Imħallef irrifjutat talba għal miżura provviżorja biex tittardja multa ta’ €174,000 imposta fuq żewġ sajjieda dilettanti li aġixxew ta’ kuntrabandisti tas-sigaretti, wara li nnota li t-talba kienet saret sena sħiħa wara li ngħataw il-multa.
Vincent Xuereb ta’ 50 sena minn Għajnsielem, u Noel Vella ta’ 42 sena mir-Rabat Għawdex, kienu ġew arrestati fi Frar tal-2013 wara li ajruplan tal-AFM kien osserva u ffilmja numru kbir ta’ kaxxi li kienu qed jiġu trasferiti mill-MV Golden Dawn, bastiment magħruf għall-istorja tiegħu ta’ operazzjonijiet illegali, fuq il-bastiment tagħhom, is-Sea Lioness.
L-AFM imbagħad interċettaw lis-Sea Lioness, u sabu li l-merkanzija tagħha kienet tikkonsisti f’eluf ta’ sigaretti tal-kuntrabandu. F’Marzu 2018, Xuereb u Vella nstabu ħatja u ngħataw sentenza ta’ 18-il xahar ħabs, sospiżi għal sentejn.
Minbarra s-sentenza ta’ ħabs sospiża, l-irġiel kienu ġew ukoll immultati €173,983.68 kull wieħed, li minnhom €57,994 kellhom jitħallsu lid-Dipartiment tad-Dwana, flimkien mal-konfiska tal-merkanzija kollha abbord, kif ukoll somma oħra ta’ €23,000, minflok il-Qorti tikkonfiska l-bastiment.
Is-sentenza ġiet ikkonfermata meta l-appell tagħhom għal dik il-kundanna ġie miċħud f’Marzu tal-2023. F’Marzu 2024, l-irġiel ressqu proċedimenti kostituzzjonali fejn talbu lill-Qorti tiddikjara ż-żewġ sentenzi nulli minħabba li sostnew li ż-żewġ sentenzi kienu konfliġġenti, li ħolqot inċertezza legali, li mbagħad, qalu, kisret id-dritt tagħhom għal smigħ ġust.
Flimkien mal-kawża kostituzzjonali, Xuereb u Vella talbu lill-Qorti tissospendi l-eżekuzzjoni tas-sentenza tagħhom sakemm tiġi deċiża l-kawża kostituzzjonali. Fid-deċiżjoni tagħha li tiċħad it-talba għal sospensjoni, l-Imħallef Doreen Clarke osservat li dak li kien qed jintalab kien, fil-fatt, miżura provviżorja.
Miżuri interim huma miżuri urġenti li japplikaw biss fejn hemm riskju imminenti ta’ ħsara irreparabbli, qalet l-imħallef. L-Imħallef Clarke nnotat li t-talba għal miżura provviżorja kienet tressqet sena wara li ngħatat is-sentenza kontra l-irġiel.
“Din hija indikazzjoni ċara u inekwivokabbli tan-nuqqas ta’ urġenza, li hija rekwiżit primarju u konsiderazzjoni fundamentali fl-għoti ta’ miżuri provviżorji,” iddeċiedit l-imħallef. Barra minn hekk, f’termini tas-sentenza oriġinali, żewġ terzi tal-multa kellha titħallas lir-Reġistratur tal-Qrati bin-nifs, bit-terz li jifdal jitħallas lid-Direttur Ġenerali tad-Dipartiment tad-Dwana. Għalkemm ma kien sar l-ebda arranġament biex dawn tal-aħħar jitħallsu bin-nifs, il-Qorti osservat li lanqas id-dipartiment ma beda azzjoni legali biex jirkupra l-multa.
Iżda Xuereb u Vella kienu ressqu kawża kostituzzjonali li jattakkaw il-multi, u sostnew li kieku ma jkunux jistgħu jkomplu jonoraw il-ftehim ta’ ħlas tagħhom, l-ammont kollu tal-multa jsir dovut u mbagħad jista’ jinbidel għal żmien ta’ ħabs jekk ma jitħallasx.
Kieku dan iseħħ, u l-każ kostituzzjonali tagħhom għadu mhux deċiż, huma potenzjalment jispiċċaw jiskontaw żmien il-ħabs għal xejn, kieku l-ilment kostituzzjonali tagħhom eventwalment jiġi milqugħ. Madankollu, dan l-argument ma ngħata l-ebda piż mill-imħallef.
“Minn dawn is-sottomissjonijiet, jidher ċar ukoll li lanqas illum, sena wara s-sentenza tal-Qorti tal-Appell Kriminali, ma hemm xi riskju imminenti ta’ ħsara irrimedjabbli għar-rikorrenti. Dan għaliex dak li l-applikanti qed jieħdu bħala ħsara, jiġifieri l-inkarċerazzjoni jekk ma jkunux jistgħu jkomplu jħallsu l-multa jew miżuri eżekuttivi jekk ma jkunux jistgħu jħallsu lid-Direttur tad-Dwana, huwa ipotetiku u assolutament mhux imminenti.”
Għal dawn ir-raġunijiet, l-Imħallef ċaħdet it-talba għal miżura provviżorja, u ordnat lil Xuereb u Vella jħallsu wkoll l-ispejjeż tal-proċeduri.
