L-avukati ta’ Vincent Muscat qed joġġezzjonaw “bil-qawwa” għat-talba tal-Avukat Ġenerali biex Daren Debono, magħruf bħala it-Topo, jiżdied bħala xhud fil-ġuri li ġej dwar l-attentat ta’ serqa fil-kwartieri ġenerali tal-HSBC f’Ħal Qormi.
Il-kwistjoni ħarġet għall-ewwel darba f’Jannar lejlet il-ġuri fejn Muscat, magħruf bħala il-Kohhu, u Debono kellhom jiffaċċjaw akkużi dwar l-allegat involviment tagħhom fl-attentat ta’ serq bl-armi fl-HSBC fl-2010. Iżda lejlet il-ġuri, Debono laħaq ftehim li permezz tiegħu l-AĠ waqqa’ akkużi ta’ attentat ta’ omiċidju kontrih bi skambju għal provi kontra l-eks ko-akkużat tiegħu.
Sussegwentement Debono ġie kundannar għal 10 snin sitt xhur ħabs u mmultat €18,000. Madankollu dik it-taqliba sorprendenti u mhux mistennija ta’ avvenimenti qanqlet argumenti jaħarqu mill-avukati ta’ Muscat li opponew bil-qawwa t-talba tal-prosekuzzjoni biex iżid lil Debono mal-lista tax-xhieda tagħhom.
Il-pożizzjoni ta’ It-Topo kienet inbidlet mil-lum għal għada minn dik ta’ ko-akkużat għal xhud ewlieni tal-prosekuzzjoni, mossa deskritta mill-avukati ta’ Muscat bħala “sajjetta fil-bnazzi”. Debono qatt ma xehed fl-istadju tal-kumpilazzjoni tal-provi u għalhekk ix-xhieda tiegħu fil-ġuri kienet inammissibbli, sostniet id-difiża.
Il-Qorti Kriminali, ippreseduta mill-Imħallef Giovanni Grixti, b’hekk ipposponiet il-bidu tal-kawża u bagħtet l-atti lura fil-qorti tal-maġistrati biex tisma’ x-xhieda ta’ Debono. Iżda fid-data stabbilita, hekk kif Debono tela’ fuq il-pedana tax-xhieda quddiem il-Maġistrat Monica Vella, iddikjara li kien se jixhed biss kontra Muscat, u rrifjuta li jsemmi terzi persuni involuti fil-każ tal-HSBC.
“Mhux se nirriskja l-ħajja ta’ marti u wliedi,” kienet stqarr Debono. Il-maġistrat ordnat l-arrest u l-investigazzjoni immedjata tiegħu talli rrifjuta li jikkoopera f’termini ta’ ftehim u ġie mixli b’akkużi ġodda fl-aħħar mill-aħħar f’sentenza ta’ sitt xhur ħabs u multa ta’ €4,600.
F’Ottubru dik il-kundanna ġiet ikkonfermata fl-appell. Is-sentenza ta’ sitt xhur ħabs tnaqqset bin-nofs fuq bażi ta’ teknikalità legali peress li Debono seta’ jinstab ħati biss ta’ forma iżgħar ta’ reċedività. Il-Qorti iżda qalet li jekk Debono beża għas-sigurtà tiegħu u tal-familja tiegħu, kellu jitlob u jikseb il-protezzjoni kollha meħtieġa kontra kull vendetta possibbli minn terzi persuni bi intenzjoni ħażina, iżda ma setax jirrifjuta li jixhed meta mitlub mill-qorti kompetenti.
In-nuqqas ta’ dan kien fatt serju ħafna li xekkel l-amministrazzjoni tal-ġustizzja. Għalkemm il-piena kienet qed titnaqqas fuq kwistjoni legali, it-terminu ta’ tliet xhur ħabs kien madankollu l-massimu permess mil-liġi, kien qal l-Imħallef Bugeja.
Wara dik is-sentenza finali, il-proċeduri relatati mal-ġuri tal-HSBC reġgħu bdew it-Tlieta quddiem l-Imħallef Giovanni Grixti. L-avukat tal-AĠ Giannella Busuttil ġeddet it-talba tal-prosekuzzjoni biex Debono jiddaħħal bħala xhud. U għal darb’oħra l-avukati ta’ Muscat oġġezzjonaw, u talbu ż-żmien biex jagħmlu aktar sottomissjonijiet.
“Minn dakinhar jiġifieri Jannar, l-affarijiet evolvew. Illum, għandna aktar raġuni biex noġġezzjonaw milli konna f’Jannar,” sostna l-avukat Franco Debono. “Kulma qed jitlob il-klijent tagħna huwa proċess ġust …. Kif jista ‘jkollok proċess ġust ma’ tali xhud li rrifjuta li jixhed fil-mument li ħa l-post tax-xhieda?”
Filwaqt li fakkar fil-“surprise plea deal” li kien “xxokkja lill-pajjiż kollu” lejlet il-proċess, l-avukat qal li l-AĠ kien “ppreżenta xhud ġdid u mhux xi xhud periferali iżda l-allegat kompliċi.” “Issa x’għandna llum?… Xi pass ‘il quddiem? Le! Pass biss lura.”
“Minn Jannar, Debono ma kienx biss “kriminal tal-karriera li kien ġie interdett” iżda issa kellu wkoll kundanna talli rrifjuta li jixhed. Kien għalhekk li d-difiża kienet “toġġezzjona bil-qawwa” li Debono jiġi inkluż bħala xhud fil-ġuri. “Int taf b’dik it-talba lura f’Jannar,” irrimarka l-avukat AĠ.
“Ma konniex nafu li kien se jidher quddiem [il-Maġistrat] Monica Vella, jigdeb u jikseb sentenza ta’ tliet xhur ħabs,” irrispondet id-difiża. Fid-dawl ta’ dawn l-argumenti, l-Imħallef Grixti laqa’ t-talba tad-difiża, u tahom tliet ġimgħat biex jippreżentaw sottomissjonijiet bil-miktub.
Il-Qorti ordnat ukoll li kopja tas-sentenza tal-appell mogħtija mill-Imħallef Bugeja kellha tiddaħħal fl-atti tal-kawża. Fi tmiem is-seduta, Muscat, li matul is-seduta kollha segwa skiet fuq il-baċir taħt sigurtà stretta, ġie skortat barra mis-sala lura lejn Kordin fejn qed jiskonta 15-il sena ħabs wara li ammetta r-rwol tiegħu ta’ hitman fil-qtil ta’ Daphne Caruana Galizia. Il-każ ikompli f’Jannar. L-avukati tal-AĠ Giannella Busuttil u Francesco Refalo mexxew il-prosekuzzjoni. L-avukati Franco Debono u Roberto Montalto huma l-avukati difensuri.
