L-NGOs Flimkien għal Ambjent Aħjar, Ramblers’ Assocation of Malta, Friends of the Earth Malta, Moviment Graffitti, Birdlife Malta, NatureTrust Malta u Għawdix qed jesprimu l-kundanna tagħhom għall-każ ta’ prattika ħażina fl-arkitettura li ġie ppremjat b’permess abbużiv.
Kif jaf kull min isegwi l-każijiet tal-Awtorità tal-Ippjanar, sottomissjonijiet skorretti mhumiex rari, anke jekk ikunu rrimarkati, kif kien ġara fil-każ tat-Torrijiet tal-Imrieħel, l-Ippjanar Il-bordijiet spiss japprovaw l-applikazzjoni bl-istess mod.
Madankollu, dan il-każ huwa ferm aktar serju, peress li l-Perit Deborah Busuttil, il-perit li ppreżentat l-pajsaġġ fallaċi, fil-fatt hija membru tal-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar. It-tpinġijiet tal-pajsaġġ tat-toroq difettużi li jakkumpanjaw PA08765/20 urew kmamar fuq il-bjut (kif indikat bl-aħmar fit-tpinġija mehmuża) fuq id-djar maġenb is-sit, fejn ma jeżistux kmamar bħal dawn, sabiex jiġġustifikaw bini ogħla mill-għoli ta’ żewġ sulari prevalenti f’dik iż-żona.
Minħabba li t-tpinġijiet tat-toroq huma strumentali biex il-bordijiet tal-Awtorità tal-Ippjanar jkunu jistgħu jevalwaw l-applikazzjonijiet, u li f’dan il-każ, il-Bord ivvota favur sulari addizzjonali tal-Perit Busuttil fi ħdan il-buffer zone tal-mitħna skedata tax-Xagħra, it-tpinġija skorretta jew falza għandha implikazzjonijiet serji ħafna. Il-fatt li l-perit li ssottomettiet tpinġijiet ħżiena ħafna, hijamembru tal-bord li suppost iżomm prattika tajba ta’ ppjanar u minflok ippremja l-abbuż, hija kwistjoni gravi ħafna. Għal din ir-raġuni, l-eNGOs qed jirrappurtaw il-każ lill-pulizija għal investigazzjoni u azzjoni, filwaqt li jappellaw għar-riżenja ta’ Perit Busuttil mill-Bord tal-Ippjanar tal-Awtorità.
Fid-dawl ta’ dan li qed jiġri, għada l-għajnejn kollha se jkunu fuq il-Bord tal-Awtorità tal-Ippjanar, meta se jinstema’ l-każ tal-blokk appartamenti tal-Ġgantija Heights. Din l-applikazzjoni ġiet rrakkomandata għall-approvazzjoni, minkejja li s-sit, fi ħdan il-buffer zone tal-Ġgantija UNESCO World Heritage Site, diġà jinsab mifni f’kontroversja u pożizzjonijiet dubjużi min-naħa tas-Sovrintendenza tal-Wirt Kulturali.
Ir-rikorrenti naqset ukoll milli twettaq Valutazzjoni tal-Impatt fuq il-Patrimonju kif intqal f’ittra mis-Sovrintendenza tal-Wirt Kulturali fit-8 ta’ Frar 2023. Tali Valutazzjoni tal-Impatt fuq il-Patrimonju hija rekwiżit qabel ma tieħu deċiżjoni dwar l-iżvilupp fil-buffer zone tas-Siti ta’ Patrimonju Dinji – It-Tempji tal-Ġgantija huma Sit ta’ Wirt Dinji. Dan skont il-Linji Gwida Operazzjonali tal-Kumitat tal-Wirt Dinji.
Peress li Malta hija Stat parti mill-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji, u tibbenefika milli jkollha tliet Siti ta’ Wirt Dinjija, inklużi t-Tempji Neolitiċi, hija r-responsabbiltà tal-pajjiż li jaderixxi mal-Linji Gwida Operattivi tal-Kumitat tal-Wirt Dinji, li waħda minnhom hija li twettaq Valutazzjoni tal-Impatt tal-Patrimonju f’każ ta’ żviluppi fiż-żona ta’ lqugħ qabel ma jingħata permess ta’ żvilupp.
