Il-Qorti ntalbet tipposponi s-seduti f’kawżi ta’ libell li għaddejjin bħalissa mressqa mill-eks Prim Ministru Joseph Muscat u martu kontra Daphne Caruana Galizia għal żmien indefinit, fid-dawl ta’ kawża kostituzzjonali mressqa mill-werrieta tagħha l-ġimgħa li għaddiet.
Meta komplew il-kawżi, waħda kontra l-ġurnalista maqtula u oħra kontra binha, Matthew, quddiem il-Maġistrat Victor Axiaq, l-avukat tal-vittma u binha Joe Zammit Maempel informa lill-Qorti li huma ressqu proċeduri kostituzzjonali, li l-eżitu tagħhom se jaffettwa dan il-każ. .
“Il-ġimgħa li għaddiet tressqet kawża kostituzzjonali, li fiha qed nitolbu lill-qorti biex, fost affarijiet oħra, tiddikjara l-merti ta’ dawn il-proċeduri eżawriti bil-mewt ta’ Daphne Caruana Galizia.” Il-werrieta qed isostnu ksur tad-drittijiet fundamentali tagħhom bħala riżultat tal-proċeduri ta’ libell li għaddejjin, peress li m’għandhom l-ebda mod kif jiddefendu lilhom infushom.
Il-familja tal-ġurnalista maqtula jargumentaw li peress li ma kellhomx aċċess għas-sorsi tagħha, li hija qatt ma żvelat l-identitajiet tagħhom, kien impossibbli għalihom li jiddefendu l-istorja tagħha li fiha kienet allegat li l-kumpanija offshore sigrieta Egrant kienet ta’ Michelle Muscat.
Il-libelli kienu ġew ippreżentati tliet ijiem biss qabel ma nqatlet Caruana Galizia permezz ta’ bomba li splodiet mill-bogħod li kienet tpoġġiet taħt is-sedil tal-karozza li kienet qed tuża. Fil-kawża kostituzzjonali, l-eredi ta’ Caruana Galizia talbu lill-qorti biex tiddikjara li l-kawża ta’ libell ma setgħetx tkompli, fid-dawl ta’ dak li ddeskrivew bħala “l-piż eċċessiv tal-provi mqiegħda fuq il-werrieta tagħha, u fid-dawl tal-prinċipju ta’ protezzjoni tal- sorsi.”
Dak il-każ kien ġie assenjat lis-Sur Imħallef Toni Abela li minn dak iż-żmien kien astjena, żied jgħid l-avukat. Zammit Maempel talab lill-maġistrat biex jaġġorna dan il-każ sine die. “Jekk xi ħadd qed iressaq każ wara li inkjesta stabbilixxiet li nqatlet, kif nista’ niddefendiha? Huwa proċess inġust,” qal.
L-avukat irrimarka s-sistema adottata mir-Renju Unit, fejn jekk l-attur jew il-konvenut miet qabel il-konklużjoni tal-kawża ta’ libell, il-proċeduri kienu ddikjarati estinti. “Taħt il-liġi Maltija din l-għażla ma teżistix, għalhekk kelli bżonn nippreżenta kawża kostituzzjonali fejn nispjega li huwa impossibbli għalija li nagħmel difiża. Hija kienet mexxiet l-investigazzjoni, mhux il-werrieta tagħha,” qal l-avukat.
L-Avukat Pawlu Lia, li jirrappreżenta lill-koppja Muscat sostna li f’dan il-każ ta’ Caruana Galizia il-Qorti tal-Appell kienet ċaħdet dan l-argument f’“każijiet simili u aktar estremi”.
“Naċċetta li llum irridu nifhmu kif nimxu ‘l quddiem, iżda fit-tliet każijiet l-oħra rrid nara x’evidenza hemm.” Id-drittijiet fundamentali li l-qorti kellha bżonn tipproteġi ma kinux “dawk tal-werrieta li aċċettaw il-wirt, iżda ta’ dawk l-individwi li qed jippruvaw jipproteġu d-drittijiet tagħhom u jirċievu ġustizzja,” qal.
Zammit Maempel sostna li ma setax jara l-ebda għażla oħra għall-Qorti tal-Maġistrati ħlief li jsegwi d-deċiżjoni tal-qorti Kostituzzjonali u jpoġġu dan il-każ “on hold” sakemm tingħata deċiżjoni definittiva dwar il-kwistjoni kostituzzjonali. Il-każ se jkompli f’Lulju.
l
