Lokali Qorti

Żagħżugħ li qed jiġġieled l-estradizzjoni ilu jbati s-snin minn problemi ta’ saħħa mentali

Żagħżugħ li qed jikkontesta l-estradizzjoni ppjanata tiegħu lejn l-Istati Uniti, argumenta quddiem il-Qorti Kostituzzjonali li l-istat mentali fqir tiegħu ma ġiex ikkunsidrat meta tressaq il-Qorti għall-ewwel darba bħala persuna mfittxija fi Frar.

Daniel Joe Meli ta’ 27 sena, fil-bidu kien ta l-kunsens tiegħu għall-estradizzjoni lejn l-Istati Uniti fejn hu mfittex mill-FBI talli allegatament biegħ malware illegali fuq il-dark web bejn Diċembru 2012 u Ġunju 2022.

Meli aktar tard appella mid-deċiżjoni tal-maġistrat li ta dawl aħdar għall-estradizzjoni tiegħu, u sostna li l-ewwel qorti kellha tiżgura li hu kien fi stat ta’ moħħ sod biżżejjed meta esprima l-kunsens. L-appell tiegħu ġie miċħud, li wassal għal proċeduri ġodda quddiem il-Qorti Kostituzzjonali.

L-avukati tiegħu qed jargumentaw li Meli għandu storja dokumentata ta’ kwistjonijiet ta’ saħħa mentali li tefgħet dubju dwar jekk fehemx bis-sħiħ għal xiex kien qed jagħti l-kunsens tiegħu u l-implikazzjonijiet ta’ dik id-deċiżjoni.

Id-dritt tiegħu għal smigħ ġust inkiser minħabba li l-Qorti tal-Appell ma evalwatx provi ġodda li kienu jitfgħu dawl fuq l-istat mentali tiegħu meta ta l-kunsens għall-estradizzjoni. Numru ta’ tobba xehdu permezz ta’ videoconference, li pprovdew informazzjoni dwar il-pazjent żagħżugħ li kienu eżaminaw fi stadji differenti ta’ ħajtu.

Il-Qorti semgħet li ftit aktar minn sena ilu, Meli ġie riferut għand psikjatra konsulent għat-terapija. L-ittra ta’ referenza ddeskrivietu bħala “żagħżugħ b’saħħtu ħafna ta’ 26 sena” li jbati minn “ansjetà soċjali kbira” u li esperimenta bid-droga fil-passat.

Il-pazjent kien ġie preskritt mediċina, inkluża l-kannabis medika, “indulja f’dożi akbar” filwaqt li tissielet mal-ansjetà soċjali. “Stajt ninnota li eh kien aġitat ħafna,” spjega Peter Muscat, konsulent li eżamina lil Meli tliet ġimgħat wara dak ir-referenza.

Huwa ordna mediċina biex tikkura dik il-kundizzjoni. Meta l-pazjent irritorna tliet ġimgħat wara “deher daqsxejn aħjar iżda kien qed jevita l-interazzjonijiet soċjali.” Meli qal lit-tabib li kien issielet mal-ansjetà soċjali sa minn meta kellu 15-il sena u dejjem sabha diffiċli biex joħloq ħbiberiji u jżomm ma’ grupp.

Din l-ansjetà rriżultat fi “stat ta’ bniedem bi problemi” u tista’ twassal għal “deċiżjonijiet mgħaġġla,” qal Muscat, meta mistoqsi mill-avukati ta’ Meli, Franco Debono u Arthur Azzopardi. Speċjalista fil-mediċina interna li ltaqa’ għall-ewwel darba mal-familja ta’ Meli permezz tal-isport, xehed dwar ir-relazzjoni ta’ 10 snin tabib-pazjent mal-applikant.

Daniel kultant kien imisslu messaġġ u jdur lejh għal testijiet mediċi u check ups, qal it-tabib George Bugeja. Hu kien iħeġġeġ liż-​żgħażagħ biex jiffokaw fuq il-​ħafna affarijiet li jistaʼ jħares lejhom b’ottimiżmu sabiex jegħleb “l-​ansjetà qawwija tiegħu u l-​istima personali baxxa ħafna tiegħu.”

Iżda l-problemi psikoloġiċi ta’ Meli marru għall-agħar meta ġie djanjostikat b’artrite rewmatojde, kundizzjoni bl-uġigħ li normalment taffettwa lil persuni anzjani, u ttrattat b’medikazzjoni qawwija li tat bidu għal effetti sekondarji serji.

Meli kellu biss 22 sena meta beda jesperjenza uġigħ fil-ġogi li ġiegħlu jċedi mill-isport li “tant iħobb.” “Meta ma tħossokx tajjeb fiżikament, il-problemi psikoloġiċi tiegħek imorru għall- agħar,” osserva t- tabib, u spjega li l-kundizzjoni medika taʼ Meli li bdiet f’daqqa waħda ċaħħdu minn passatemp li qabel kien offra xi serħan mill-ġlidiet psikoloġiċi tiegħu.

Dan imbagħad għamel lil Meli suxxettibbli għal suġġerimenti minn xi ħadd ieħor sempliċement għax kien iħossu inferjuri u kien se jagħmel dan “mingħajr ma jaħseb għall-konsegwenzi.” Għal sena, li tibda minn Novembru 2022, Meli rrikorra wkoll għall-klinika tal-uġigħ fejn ġie preskritt kannabis medika, xehed ukoll l-ispeċjalista tal-uġigħ kroniku Andrew Agius.

Wara storja ta’ abbuż tad-droga, Meli rrikorra għal użu mhux xieraq ta’ pilloli preskritti, bħal trankwillanti, xehed it-tabib tal-familja Gianluca Bezzina, li l-ispeċjalizzazzjoni tiegħu fil-vizzji ġabuh f’kuntatt mar-rikorrent.

It-tabib tkellem dwar l-istorja twila ta’ Meli ta’ abbuż ta’ kokaina, eroina u kannabis. Matul is-sena li għaddiet, dak l-abbuż kien inbidel għal mediċini bir-riċetta. Għalkemm mediċini bħal dawn kienu amministrati taħt kontroll, pazjent jista’ jsib modi kif jabbuża mis-sistema.

Dan spjega għaliex Meli kien qal lit-tabib li kien qiegħed fuq doża ta’ kuljum ta’ 30 mg ta’ tranquillizer partikolari meta d-dożaġġ massimu kien ta’ 8 mg. Inħarġet ċirkolari indirizzata lit-tobba, dentisti u spiżjara kollha f’Malta mis-Supretendent tas-Saħħa Pubblika, Charmaine Gauci, li wissiet dwar is-suspettat ta’ abbuż ta’ Meli.

Il-pazjent deher li kien qed idur fl-ispiżeriji, biex jikseb aktar pilloli. “Ħassejt li għandi naġixxi b’kawtela” – espert tal-qorti. Espert forensiku li jassisti lill-Pulizija fil-ġbir ta’ materjal diġitali waqt it-tfittxija fid-dar ta’ Meli qabel tressaq il-Qorti, xehed li kien interrompa t-tfittxija biex jiżgura li Meli ttieħed fiċ-ċentru tad-detox.

Abbażi ta’ informazzjoni ta’ sfond mill-Pulizija u medikazzjoni li ltaqa’ miegħu personalment fil-kamra ta’ Meli, l-espert qal li ried jiżgura, kemm waqt it-tfittxija kif ukoll aktar tard fil-kwartieri ġenerali tal-pulizija, li Meli ħa l-kura tiegħu.

“Ibbażat fuq is-sejbiet, ħassejt li għandi naġixxi b’kawtela,” qal l-avukat u espert Martin Bajada. Il-każ, ippresedut mill-Imħallef Doreen Clarke, se jkompli.

L-avukati Arthur Azzopardi u Franco Debono qed jassistu lil Meli. L-Avukat tal-Istat Julian Farrugia rrappreżenta lill-prosekuzzjoni.