Il-president tal-NGO Repubblika, li qed tagħmel kampanja fuq kwistjonijiet relatati mal-ħarsien tad-demokrazija u kontra l-korruzzjoni f’Malta, ippreżenta proċeduri Kostituzzjonali, biex talab konferma li l-Istat kien kiser diversi drittijiet fundamentali tiegħu bħala riżultat tal-ġlieda kontinwa tiegħu biex jikseb informazzjoni dwar l-għażla tal-Bord tal-Gvernaturi tal-Financial Information and Analysis Unit (FIAU).
Robert Aquilina, wieħed mill-membri fundaturi tal-organizzazzjoni, ippreżenta proċeduri Kostituzzjonali kontra l-Avukat tal-Istat, il-Kummissarju għall-Protezzjoni tad-Data, il-Kummissarju tal-Pulizija u s-Segretarju Permanenti fil-Ministeru għall-Finanzi u l-Impjiegi minħabba r-rifjut ripetut tal-Kummissarju li jagħtih lista sħiħa u mhux ċensurata ta’ nominati għall-Bord tal-Gvernaturi tal-FIAU, li Lawrence Cutajar, il-Kummissarju tal-Pulizija ta’ dak iż-żmien, kien ressaq għall-Ministeru tal-Finanzi.
Silvio Valletta kien fl-aħħar mill-aħħar inħatar fil-bord. L-aħbar tar-rikors intlaqgħet bi tħassib miċ-Chairman tat-Tribunal, meta ġie infurmat bil-proċeduri meta l-każ kompla quddiemu t-Tlieta. Iċ-Chairman tat-Tribunal iddikjara li ma kien se jħalli lil ħadd iħammeġ l-integrità tiegħu. Aquilina kien ippreżenta talba għall-Ħelsien tal-Informazzjoni għal din id-data, iżda ngħata biss kopji ta’ dokumenti li minnhom ġew miktuba l-ismijiet tal-persuni nominati li ma kinux magħżula. Il-ġustifikazzjoni mogħtija kienet li l-ismijiet kienu data personali protetta mil-liġi tal-Protezzjoni tad-Data.
Aquilina kien ippreżenta appell għal dik id-deċiżjoni. Anna Mallia, iċ-chairperson tat-tribunal tal-appell, kienet laqgħet talba għar-rekuża tagħha, li wasslet għall-ħatra tal-avukat Noel Camilleri bħala sostitut chairman, f’Marzu tal-2022.
Il-proċeduri komplew jittardjaw bl-offerta ta’ riżenja ta’ Camilleri fid-dawl tal-elezzjonijiet ġenerali sussegwenti. Aquilina qed jargumenta li din l-offerta turi li l-pożizzjoni ta’ Camilleri hija dovuta lill-gvern, u li dan kien ifisser li mhux se jirċievi smigħ ġust quddiem it-tribunal tal-appell. Irrimarka wkoll rapporti ta’ aħbarijiet dwar post ta’ Camilleri fuq Facebook li fih ifaħħar il-viżjoni politika ta’ Joseph Muscat.
Dan kien jikkostitwixxi ksur tad-dritt tiegħu għal smigħ ġust, libertà tal-espressjoni u ġustizzja fi żmien raġonevoli, kif protett mill-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u leġiżlazzjoni lokali relatata, sostna Aquilina. L-attivist żied jgħid li l-fatt li damu kważi tliet snin biex it-talbiet tiegħu jiġu deċiżi kien qed iżommu wkoll milli jżomm lill-gvern b’mod effettiv għall-iskrutinju.
“Fiċ-ċirkustanzi, ir-rikorrent ma jistax ma jiddubitax mill-imparzjalità taċ-Chairperson tat-Tribunal, li huwa tali li anke persuna komuni tista’ tasal għaliha oġġettivament.” L-Avukat Therese Comodini Cachia iffirmat ir-rikors Kostituzzjonali.
