Lokali Qorti

Imħallef jiddikjara każ kostituzzjonali ppreżentat minn Jomic Calleja Maatouk fl-2022 “irregolari u null”

Imħallef ċaħad u sejjaħ bħala “irregolari u nulli,” proċeduri kostituzzjonali ppreżentat s-sena l-oħra minn Jomic Calleja Maatouk, li minn dak iż-żmien l’hawn ħarab minn Malta u għadu qed jiġi mfittex waqt li kien fuq pleġġ, fejn hu akkużat li pprova jimporta splussiv perikoluż b’rendiment għoli li kien inxtara fuq id-dark web.

Calleja Maatouk kien ġie arrestat fl-2020 wara l-kunsinna kkontrollata ta’ pakkett li kien ġie interċettat mill-pulizija u nstab li kien fih l-isplussiv militari magħruf bħala C4. L-interċettazzjoni kienet ir-riżultat tal-kooperazzjoni bejn is-servizzi tal-intelliġenza barranin u lokali.

Ġie żvelat ukoll li Calleja kien iddiskuta wkoll l-importazzjoni tar-riċina, il-fentanil kif ukoll is-sustanza radjuattiva velenuża polonium-210, li famużament intużat biex jinqatel lil Alexander Litvinenko, f’Londra, li kien kritiku prominenti ta’ Vladimir Putin, fl-2006.

Huwa kien eventwalment instab ħati f’Lulju tal-2023 u kkundannat għal ħames snin ħabs, u ġie ordnat ukoll iċedi €51,000 f’garanziji ta’ pleġġ. Wara li ppreżenta appell, Calleja Maatouk ingħata l-ħelsien mill-arrest sakemm isir l-appell tiegħu u sussegwentement kien ħarab.

Fi Frar 2022, filwaqt li l-proċeduri kriminali kontrih kienu għadhom għaddejjin, l-avukat tiegħu, Benjamin Valenzia, kien kontro-eżamina lis-Supretendent tal-pulizija George Cremona u staqsieh minn fejn kienet ġiet it-tip off dwar ix-xiri mill-dark web. Dik il-mistoqsija kienet ġiet imċaħħda mill-qorti peress li talbet l-iżvelar ta’ intelliġenza li s-Supretendent ma setax jixhed dwarhom.

Valenzia kien ippreżenta l-proċeduri kostituzzjonali wara li talba oħra għall-istess informazzjoni, din id-darba magħmula permezz ta’ applikazzjoni għall-iżvelar tal-provi kontra l-klijent tiegħu, ġiet ukoll miċħuda. Applikazzjoni għal miżura provviżorja, li kienet tissospendi l-proċeduri kriminali kontra Calleja Maatouk sakemm l-ilment kostituzzjonali jkun ġie solvut, ġiet miċħuda wkoll.

L-avukat kien sostna li peress li l-provi li ntużaw biex jikkundanna lil Calleja Maatouk kienu inammissibbli u kienu nġabru fl-Istati Uniti, fejn, b’differenza għal Malta, l-liġi tapplika b’mod differenti. Il-Kummissarju tal-Pulizija, l-Avukat Ġenerali u l-Avukat tal-Istat, kienu ċaħdu l-insinwazzjoni ta’ kwalunkwe att ħażin min-naħa tagħhom.

Dan billi ċċitaw każistika li kienet stabbilixxiet li d-dritt għall-iżvelar ta’ provi rilevanti ma kienx dritt assolut, iżda kellu jintiżnu kontra interessi konkorrenti, bħas-sigurtà nazzjonali jew il-ħtieġa li jiġu protetti xhieda f’riskju ta’ ritaljazzjoni jew li tinżamm is-segretezza tal-metodi ta’ investigazzjoni użati mill-pulizija.

Kien irrimarkat ukoll li d-duttrina tal-liġi fl-Istati Uniti ma ġietx aċċettata mill-qrati ta’ Malta. Ġie argumentat b’suċċess li t-terminu “intelliġenza” kien jinkludi kwalunkwe informazzjoni li kienet ġiet użata biex tipponta l-investigazzjoni fid-direzzjoni li wasslet għall-ġbir tal-evidenza, iżda d-dritt tal-iżvelar kien japplika biss għal “evidenza materjali”, jiġifieri, evidenza li hija kemm rilevanti kif ukoll importanti biżżejjed biex tiġi esebita fl-atti tal-proċedimenti.

F’deċiżjoni li ngħatat it-Tnejn filgħodu, l-imħallef laqa’ l-argumenti tal-akkużati, u osserva li t-talba għal referenza kostituzzjonali ta’ Calleja Maatouk, li kienet ġiet miċħuda u r-rikors li bih kienu tressqu dawn il-proċeduri kostituzzjonali kienu materjalment l-istess.

“Għalhekk din il-qorti tħoss li m’għandhiex tiddikjara lilha nnifisha fuq il-mertu tal-proċeduri inkwistjoni, peress li dawn diġà ġew iddikjarati bħala frivoli u vessatorji mill-Qorti tal-Maġistrati fid-digriet tagħha li ċaħdet it-talba tiegħu għal rinviju kostituzzjonali.” L-Imħallef ċaħad ir-rikors u ddikjarah irregolari u null, u ordna li l-ispejjeż tal-kawża jitħallsu minn Calleja Maatouk.