L-eks politikanta Serba u rebbieħa tal-premju tal-OSCE kontra l-korruzzjoni fl-2015, Miroslava Milenovich, ġiet ordnata tixhed f’kawża kostituzzjonali mmirata biex tannulla l-konklużjonijiet ta’ inkjesta maġisterjali dwar ħasil ta’ flus fl-Allied Newspapers.
Fil-każ, li ilu għaddej quddiem l-Imħallef Anna Felice minn April 2022, l-avukati ta’ Keith Schembri, Alfio Schembri, Malcolm Scerri u Robert Zammit qed jitolbu li l-imħallef tiddikjara l-inkjesta tal-Maġistrat Josette Demicoli dwar il-possibbiltà ta’ ħasil ta’ flus fl-Allied Newspapers “difettuża u nulla. .”
L-irġiel, li huma kollha suġġetti ta’ proċeduri kriminali li għaddejjin bħalissa relatati ma’ ħasil ta’ flus u tixħim fi ftehim privat li fih il-kumpanija ta’ Schembri biegħet stampar lill-Allied Newspapers għal prezz minfuħ artifiċjalment, ippreżentaw rikors kostituzzjonali urġenti quddiem il-Prim’Awla taċ-Ċivili.
Huma qed isostnu li sofrew ksur tad-dritt tagħhom għal proċess ġust taħt il-Konvenzjoni Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem minħabba dak li ddeskrivew bħala “dewmien mhux ġustifikat” biex jikkonkludu l-inkjesta maġisterjali u “nuqqasijiet proċedurali possibbli”.
L-inkjesta kienet ilha għaddejja għal kważi erba’ snin, iżda l-maġistrat inkwirenti kien ressaq l-inkjesta, flimkien mal-konklużjonijiet tagħha, lill-AĠ fl-aħħar ġimgħat. Fir-rikors urġenti, l-avukati Edward Gatt u Mark Vassallo irrimarkaw li l-Kodiċi Kriminali jobbliga lill-maġistrat inkwerenti jinforma lill-Avukat Ġenerali bir-raġunijiet għad-dewmien meta l-inkjesta tieħu aktar minn 60 jum biex tiġi konkluża.
“Mhux magħruf jekk il-maġistrat inkwirenti għamilx hekk u wisq inqas ir-raġunijiet mogħtija biex jiġġustifikaw id-dewmien,” qalu. L-avukati argumentaw li l-ġurisprudenza mill-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem kienet stabbilixxiet li d-dritt għall-ġustizzja fi żmien raġonevoli japplika wkoll għall-istadji ta’ qabel il-proċess kif ukoll għall-istadju tal-investigazzjoni.
Filwaqt li insistew li d-dewmien ma setax ikun iġġustifikat, l-avukati qalu li l-uniku sors ta’ informazzjoni tagħhom dwar il-progress ta’ din l-inkjesta kien “il-portal Shift News.” F’Settembru 2020 dak il-portal kien ippubblika storja li tħabbar li l-inkjesta kienet fl-aħħar stadji tagħha u li l-maġistrat kienet mistennija tikkomunika l-konklużjonijiet tagħha lill-AG għal azzjoni possibbli.
L-atturi kienu ressqu rikors quddiem il-maġistrat inkwerenti fejn talbu li ssir investigazzjoni mill-pulizija dwar jekk informazzjoni mill-inkjesta kinitx inħarġet u jekk iva, biex jittieħdu passi kriminali kontra l-persuna responsabbli għat-tnixxija. Fit-2 ta’ Marzu 2021, kemm ix-Shift kif ukoll it-Times kienu rrappurtaw li l-inkjesta inkwistjoni kienet tlestiet u ntbagħtet lill-Avukat Ġenerali. Kien ċar, qalu l-avukati, li d-dewmien biex tiġi konkluża l-inkjesta kien ikkawża wkoll spekulazzjoni fl-istampa, li huma argumentaw, wassal għal tnixxijiet, u żiedu li t-tnixxijiet “jistgħu potenzjalment jittieħdu bħala reat kriminali fihom infushom. .”
Espert iċċalenġjat
L-avukati ta’ Schembri qed isostnu wkoll it-tieni ksur tad-drittijiet għal proċess ġust fuq il-ħatra ta’ Mirosolva Milenovic bħala espert fl-inkjesta. Minbarra li argumentaw li l-konklużjonijiet ta’ Milenovic kienu “għal kollox skorretti u f’ċerti każijiet, deplorevoli” l-avukati sostnew ukoll li hija ma kinitx persuna kompetenti biex tagħti opinjoni dwar il-każ.
Ir-raġuni mogħtija mill-avukati kienet li Milenovic kien kandidat għal partit politiku fis-Serbja msejjaħ “Biżżejjed huwa biżżejjed” li jħaddan fehmiet politiċi “sovranisti u ewroxettiċi” li kienu “simili jekk mhux identiċi” għall-persuna li kienet ressqet l-applikazzjoni. li qed jitlob din l-inkjesta – eks kap tal-oppożizzjoni Simon Busuttil.
Sostnew li dan kien ifisser li qatt ma kellha tinħatar bħala espert f’inkjesta maġisterjali “li bla dubju għandha karattru politiku.” Dan il-fatt poġġa fid-dubju l-imparzjalità tal-proċess, qalu l-avukati, għaliex fir-rapport tal-inkjesta, il-maġistrat stess kienet qalet li kienet qagħdet ħafna fuq l-opinjonijiet ta’ Milenovic.
Xhieda importanti ma nstemgħux
Waqt li akkużaw lill-maġistrat inkwerenti bħala li kien “selettiv” f’dak li x-xhieda għandhom jisimgħu, l-avukati allegaw ukoll li minkejja li Malcolm Scerri, Robert Zammit u Adrian Hilman ma ġewx mitluba jixhdu, l-inkjesta kienet irrakkomandat li jiffaċċjaw akkużi kriminali.
Wieħed mis-suġġetti tal-inkjesta, Keith Schembri, ma kienx xehed lanqas, għaliex rapport espert ma kienx tlesta u Schembri insista li jixhed biss wara li ngħata l-iżvelar tar-rapport, li qatt ma seħħ, qalu l-avukati. Lanqas il-pulizija ma intervistat “wieħed mis-suġġetti tal-investigazzjoni” – maħsub li kien referenza għal Adrian Hilman – peress li dik il-persuna kienet toqgħod barra minn Malta, taqra l-applikazzjoni.
Evidenza tat-tweġibiet mogħtija mid-diretturi ta’ Progress Press għal mistoqsijiet dwar allegata frodi kontra l-Istat ma kinitx ġiet ipprovduta lid-difiża, “probabbilment għax ħadd ma kellimhom, għall-inqas dwar dawn l-akkużi,” intqal. L-avukati esprimew xettiċiżmu dwar ir-rakkomandazzjoni li jinħarġu akkużi kriminali kontra d-diretturi tat-Times, u qalu li n-nuqqas ta’ informazzjoni poġġa lill-akkużati fi żvantaġġ.
Impossibilità legali li tikkontesta l-konklużjonijiet tal-Inkjesta “kser id-drittijiet tal-bniedem” L-avukati argumentaw ukoll li għalkemm il-Qorti Kriminali kellha s-setgħa tirrevedi d-deċiżjoni ta’ maġistrat li tibda inkjesta; dan id-dritt ma kienx estiż għall-konklużjonijiet milħuqa minn maġistrat inkwirenti. Il-liġi tagħti biss diskrezzjoni limitata lill-Avukat Ġenerali, li jista’ jvarja l-azzjonijiet rakkomandati minn tali inkjesta.
