Wieħed miż-żewġ Libjani li jumejn qabel il-Milied ta’ seba’ snin ilu kienu ħatfu ajruplan ġie kundannat 10 snin ħabs mill-Maġistrat Aaron Bugeja u ngħata multa ta’ €2,500. Ali Ahmed Lano Saleh ta’ 35 sena nstab ħati wara li ammetta flok għadda ġuri li fit-23 ta’ Diċembru tal-2016 daħal fil-kabina tal-bdoti u wettaq ‘hijack’.
Hu kien ħataf it-titjira fl-ispazju tal-ajru Libjan, u ordna li tibdel triqitha u titniżżel f’Malta. L-ajruplan, l-A320 tal-Afriqiyah Airways, kien telaq minn Sabhā għal Tripli, iżda minflok tniżżel Malta għax iż-żewġ pirati tal-ajru kien heddew li jisplodu l-ajruplan jekk jinżel il-Libja.
Saleh instab ħati wkoll li hedded lill-ekwipaġġ b’armi li wara rriżultaw li kienu foloz. Fil-fatt dawn kienu jikkonsistu f’arma tal-plastik, grenade falza bit-tape aħmar u iswed, li kienet f’karta kannella u lighter forma ta’ pistola.
L-ajruplan tal-Afriqiyah Airways kellu fuqu 111-il passiġġier u sitt membri tal-ekwipaġġ. L-akkużat kien ammetta l-akkużi f’Mejju tal-2019. “Jien stajt nara apparat żgħir aħmar b’wire ħiereġ minnu,” kienet qalet lill-qorti air hostess waqt il-kumpilazzjoni tal-evidenza waqt il-kumpilazzjoni fil-Qorti tal-Maġistrati.
Moussa Shaha Ali Sako, li kien ukoll ammetta li wettaq ‘hi-jack’ u Ali Ahmed Lano Saleh kienu ħatfu t-titjira fit-23 ta’ Diċembru b’replika ta’ hand grenade u pistoli. Huma ħelsu l-117-il passiġġier u l-ekwipaġġ qabel ma ċedew. Il-mara kienet qalet ukoll lill-Qorti kif 20 sa 30 minuta fit-titjira ta’ siegħa bejn Sebha u Tripli, Moussa Saha Ali Soko qam minn wara tal-ajruplan u kompla biex jagħmel triqtu lejn quddiem tal-ajruplan.
Meta mistoqsi mill-air hostess għaliex Soko kien baqa sejjer sal-‘business class’ tal-ajruplan u jekk kienx jeħtieġ xi għajnuna jew le, l-akkużat qal li kellu bżonn ikellem lill-pilota u taha biċċa karta. Fin-nota kien miktub li l-ajruplan kien spiċċa maħtuf, u m’gġanduximur Tripli, u minflok imur Ruma; u jekk dawn it-talbiet ma kinux sodisfatti, il-hijacker hedded li kien jisplodi l-ajruplan.
Il-mara kompliet tgħid li wara li r-raġel ħares warajh u għamel sinjal lill-aggressur ieħor, Ali Ahmed Saleh.
Qalet ukoll li l-ewwel ġie ssuġġerit mill-bdot li l-irġiel iwaqqfu l-ajruplan fi Tripli u jieħdu l-fjuwil biex jaslu fid-destinazzjoni mixtieqa, madankollu l-irġiel irrifjutaw u xtaqu jkomplu jtiru.
Meta l-Maġistrat, illum Imħallef Anthony Vella kien staqsa kif l-ajruplan spiċċa Malta minflok Ruma, ix-xhud qalet li l-bdot għażel lil Malta peress li kienet fil-viċin. L-ebda wieħed mill-hijackers ma tħalla jidħol fil-cockpit, qalet li l-air hostess u l-passiġġieri ma kinux konxji tal-emerġenza. Huma ġew infurmati biss wara li l-ajruplan kien niżel Malta.
Fl-awla, ix-xhud kienet indikat lil Salah bħala r-raġel bil-bomba u lil Soko bħala l-kompliċi bilqiegħda. Meta xehed, il-bdot, Ali Muhammad, li huwa Tuneżin iżda jgħix Tripli, ikkonferma l-eżistenza tan-nota.
Il-bdot qal li segwa t-taħriġ tiegħu u żgura li jifhem it-talbiet tal-hijacker, filwaqt li tah ukoll l-informazzjoni rilevanti dwar il-fuel.
Hu ssuġġerixxa li sieġbu li jtiru minn Tripli minn fuq il-baħar u jerġgħu lura lejn Tripli, imma beża’ li jaraw il-kosta mit-twieqi u jifhmu x’qed jagħmlu,” qal il-bdot lill-qorti. Il-bdot ħa d-deċiżjoni li ma jinformax sew lill-passiġġieri bis-sitwazzjoni, minħabba l-biża’ li l-aħbar li tirriżulta tikkawża biża’ u nervożità fuq l-ajruplan.
L-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta infurmah li kien tajjeb li jibda jeħles lill-passiġġieri u kien se jħallih issa meta jagħmel dan. Qalilhom biex jeħilsu lill-passiġġieri f’erba’ gruppi separati. Huwa informa wkoll lill-uffiċjali tal-ajruport dwar is-sitwazzjoni fl-ajruplan.
‘Jien il-kap, u mhux se noħroġ b’idi fuq rasi’ sostna il-pilota x’kien qallu Soko. Il-bdot żvela wkoll li kkomunika mal-Awtoritajiet Libjani waqt li l-ajruplan kien fl-ispazju tal-ajru Libjan, u tkellem mal-Awtoritajiet Maltin fl-ispazju tal-ajru Malti.
“Għidt lill-awtoritajiet Maltin li ma tantx dehru perikolużi, jew qishom kienu l-ISIS, iżda li dehru li ma ridux jgħixu aktar fil-Libja.” Huwa kkonferma li tkellem mal-familja tiegħu fuq il-mobile tiegħu waqt li kien fuq l-ajruplan.
Il-pilota qal ukoll li Malta ma kinitx l-ewwel għażla tagħhom wara Ruma. L-awtoritajiet ta’ Misrata ma ppermettewx li l-ajruplan jinżel hemm. Apparti li mmultatu u bagħtitu l-ħabs, il-Qorti ordnat lil Saleh iħallas €4,590 fi spejjeż tal-Qorti, u li jkollu l-proprjetà mobbli u immobbli kkonfiskati.
L-Imħallef Bugeja ordna wkoll li l-munizzjon falz jgħaddu bħala konfiska għand il-Gvern. Fuq il-piena, l-Qorti qieset kemm il-fedina penali tal-akkużat, kif ukoll il-fatt li huwa rreġistra ammissjoni fi stadju mhux bikri ħafna, iżda li kien għadu ma wassalx għall-ħruġ t’att t’akkuża kontra tiegħu.
