L-avukati li jirrappreżentaw lil Yorgen Fenech qalu lil qorti li dan l-aħħar saru jafu b’korrispondenza minn prosekuturi Taljani li tirreferi għal recording mogħtija lill-awtoritajiet Taljani li allegatament ta x’jifhem għal “imħuħ possibbli li ħallsu biex jeħilsu minn Daphne Caruana Galizia”.
U dawk l-imħuħ ma kinux Fenech, huma qalu. Il-kwistjoni tqajmet waqt it-tkomplija tal-kumpilazzjoni tal-provi kontra Fenech, li jinsab akkużat b’kompliċità fil-qtil tal-ġurnalista b’karozza bomba fl-2017. L-Avukat Charles Mercieca qal li l-konverżazzjoni rreġistrata tidher li kienet bejn żewġ individwi Maltin, b’wieħed minnhom jgħid li kien ħallas “xi €40,000 biex jeħles minn Caruana Galizia”.
Il-konversazzjoni kienet, apparentement, irreġistrata bl-użu ta ‘arloġġ. “Il-prosekuzzjoni tibqa’ tgħid li Yorgen Fenech huwa l-moħħ. Fenech ilu jiċħad dan mill-ewwel dikjarazzjoni tiegħu lill-pulizija,” hu qal. Id-difiża, żiedet jgħid, saret taf b’dan ir-reġistrazzjoni meta rċevew kopja aġġornata tal-inkjesta dwar il-qtil. Sa dak iż-żmien, kien għadda sew il-limitu taż-żmien legali meta setgħu jippreżentaw motivi u jżidu xhieda mal-lista tagħhom.
L-avukati tal-prosekuzzjoni qalu li l-Uffiċċju tal-Avukat Ġenerali kien irċieva dik il-komunikazzjoni permezz tal-Eurojust u ppreżentaha fl-inkjesta dwar il-qtil. Iżda meta ppressata mid-difiża biex tiddikjara d-data meta l-AG kien irċieva dik l-informazzjoni, il-prosekuzzjoni ma setgħetx tipprovdi data, u qalet li kellhom bżonn jiċċekkjaw l-atti.
“Jekk irċevewha waqt li l-kumpilazzjoni kienet għadha għaddejja, il-prosekuzzjoni kienet marbuta li tippreżenta l-provi kollha favur u kontra l-akkużat,” sostna l-Avukat Mercieca. Wara li semgħet is-sottomissjonijiet dwar din il-kwistjoni, il-qorti laqgħet it-talba tad-difiża biex jiżdiedu numru ta’ individwi marbuta mal-lista tax-xhieda tagħhom.
Ma ngħatawx aktar dettalji dwar l-allegat reġistrazzjoni. Rapport minn esperti maħtura mill-qorti miżmuma mill-Europol Il-Qorti t-Tnejn semgħet ukoll li rapport minn esperti tal-qorti barranin dwar xenarji possibbli wara l-qtil ta’ Caruana Galizia kien qed jinżamm mill-Europol bl-esperti s’issa injoraw l-ordnijiet biex jgħadduh huma stess.
Ir-rapport kien ibbażat fuq data estratta mill-mowbajl ikklownjat ta’ Caruana Galizia. Dan tħejja mill-eks espert tal-Europol Marinus Martin Van Der Meij, li qabel xehed li kien ippreżenta kopja fiżika lill-maġistrat inkwirenti ta’ dak iż-żmien Anthony Vella lura f’Mejju tal-2018.
Iżda l-avukati ta’ Fenech ma ngħatawx kopja u d-dokument ma seta’ jinstab imkien fir-rekords. Għalkemm Van Der Meij flimkien mal-eks kollega tiegħu Konstantinos Petrou, ġew ordnati ripetutament mill-Qorti Kriminali biex jippreżentaw kopja tar-rapport, l-ordnijiet kienu għadhom ma ġewx imħarsa. L-esperti m’għadhomx jaħdmu fl-Europol.
L-avukat tal-AĠ Anthony Vella informa lill-Imħallef Edwina Grima li l-Europol kien issuġġerixxa li jistgħu jibagħtu r-rapport permezz tas-sistema Sienna – sistema pulizija għal pulizija. Il-qorti mbagħad tista’ taħtar espert biex tniżżel id-dokument, mibgħut f’forma kriptata. L-Europol jipprovdi l-password meħtieġa lill-espert maħtur.
Madankollu, jidher ċar li l-qorti ma kinitx impressjonata b’dak il-proċess ikkonvolut, bl-imħallef targumenta li dan kien rapport minn espert tal-qorti u m’għandux jiġi ppreżentat minn ħaddieħor. Il-prosekuturi qalu li Van Der Meij m’għadux fil-Europol u ma kellux ir-rapport.
Dr. Mercieca wieġeb li meta Van Der Meij xehed fi proċedimenti kostituzzjonali separati li kien għad kellu kopja iżda ma setax jikxef il-kontenut tagħha għax “kienet proprjetà tal-qorti kriminali. “Ma nistax nifhem għaliex il-qorti trid tgħaddi mill-Europol biex tikseb ir-rapport.” qalet l-Imħallef Grima.
“Il-Qorti tiddeplora l-fatt li r-rapport ta’ espert tal-qorti maħtur mill-maġistrat inkwirenti jinsab f’idejn l-Europol, terza parti barranija għall-każ u li l-qorti qed tiġi kostretta li titlob lill-aġenzija għal kopja,” qal l-Imħallef. Grima. Hi ordnat liż-żewġ esperti jixhdu.
Il-qorti ordnat ukoll li rappreżentant tal-Europol jixhed u jispjega għaliex rapport minn espert tal-qorti kien fil-pussess tal-aġenzija.
Il-laptop ta’ Caruana Galizia
L-espert forensiku diġitali Martin Bajada ġie mistoqsi fuq diversi briefs fil-każ tal-qtil. Mistoqsi mid-difiża dwar il-laptop tal-ġurnalist, Bajada spjega li wara l-qtil, l-awtoritajiet Ġermaniżi kienu infurmaw lill-maġistrat inkwirenti li ma kellhomx aktar il-laptop.
“Qalu li reġgħu tawh lil min ħaduhom. Ma qalux min kien dak.” L-avukat ta’ Fenech għadda dokument lix-xhud. Kienet korrispondenza mill-awtoritajiet Ġermaniżi lill-kontropartijiet tagħhom Maltin wara Ordni ta’ Investigazzjoni Ewropea relatata mal-qtil.
Il-prosekutur Ġermaniż qal li “l-familja tas-Sinjura Caruana Galizia talbet li titħassar id-data salvata fuq il-laptop tal-mejjet,” qara Bajada, filwaqt li rrimarka li qatt ma kien ra dak id-dokument qabel. Bajada mbagħad ġie inkarigat mill-qorti li jipproduċi kopja tad-dejta kollha mit-telefon ċellulari kklonat tal-vittma.
Dik il-kopja tinżamm taħt is-siġill u aċċessibbli biss għall-qorti, filwaqt li l-partijiet ikollhom verżjoni redatta mingħajr ebda referenza għal ismijiet, numri, dati u ħinijiet biex jissalvagwardjaw is-sorsi. Id-dejta strettament personali ma tkunx inkluża fil-verżjoni redatta u kwalunkwe dubji dwar biċċiet partikolari ta’ informazzjoni jitħallew f’idejn il-qorti biex tiddeċiedi dwarhom.
Eqreb lejn il-proċess, id-difiża se titlob lill-qorti biex tgħaddi mil-lista tal-ġurati ppubblikata fil-perjodu relattiv għall-proċess biex tidentifika kwalunkwe ismijiet li setgħu dehru fi kwalunkwe korrispondenza tal-ġurnalist.
Id-difiża, għall-kuntrarju tal-prosekuzzjoni, ma ngħatatx aċċess għal dik il-lista. Il-każ ikompli. L-avukati tal-AĠ Anthony Vella u Godwin Cini mexxew il-prosekuzzjoni. L-avukati Charles Mercieca, Gianluca Caruana Curran u Marion Camilleri huma avukati difensuri. L-Avukati Therese Comodini Cachia u Jason Azzopardi qed jidhru parte civile.
