Il-Prim’Awla tal-Qorti Ċivili ma tatx il-permess għall-appell lill-eks risk manager tal-Bank Pilatus li issa m’għadux jiffunzjona. Antoniella Gauci kienet talbet permess biex tappella sentenza li biha ġiet miċħuda t-talba tagħha biex tintervjeni f’każ imressaq mill-NGO Repubblika kontra l-Avukat Ġenerali.
Matul dawn l-aħħar xhur, Repubblika żiedet il-battalja tagħha kontra n-nuqqas ta’ prosekuzzjoni ta’ individwi oħra fil-każ tal-Bank Pilatus billi ressqet azzjonijiet separati kontra l-Kummissarju tal-Pulizija u l-Avukat Ġenerali. F’wieħed mill-każijiet tagħha, ir-Repubblika talbet għal reviżjoni ġudizzjarja tan-nuqqas ta’ azzjoni tal-AĠ wara l-inkjesta maġisterjali fil-bank, inkluża d-deċiżjoni li toħroġ “nolle prosequi” (ordni biex ma ssirx prosekuzzjoni).
Ix-xahar li għadda, Imħallef irrifjuta t-talba li għamlet Gauci biex tintervjeni fil-kawża kontra l-Avukat Ġenerali Victoria Buttigieg minħabba n-nuqqas ta’ prosekuzzjoni tal-ogħla uffiċjali tal-Bank Pilatus. L-Imħallef Christian Scerri Falzon kien iddeċieda li l-liġi ma tagħtix id-dritt li tintervjeni f’dawn il-proċeduri lil persuna fil-pożizzjoni ta’ Gauci.
Gauci, permezz tal-avukat tagħha Roberto Montalto, talbet permess biex tappella d-deċiżjoni quddiem il-Prim’Awla tal-Qorti Ċivili. Madankollu l-Imħallef Scerri Falzon, ta digriet li fih ċaħad it-talba. It-talba ġiet ittrattata b’urġenza, b’seduta maħtura t-Tnejn biex il-qorti tisma’ s-sottomissjonijiet.
Fid-digriet tagħha, l-Qorti osservat li l-liġi tagħmel differenza bejn tliet tipi ta’ digrieti: dawk li ma tistax tappella minnhom sakemm tingħata s-sentenza finali, dawk li tista’ tappella minnhom mingħajr ma tkun teħtieġ awtorizzazzjoni mill-qorti qabel is-sentenza finali, u dawk li ma jissemmewx fl-imsemmi provvediment iżda li wieħed jista’ jappella wara li jitlob permess mill-qorti, bħal fil-każ ta’ dan id-digriet interlokutorju.
Il-Qorti sostniet li d-digriet li fih ċaħdet l-ewwel talba huwa wieħed interlokutorju peress li ttratta kwistjoni proċedurali qabel ma tingħata sentenza finali fuq il-mertu. Biex ikun jista’ jappella tali digrieti, l-applikant irid jikkonvinċi lill-qorti tal-ewwel istanza li hemm bażi tajba biex l-appell jiġi ppreżentat qabel ma tingħata s-sentenza finali.
Il-Qorti sostniet li min jitlob il-permess biex jappella digriet ma jistax jistenna li jingħata awtorizzazzjoni mingħajr ma l-ewwel jiġġustifika tali talba. Persuna li titlob il-permess biex tappella trid tispjega għaliex appell għandu jiġi ppreżentat qabel ma tingħata sentenza finali.
L-Imħallef Scerri Falzon imbagħad spjega li dan jista’ jsir billi per eżempju jintwera li d-digriet inkwistjoni jittratta punt tekniku legali li jew huwa “diffiċli ħafna” jew “innovattiv” li jeħtieġ l-iskrutinju tal-Qorti tal-Appell. Eżempju ieħor ikun il-ħtieġa li jiġi appellat digriet f’każ ta’ “allegazzjoni serja” li billi żżomm id-digriet inkwistjoni, waħda mill-partijiet issofri “preġudizzju serju” fil-proċeduri.
Ir-rikorrent jista’ wkoll jingħata leave jekk jirnexxilu jikkonvinċi lill-qorti li hemm raġunijiet biex il-Qorti tal-Appell tbiddel jew tannulla s-sentenza. Il-Qorti mbagħad irreferiet għar-rikors ta’ Gauci u qalet li l-ewwel dikjarazzjoni tagħha, fejn qalet li se telenka r-raġunijiet tagħha għall-appell quddiem il-Qorti tal-Appell, ma tgħinx il-każ tagħha.
“Gauci kellha tikkonvinċi lil din il-qorti li għandha raġunijiet biex tappella mid-digriet mogħti fil-25 ta’ Novembru 2022. Madankollu, fir-rikors tagħha hija ma ressqet l-ebda argument biex turi li l-qorti kienet żbaljata fid-deċiżjoni tagħha jew li s-sentenza setgħet jinbidel mill-Qorti tal-Appell,” sostniet il-qorti.
Fid-dawl ta’ dan, il-Qorti qalet li sabitha diffiċli biex tagħti biss permess lil Gauci biex tappella. Il-Qorti osservat ukoll li Gauci sostniet li kellha dritt tappella mid-digriet għaliex dan l-aħħar id-dispożizzjoni ġiet miżjuda mal-Kodiċi ta’ Organizzazzjoni u Proċedura Ċivili.
Filwaqt li Gauci għandha raġun tgħid li d-dispożizzjoni ġiet ippromulgata dan l-aħħar, il-Qorti qalet li t-talba għall-għaqda ma kinitx ġdida u l-bażi ta’ interventi bħal dawn ġew interpretati mill-qorti diversi drabi. Il-qorti mbagħad ikkwotat numru ta’ każijiet u osservat li fir-reviżjoni ġudizzjarja ta’ deċiżjoni mill-Avukat Ġenerali, il-qorti mhix qed tiddeċiedi jekk persuna hijiex ħatja jew le ta’ reat iżda l-qorti qed tirrevedi d-deċiżjoni tal-AG fir-rigward tal-funzjoni tagħha. meta naqset milli tmexxi persuna.
“Din il-qorti ma tistax tilqa’ t-talba ta’ Gauci biex tappella d-digriet quddiem il-Qorti tal-Appell f’dan l-istadju meta l-proċeduri għadhom ma spiċċawx,” qal l-Imħallef Scerri Falzon. Il-Qorti ma qablitx ukoll ma’ Gauci meta qalet li ma tkunx tista’ tappella mid-digriet ladarba tingħata s-sentenza finali.
“Finalment, Gauci mhija se tbati l-ebda konsegwenzi serji jekk il-proċedimenti jitkomplew mingħajr l-intervent tagħha peress li dan il-każ ma jittrattax id-determinazzjoni tad-drittijiet jew l-obbligi ċivili tagħha u/jew kwalunkwe akkuża kriminali kontriha,” qalet il-Qorti. L-Avukat Jason Azzopardi assista lil NGO Repubblika.
