Il-kumpilazzjoni tal-provi fil-konfront ta’ Yorgen Fenech, akkużat b’kompliċità fil-qtil ta’ Daphne Caruana Galizia, kompliet quddiem il-Maġistrat Rachel Montebello l-Ħamis, b’żewġ esperti – wieħed minn Malta u ieħor mill-Europol jagħtu x-xhieda tagħhom.
L-espert maħtur mill-Qorti Martin Bajada ressaq rapport ta’ 106 paġna dwar id-data estratta mid-data tal-cloud ta’ Daphne Caruana Galizia. Spjega li l-Qorti Kriminali kienet tat struzzjonijiet biex ineħħi minnha kull referenza li tista’ twassal għall-identifikazzjoni tas-sorsi tal-ġurnalista maqtula.
Waqt li kien qed jixhed permezz ta’ videolink, l-analista anzjan tal-Europol Jean Christophe Belle, ġie mistoqsi dwar rapport li kien tfassal mill-eks kollega tiegħu Marinus Martin Van Der Meij, li kien ħadem bħala analista fuq il-proġett tal-Armi u Splussivi tal-Europol, iżda li minn dak iż-żmien kien telaq mill-Europol.
Il-kopja tar-rapport tal-Europol kienet miżmuma fiz-zona tal-ħażna sigura tal-Europol, qal, li hija aċċessibbli biss għal membri magħżula tal-persunal. Mistoqsi mill-Qorti jekk jistax jelenka min ieħor kellu aċċess għaz-zona sigura inkwistjoni, ix-xhud wieġeb li ma kienx jaf b’dik l-informazzjoni, iżda kkonferma li sab ir-rapport fil-post fejn suppost kien.
Ix-xhud qal li d-differenza bejn ir-rapporti tal-Europol u r-rapporti tal-Pulizija hija li r-rapporti tal-Europol normalment ma jmorrux il-Qorti. “Meta kont uffiċjal tal-pulizija kont naħżen [ir-rapporti tiegħi] f’post li jien biss kelli aċċess għalih, iżda dan mhux il-każ fil-Europol.”
Belle ma setgħetx tgħid jekk ħaddieħor kienx aċċessa r-rapport diġitali fis-snin minn meta ġie kkompilat. Qal li r-rapport intbagħat lill-awtoritajiet Maltin permezz ta’ sistema sigura bħala zip file encrypted. L-aċċess għar-rapport kien fuq bażi ta’ “ħtieġa li tkun taf”.
Taħt kontro-eżami, l-avukat difensur Charles Mercieca ssuġġerixxa li r-rapport kien ġie esebit u sparixxa fl-2018 “taħt ċirkostanzi misterjużi.” Kien f’pożizzjoni li jikkonferma li r-rapport li għandu huwa l-istess bħal dak li tilef, staqsa l-avukat. “Ma nafx x’inhu f’idejn l-awtoritajiet Maltin, allura le.”
Bi tweġiba għas-suġġeriment ta’ Mercieca li r-rapport ġie mibdul f’Malta, qal li l-d-data tar-rapport ma tindikax li ġie modifikat. Il-fatt li r-rapport kien maħżun mill-Europol ma jfissirx li kien propjetà tal-Europol, kif kien issuġġerixxa Mercieca, qal ix-xhud.
“L-informazzjoni li hemm fir-rapport li ntbagħat Malta fi Frar, hija proprjetà ta’ Malta. Jien ngħid li m’hemm l-ebda żieda tar-rapport iżda ngħid li huwa l-obbligu tagħna li nżommu d-data kollha fil-pussess tagħna.”
L-avukat spjega li l-kodiċi ta’ kondotta tal-Europol jipprekludi lill-impjegati tagħha milli jaġixxu bħala esperti tal-qorti biex “biex tiġi evitata s-sitwazzjoni li qegħdin fiha bħalissa, fejn dokument ta’ Qorti Maltija jinsab f’idejn l-Europol.”
Il-Maġistrat Montebello wieġbet li l-Qorti tagħha se tkun qed tiġbor biss il-provi mitluba mill-Qorti Kriminali u li apparti dan, ix-xhud li bħalissa kien qed jiddepożita ma kienx il-persuna ideali biex iwieġeb dik il-mistoqsija.
Dr. Mercieca, iżda, kellu l-permess jistaqsi lix-xhud għaliex rapport tal-Qorti Maltija mhux f’idejn il-Qorti iżda f’idejn l-Europol. “F’kull xogħol nieħdu struzzjoni mill-maniġment tagħna, iżda hemm ftehim bejn il-Europol u l-pajjiż li qed jitlob ir-rapport, jiġifieri l-awtorità kompetenti f’dak l-istat membru,” qalet Belle.
L-Avukat Mercieca staqsa lix-xhud jekk din kinitx referenza għall-Pulizija. “M’għandix id-dettalji hawn, iżda b’mod ġenerali, iva.” Wara li x-xhud spiċċa jixhed, il-Maġistrat iddettat nota, fejn qalet li fid-dawl tal-fatt li x-xhud ma setax iwieġeb għall-mistoqsijiet li saru lill-aġenzija mill-Qorti Kriminali, il-Kummissarju tal-Pulizija kellu jidentifika l-persuna t-tajba mill-Europol sabiex jixhed dwar dak mitlub speċifikament mill-Qorti Kriminali u jwieġeb il-mistoqsijiet li saru lix-xhud.
