L-‘investitur’ magħruf Ċilen Alberto Chang Rajii uża karta ta’ kreditu virtwali biex jagħmel tranżazzjonijiet mhux awtorizzati b’valur ta’ €10,664 minn kont ta’ eks familjari u bħalissa jinsab Malta illegalment.
Dan ħareġ fil-Qorti waqt l-ewwel seduta fil-kumpilazzjoni tal-evidenza kontra Chang Rajii. L-imputat, magħruf laktar bħala ċ-‘Ċilen Bernie Madoff’ minħabba r-rabta tiegħu ma’ skema ta’ ponzi f’pajjiżu fil-bidu tas-snin 2000, kien akkużat aktar kmieni dan ix-xahar f’Malta b’reati relatati ma’ frodi u serq aggravat.
L-iskema Ponzi hi tip ta’ frodi ta’ investiment li fiha l-investituri huma mwiegħda profitti kbar bi ftit jew xejn riskju. Il-flus ma jiġux investiti u l-iscam jikkonċentra li jattira aktar investituri. Chang huwa mfittex fiċ-Ċilì biex jiffaċċja proċeduri kriminali għal evażjoni tat-taxxa u frodi ta’ bosta miljuni ta’ dollari permezz ta’ skema Ponzi, iżda tentattiv ta’ estradizzjoni kien ġie mblukkat mill-Qorti tal-Appell Kriminali fl-2018.
Il-vittma tal-frodi tal-karta ta’ kreditu, Kevin Decesare, xehed quddiem il-Maġistrat Gabriella Vella, li huwa konsulent ma’ kumpanija tad-divertiment u x’kien li wassal biex iressaq ir-rapport tal-pulizija li wassal għall-arrest ta’ Chang Rajii.
“Kont f’laqgħa u 10 minuti wara li ntemmet il-laqgħa rċevejt twissija fuq il-mobile tiegħi dwar li saret tranżazzjoni bankarja f’post imsejjaħ ‘Inħawi’. Kien ta’ €540.” “Saret minnek?” staqsiet il-prosekutur Claire Sammut, li qed tirrappreżenta lill-Uffiċċju tal-Avukat Ġenerali fil-proċeduri.
“Le. Assolutament le,” wieġeb Decesare. “Irnexxieli nsir naf li ‘Inħawi’ kien hostel u għalhekk ċempilt in-numru tiegħu imma r-receptionist ma setgħet tagħtini l-ebda informazzjoni, għalhekk tlabt għall-manager.
Il-maniġer qal lil Decesare li ma setgħetx tiżvela min għamel it-tranżazzjoni minħabba regolamenti dwar il-protezzjoni tad-data. “Għidtilha ‘ara, se niġi hemm u nipprova nirranġa.’ Meta għidtilha dan, hi qalet, ‘Ma nista’ nagħtik l-ebda informazzjoni, allura jkollok iġġib il-pulizija miegħek. ‘”
Decesare talab l-assistenza ta’ uffiċjali tal-pulizija mill-għassa ta’ San Ġiljan, li akkumpanjawh sal-hostel u tkellmu mal-manager, filwaqt li Decesare stenna barra. “F’ħin minnhom, rajt lil Alberto Chang,” qal ix-xhud, li spjega li kien jaf lil Chang Rajii fuq talba bla suċċess taċ-Ċilen biex jakkwista ċ-ċittadinanza Maltija.
“Għall-ħabta tal-2015 kien ġie Malta biex jakkwista passaport u kien kera flat mingħandi permezz ta’ Henley and Partners …kont ttrattajt ma’ Henley. Kien kuntratt ta’ sitt snin u hekk kien,” qal Decesare, u żied li kien ilu ma jkellem lill-imputat mill-2022.
Decesare qal li fil-bidu kien mhux deċiż dwar jekk jirrapportax lil Chang Rajii lill-Pulizija dwar il-flus neqsin. “Imma mbagħad mort nara l-kontijiet tiegħi u skoprejt xi €10, 664 nieqsa.” L-akbar total kien magħmul minn tranżazzjonijiet żgħar li saru kuljum, l-aktar minn ħwienet online u affarijiet simili, spjega Decesare.
“Minħabba li kienu ammonti daqshekk żgħar, ma tawx twissija.” Iżda f’temp ta’ ftit xhur l-ammonti trattati f’daqqa żdiedu għal madwar €400, qal ix-xhud, filwaqt li ssottometta li dan kien minħabba li Chang Rajii induna li t-tranżazzjonijiet mhux awtorizzati ma kinux qed jiġu nnutati.
Ix-xhud intwera dikjarazzjonijiet bankarji mill-card tiegħu, li kkonferma bħala ġenwina. Huwa biss kien juża l-card inkwistjoni, qal, u ċaħad li għamel it-tranżazzjonijiet. “Kelli żmien naħseb dwar kif ġara dan. Chang kien ikollu bżonn jixtri affarijiet żgħar, bħal Netflix, u kien jitlobni għall-cards tal-kreditu tiegħi li kont ngħaddi u mbagħad nieħu lura.
Il-vittma kien qed jikri proprjetà lil Chang dak iż-żmien, spjega. Ġiet bħala xokk. “Dak iż-żmien kellu ħafna f’moħħu. Kien għaddej proċess ta’ estradizzjoni. Iltqajna miegħu, huwa intelliġenti ħafna, jaf ħafna dwar ħafna affarijiet u għalhekk meta ġara dan, bqajt mistagħġeb.”
Kontro-eżaminat mill-avukat ta’ Chang Rajii, Ilona Schembri, ix-xhud qal li sitwazzjoni simili kienet ġratlu darba qabel, meta xi ħadd fil-Ġappun kien uża ħażin karta ta’ kreditu tiegħu. It-trattament mal-bank biex jirranġa s-sitwazzjoni kien ħa lil Decesare siegħa u nofs dak il-ħin, qal u għalhekk kien xettiku li jerġa’ jgħaddi minn dak il-proċess.
Minħabba f’hekk, Decesare ma kienx ċempel lill-bank biex iħassar il-card wara li skopra t-tranżazzjoni mhux awtorizzata ta’ €560, iżda minflok marret għand il-pulizija. “Jien mort l-għassa tal-pulizija. Ħames minuti biex tasal hemm, imbagħad ħames minuti għal ‘Inħawi’. F’dawk l-għaxar minuti, indunajt min kien qed juża l-karta, tajtha lill-pulizija, u l-card ġiet iffriżata.”
“Dejjem kont inġorr il-card miegħi. Ma ħsibtx li jista’ jiġri dan.” Magħfus mill-Avukat Schembri għaliex ma kienx innota tranżazzjonijiet preċedenti li kien enfasizza lill-pulizija bħala suspettużi, Decesare qal li s-segretarju tiegħu kien se jieħu ħsieb id-dikjarazzjonijiet tal-bank tiegħu.
“Kieku ħarist lejn id-dikjarazzjonijiet, ma kontx indum 12-il xahar biex insir naf.” Decesare qal lill-Qorti li l-ammont li allegatament kien iffrodah Chang Rajii kien ta’ €10,600. Meta l-avukat issuġġerixxiet li Decesare kien se jħallas għall-ispejjeż ta’ Chang Rajii, huwa wieġeb li kien ilu ma jagħmel dan għal diversi snin. “Fl-ewwel ħames snin, meta kien jistaqsini jekk nistax inġibuh dan u dak, kont naċċetta.”
Il-prosekuzzjoni staqsiet lil Decesare jekk awtorizzax lil xi ħadd biex jagħmel transazzjonijiet bil-cards f’ismu. “Assolutament le,” wieġeb l-allegat vittma.
Rappreżentant tal-Aġenzija Identita’ qal lill-Qorti li l-unika applikazzjoni f’isem Chang Rajii li dehret fis-sistema tal-Aġenzija kienet ġiet sottomessa f’Awwissu 2015, u kienet valida sa Jannar 2017.
“Kien permess temporanju, ma setax jaħdem Malta ,” spjega x-xhud. “Hu ngħata permess temporanju li skada fl-2017.” Ir-records urew li l-permess kien ġie revokat b’nota li tirreferi għal “email mis-Sur Spagnol,” qal ix-xhud, iżda spjega li l-email nnifisha ma setgħetx tiġi rintraċċata.
Fost ix-xhieda l-oħra li xehdu t-Tlieta, kien hemm l-Ispettur Karl Roberts, mit-taqsima tal-immigrazzjoni tal-Korp tal-Pulizija. L-Ispettur Roberts ġie mistoqsi dwar l-istatus attwali ta’ immigrazzjoni ta’ Chang Rajii.
L-imputat kien ippreżenta rikors fl-2015, li aktar tard ġie revokat u ma kienx imġedded, wieġeb ix-xhud. “Huwa meqjus bħala migrant ipprojbit u huwa suġġett għal ordni ta’ ritorn mill-uffiċjal prinċipali tal-immigrazzjoni.”
Meta l-aħħar xhud niżel minn fuq il-pedana tax-xhieda, il-prosekuzzjoni infurmat lill-Qorti li ma kellha l-ebda evidenza oħra x’tippreżenta. Il-Qorti ħarġet deċiżjoni, fejn qalet li qieset li kien hemm raġunijiet suffiċjenti biex Chang Rajii jitqiegħed taħt att ta’ akkuża quddiem il-Qorti kompetenti. Chang għadu arrestat, mingħajr ma tressqet talba għal libertà proviżorja minn mindu tressaq il-Qorti.
