Raġel qed jiffaċċja perjodu mhux magħruf il-ħabs wara li missieru stess talab miżura legali rari biex jispiċċa Fil-Faċilità Korrettiva ta’ Kordin il-ħabs sakemm iħallas dejn ċivili ta’ €200,000 li jikkonsisti f’arretrati fuq kera li ibnu ma kellux il-mezzi biex iħallas.
Noel Gafà, technician ta’ 41 sena li kien imexxi negozju minn garaxx li kien mikri lilu minn missieru li llum kisruha sew fl-2001, nhar l-Erbgħa tressaq il-Qorti fejn inġieb mill-ħabs fejn kien qatta’ l-lejl hemm. Ir-raġel u missieru, Mario Gafà, ilhom għal żmien twil f’tilwima dwar il-post mikri iżda l-affarijiet eskalaw wara li l-Qorti tal-Appell, f’Ġunju 2022, ikkonfermat li t-tifel kellu jħallas lill-kreditur, missieru s-somma ta’ € 69,881 flimkien mal-interessi u l-ispejjeż.
L-ammont sħiħ żdied għal madwar €200,000, somma li l-iben sempliċement ma kellux il-mezzi biex iħallas. Xhur wara, missieru kompla jagħfas, fit-tentattiv tiegħu b’mod legali biex jikseb dak li kien dovut lilu.
L-avukati tiegħu applikaw għal u kisbu dak li jissejjaħ mandat in factum skont l-artikolu 385 tal-Kodiċi ta’ Organizzazzjoni u Proċedura Ċivili – strument legali li rari jintuża u li joriġina mil-Liġi Rumana – li permezz tiegħu l-qorti tista’ tordna d-detenzjoni ta’ debitur sakemm dan iwettaq. ordnijiet tal-qorti.
Dak il-mandat ġie milqugħ mill-Prim’Awla, Qorti Ċivili iżda ġie infurzat jiem ilu biss meta l-missier iddepożita fir-reġistru tal-qorti somma meħtieġa biex tkopri l-ispiża biex ibnu jinżamm fil-Faċilità Korrettiva ta’ Kordin għal erbat ijiem.
Għalhekk, wara li ffaċċja pressjoni kbira fix-xhur li għaddew biex jilħaq xi tip ta’ ftehim ma’ missieru biex jevita l-infurzar tal-mandat, it-Tlieta Noel Gafà kellu żjara mhux mistennija mill-marixxalli tal-qorti li qalulu li kien hemm mandat x’jwettaq.
U dan kien ifisser li Noel Gafà kellu jiġi skortat il-ħabs. Noel Gafà kkopera u mar flimkien magħhom, filwaqt li immedjatament avża lill-avukati tiegħu. Fi ftit sigħat, il-konsulent legali tiegħu nieda sfida legali.
Huma ressqu proċedimenti quddiem il-Prim’Awla, Qorti Ċivili sabiex jirrevokaw il-mandat.
Huma ressqu wkoll proċedimenti separati quddiem il-qrati kostituzzjonali fejn sostnew li tali “gambetti ” minn missieru stess kien irriżulta f’sitwazzjoni abbużiva li kisret id-drittijiet fundamentali ta’ Noel Gafà, u talbu miżura interim biex jikseb il-ħelsien mill-ħabs.
L-avukati tiegħu għamlu offerta finali waħda, billi rrikorrew għall-proċedura tal-liġi kriminali magħrufa bħala Habeas Corpus, ( id-dritt ta’ xi ħadd li jkun il-ħabs jidher il-qorti sabiex Imħallef jew Maġistrat ikun jista’ jiddeċiedi jekk dik il-persuna hijiex tinżamm il-ħabs legalment) li l-arrest ta’ Noel Gafà kien illegali u b’hekk talbu lill-Qorti tal-Maġistrati biex tordna l-ħelsien mill-arrest tiegħu.
Dik l-aħħar talba spiċċat f’ħoġor il-Maġistrat tal-Għassa Noel Bartolo li, f’seduta tard wara nofsinhar tal-Erbgħa, sema’ sottomissjonijiet mill-partijiet kollha. L-avukati ta’ Noel Gafà argumentaw li l-qorti ċivili, li tat il-‘go-ahead; lill-mandant, interpretat ħażin il-liġi peress li l-artiklu relattiv qal li tali mandat kien maħsub biex jimmira lil xi ħadd li naqas milli “jagħmel” xi ħaġa aktar milli “li jagħti”.
Is-sentenza li tordna lil Noel Gafà jħallas id-dejn pendenti effettivament kienet tikkonċerna obbligu li “jagħti” u għalhekk l-iben kien qed jinżamm illegalment u abbużivament fil-ħabs, imċaħħad mil-libertà personali tiegħu bi ksur tad-drittijiet fundamentali tiegħu.
Ir-rimedji legali l-oħra mfittxija mill-avukati tiegħu x’aktarx idumu biex jaslu għall-konklużjoni u sadanittant Noel Gafà rriskja li jibqa’ l-ħabs sakemm missieru baqa’ jħallas għall-arrest tiegħu fil-ħabs, u li possibilment kiseb estensjoni tal-ordni tal-qorti.
“Aħna ixxukkjati dwar kif ġiet immaniġġjata s-sitwazzjoni. Huwa nżamm f’Diviżjoni 6 u skortat il-qorti b’manetti bħal kriminal,” sostna l-avukat Ryan Falzon. L-Avukat Ramon Bonett Sladden mill-Uffiċċju tal-AĠ qal li kien hemm mandat maħruġ mill-qorti ċivili u r-rimedju ta’ Noel Gafà għandu jkun li jfittex ir-revoka tiegħu fuq il-mertu.
L-Avukat Vanessa Grech, li tirrappreżenta lill-awtoritajiet tal-qorti, irrimarkat li l-marixxalli kienu esegwiw il-mandat skont il-liġi. L-Avukat Mario Mifsud, li jirrappreżenta lill-awtoritajiet tal-ħabs, irrimarka wkoll li ladarba kien hemm ordni tal-qorti, uffiċjali ta’ Kordin ma kellhomx għażla ħlief li jsegwu dik l-ordni.
“Il-mandat in factum jinħareġ biss sakemm isir att ordnat mill-qorti. Dik id-dispożizzjoni tal-liġi ma titkellimx dwar arrest.. Huwa ġie arrestat fuq bażi ta’ xejn,” sostna l-avukat ta’ Noel Gafà, Timothy Bartolo.
Wara li sema’ s-sottomissjonijiet, il-Maġistrat Bartolo rtira fis-sigrieta u wara deliberazzjoni twila, irritorna b’digriet, qara d-dispożittiv tad-deċiżjoni li biha t-talba ta’ Noel Gafà ġiet miċħuda.
L-avukat Jonathan Thompson aġixxa bħala difiża ma’ Ryan Falzon u Timothy Bartolo. Julia Cini wkoll irrappreżentat lill-Avukat Ġenerali. Carina Bugeja Testa rrappreżentat lill-Avukat tal-Istat. L-Ispettur Clayton Silvio irrappreżenta lill-Kummissarju tal-Pulizija.
