Avukati tal-allegat ta’ wieħed mill-imħuħ fil-qtil tal-ġurnalista Daphne Caruana Galizia, l-Ġimgħa kienu f’dibattitu fit-tul mal-prosekuturi u l-Imħallef li dwarhom applikat il-liġi tal-ordni ta’ ffriżar fil-konfront ta’ Yorgen Fenech.
L-inċertezza bħalissa tinsab imdendla fuq xi tfisser fil-fatt liġi li għadha kif ġiet introdotta dwar ir-rikavat (assi) mill-kriminalità għal kawżi li diġà bdew, bl-Imħallef tirrimarka li dan iwassal biex kwistjonijiet Kostituzzjonali ta’ liġijiet differenti jiġu applikati f’każijiet simili.
It-tranżizzjoni għar-reġim legali l-ġdid introdott fid-9 ta’ Frar biex jirregola, fost affarijiet oħra, ordnijiet ta’ ffriżar, tidher li qed tikkawża ansjetà fost il-prattikanti. Imħabbra b’ħafna daqq ta’ trombi f’Novembru tas-sena l-oħra, l-“Att biex jemenda diversi liġijiet relatati mar-rikavat tal-kriminalità,” ġie mħabbar bħala s-soluzzjoni għall-problemi li jiffaċċjaw l-akkużati f’każijiet ta’ kriminalità finanzjarja li l-bażijiet kollha tal-assi tagħhom, barra ammont stabbilit bil-liġi, kienu ffriżati b’ordnijiet tal-qorti -spiss għal snin -sakemm il-każ tagħhom jiġi deċiż.
Taħt ir-reġim legali l-ġdid, il-prosekuturi li japplikaw għal ordnijiet ta’ ffriżar issa jridu jispeċifikaw liema proprjetà jew kemm flus għandhom jiġu ffriżati, f’perjodu ta’ 90 jum li jibda mill-qorti, li jista’ jiġi estiż l-iktar darbtejn, biss jekk il-qorti tqis li dan. meħtieġa.
Riżultat wieħed prevedibbli ta’ dan huwa li l-prosekuturi issa qed iħabbtu wiċċhom mal-kompitu addizzjonali, ħafna drabi kumpless u diffiċli, li jistabbilixxu l-provenjenza ta’ kull assi li jappartjeni lil konvenut, u li jagħmlu dan fi żmien ristrett.
Għal każijiet li diġà bdew, il-liġi l-ġdida inkludiet b’mod utli dispożizzjonijiet tranżitorji li għandhom jipprovdu gwida dwar liema liġi tapplika: l-ordni ġenerali ta’ ffriżar fuq l-assi kollha jew l-assi meqjusa bħala rikavati minn kriminalità li huma stabbiliti fil-perjodu ta’ 90 jum.
Il-Ġimgħa, l-Imħallef Edwina Grima semgħet sottomissjonijiet dwar talba waħda bħal din, ippreżentata minn Yorgen Fenech, li bħalissa jinsab akkużat bil-qtil tal-ġurnalista Daphne Caurana Galizia. Il-Prosekutur Godwin Cini qal lill-imħallef li peress li ġiet invokata l-liġi l-ġdida dwar il-ħasil tal-flus, il-qorti issa jkollha tagħti deċiżjoni dwar liema sett ta’ liġijiet tapplika, u wara l-prosekuzzjoni kellha 90 jum biex tressaq il-provi tal-assi li kellha identifikati.
L-Avukat Charles Mercieca, li jassisti lil Fenech, sostna li l-prosekuzzjoni m’għandhiex tingħata l-perjodu sħiħ ta’ 90 jum biex tagħmel dan kontra l-klijent tiegħu, u sostna li jidher li hemm żewġ tipi ta’ proċeduri kkunsidrati fil-liġi l-ġdida.
“Oħrajn ġodda u maturi li ilhom għaddejjin s-snin u li fihom il-prosekutur jittieħed li jkollu aktar informazzjoni dwar l-ammont allegatament maħsul.” Każijiet kienu differenti fil-kumplessità, sostna l-prosekutur.
“Hawn għandna każ ikkumplikat li fih huwa diffiċli li jiġi kkwantifikat l-ammont u li jeħtieġ iż-żmien biex jitwettaq.” L-imħallef, waqt li ħarset lejn il-liġi, irrimarkat li matul il-perjodu ta’ 90 jum, il-prosekuzzjoni kienet meħtieġa tindika l-proprjetà li kellha tiġi kkonfiskata, u mhux l-ammont totali.
“Il-kwistjoni hija li jekk il-qorti tara li huwa impossibbli li jiġi stabbilit l-ammont, tista ‘tagħżel li tkompli taħt ir-reġim preċedenti,” qalet l-imħallef. “Fuq liema bażi se napplikaw il-liġi b’mod differenti għal nies li tressqu l-Qorti llum u persuni li tressqu ħames snin ilu. Il-liġi għandha tapplika b’mod ugwali għal kulħadd,” qal Mercieca.
Cini rrimarka li l-liġi tat ukoll l-għażla lill-imħallef li tisma’ xhieda qabel tiddeċiedi jekk tilqax tali talba u saħaq li din l-interpretazzjoni tal-liġi kienet ġiet adottata b’suċċess fir-Renju Unit, ħafna snin ilu. Jekk it-talba tal-akkużat tintlaqa’, il-prosekuzzjoni tkun meħtieġa turi evidenza sabiex jiġi stabbilit l-ammont li għandu jiġi ffriżat.
Minħabba f’hekk, il-prosekuzzjoni kienet sejħet biex jixhed lill-ġurnalist Matthew Caruana Galizia, iben il-vittma. Caruana Galizia ta lill-Qorti rendikont fil-fond tat-traċċi tal-flus li ommu, il-vittma tal-qtil, kienet kixfet, li għaqqdegt lil Yorgen Fenech ma’ 17 Black u, min-naħa tiegħu, il-konsorzju Electrogas.
Cini ma qabilx mal-interpretazzjoni tad-difiża tas-sitwazzjoni u spjega li l-fatt li l-ebda motiv ma ġie stabbilit b’mod konklużiv għall-qtil ta’ Daphne Caruana Galizia “ma jfissirx li l-angolu tal-Electrogas kien eskluż.”
“Din id-diskussjoni hija dwar jekk liġi hijiex abbozzata b’mod ċar jew le,” qalet lill-Imħallef l-Avukat Therese Comodini Cachia, li qed tassisti lill-familja Caruana Galizia bħala parte civile. “Fejn ma jkollokx kriterji ċari speċifikati, trid tuża l-prinċipji ġenerali tal-liġi, f’dan il-każ il-bilanċ ta’ interess bejn l-interess pubbliku u l-interess tal-persuna milquta mill-ordni.”
Saħqet li l-ordnijiet tal-iffriżar ma kinux kastig, iżda kienu maħsuba biex jippreservaw ir-rikavat tal-kriminalità u jirritornawhom lill-Istat. “Għalhekk il-qorti għandha tistabbilixxi l-qligħ.” Iżda l-imħallef osservat li l-qrati għandhom joqogħdu attenti li ma jiddiskriminawx “bejn il-persuni akkużati b’reati lbieraħ u oħrajn akkużati bl-istess reati llum”.
L-Avukat Merceica qal li f’każijiet oħra fejn l-ammont ma setax jiġi stabbilit b’mod konklużiv, il-liġi l-ġdida kienet ġiet applikata mill-qorti tal-Maġistrati. Il-Qorti aġġornat is-seduta għal digriet dwar il-kwistjoni għal jiem li ġejjin.
