kopja tal-atti lill-AĠ, u ordnatilha tieħu nota tan-noti kollha ddettati minn qabel. il-qorti. Il-każ ikompli x-xahar id-dieħel.
