L-Eks CEO tal-Aġenzija għall-Ħarsien ta’ Dawk li Jfittxu Ażil (AWAS) ingħata sentenza sospiża mill-Qorti tal-Maġistrati wara li nstab ħati ta’ abbuż ta’ fondi pubbliċi wara li Qorti semgħet kif uża r-riżorsi tal-aġenzija u l-impjegati għal xogħlijiet fuq ir-residenza privata u d-dgħajsa tiegħu.
Joseph Michael Baldacchino ta’ 57 sena serva bħala l-Kap Eżekuttiv tal-AWAS bejn l-2016 u l-2018. Tressqu akkużi kontrih wara li investigazzjoni mid-Direttorat tal-Investigazzjoni Finanzjarja fi ħdan id-Dipartiment tal-Awditjar Intern u investigazzjoni kkonkludiet li kien għamel użu mir-riżorsi tal-aġenzija biex jixtri oġġetti għalih innifsu u kiseb impjegati tal-AWAS biex iwettqu xogħol privat għalih, xi drabi anke waqt il-ħinijiet tax-xogħol tagħhom.
Il-Qorti semgħet kif f’każ wieħed, huwa kien ippreżenta irċevuta ta’ €38.75 biex tingħatalu lura talli ħareġ impjegat għal ikla f’ristorant Ta’ Xbiex. Inizjalment, l-akkużat qal waqt l-interrogazzjoni li kien ħa impjegata mara biex ikla bħala rikonoxximent tax-xogħol tagħha, u qal lill-Pulizija li kien għamel hekk għax il-mara kienet iffrankat lill-aġenzija “eluf ta’ ewro”.
Madankollu, meta l-mara issejħet biex tixhed, hija ċaħdet li qatt attendiet għall-ikla miegħu. Fil-kontroeżami, Baldacchino biddel id-direzzjoni u qal li ma kenitx l-impjegata li kien ħa biex tiekol, iżda l-Kummissarju Għoli tan-Nazzjonijiet Uniti għar-Refuġjati.
Huwa kien għamel dan, qal, għax is-Segretarju Permanenti kien ipprojbih espressament milli juża flus tal-aġenzija biex iħallas għall-ikliet, ħlief meta dawn kienu ikliet għall-impjegati tal-aġenzija. Huwa ddeċieda li jisfida dawk l-istruzzjonijiet, qal, għax ma jaqbilx magħhom u l-Kap tal-UNHCR kien persuna importanti ħafna fil-qasam tal-migrazzjoni.
Baldacchino qal li xorta waħda kien ippreżenta l-kont biex l-ikla tingħata lura bħala petty cash u qal li minflok, mar ikla mal-impjegata mara. Inċident ieħor kien jikkonċerna raġel li kien impjegat mill-aġenzija biex jaħdem bħala cleaner fiċ-ċentru miftuħ ta’ Ħal Far għal €4 fis-siegħa.
Ġie stabbilit li r-raġel, ċittadin ta’ pajjiż terz li dak iż-żmien kien jgħix Ħal Far, kien se jitħallas kull xahar wara li timtela’ skeda tal-attendenza li kellha tiġi approvata mid-dipartiment finanzjarju tal-aġenzija. Il-cleaner xehed li fl-14, 15 u 17 ta’ Ġunju 2017, iben l-akkużat kien għadda għalih Ħal Far u ħadu f’garaxx fil-Kalkara fejn qatta’ xi 26 siegħa inaddaf id-dgħajsa ta’ Baldacchino.
Ir-raġel qal li qatt ma tħallas għas-servizzi tiegħu u minflok innota l-ħin li qatta’ fil-garaxx tal-Kalkara fuq id-dokument tal-attendenza tiegħu, peress li ma kienx qallu espliċitament biex ma jagħmilx hekk. Baldacchino saħaq li kien ta lil ibnu €120 fi flus kontanti biex minflok iħallas lill-cleaner.
Il-Qorti qalet li ma temminx il-verżjoni tiegħu tal-avvenimenti. Fuq evidenza u xhieda mogħtija minn impjegati mid-dipartiment finanzjarju tal-aġenzija, l-uffiċjal finanzjarju kien irrifjuta li japprova s-sigħat imniżżla mill-cleaner fil-jiem li kien ittieħed fil-garaxx tal-Kalkara u ħalla nota fejn talab lis-CEO japprova dawk is-sigħat. Reviżjoni tal-ħlas maħruġ lill-cleaner għal Ġunju 2017 inkludiet is-sigħat li kien qatta’ jagħmel manutenzjoni fuq id-dgħajsa ta’ Baldacchino, temmet tgħid il-Qorti.
Il-Qorti semgħet ukoll b’diversi każijiet fejn Baldacchino kien talab lill-impjegati biex jakkwistaw għodda jew materjali għalih u qatt ma ħallashom lura, u ppermettilhom minflok jippreżentaw irċevuti għall-ispejjeż tagħhom biex jiġu rimborżati mill-aġenzija.
F’okkażjoni minnhom, Baldacchino talab uffiċjal tekniku anzjan biex jagħtih wieħed mix-shower trays li nxtrat mill-AWAS speċifikament biex jiġi installat fiċ-ċentru miftuħ tal-Marsa. Ir-raġel obda u għabbieha fil-karozza magħżula għall-użu tas-CEO.
Ftit wara, Baldacchino lmenta mal-istess raġel li ma sab lil ħadd biex jinstallalu x-shower tray u l-impjegat offra li jagħmel dan hu stess. Ir-raġel u żewġ impjegati oħra tal-AWAS marru d-dar ta’ Baldacchino nhar is-Sibt filgħodu li fih ma kinux skedati li jaħdmu u waħħlulu x-shower tray.
Baldacchino qal lill-Qorti li kien ipprova jagħti lill-impjegat €100 biex iħallas ix-shower tray, iżda r-raġel kien irrifjuta. Qal li wara ta lit-tliet irġiel flixkun whisky biex jirringrazzjahom. Il-Qorti osservat li mix-xhieda kien ċar li l-impjegati kienu rrifjutaw il-ħlas għall-ħin u x-xogħol li ntefqu biex jinstallaw ix-shower tray u mhux bħala kumpens għall-oġġett innifsu.
L-istess uffiċjal tekniku xehed li f’okkażjonijiet differenti, Baldacchino kien sejjaħlu biex jixtri pompa għad-dgħajsa tiegħu – li għaliha ngħata speċifikazzjonijiet, żebgħa maħsuba għad-dgħajsa u pajp tal-istainless steel. Il-pompa u ż-żebgħa kienu tħallsu permezz ta’ ċekk maħruġ mill-aġenzija.
Il-pipe ttieħed direttament id-dar ta’ Baldacchino f’Birkirkara u l-irċevuta tħalliet mad-dipartiment tal-kontijiet.
Meta mistoqsi, Baldachino ammetta li kien possibbli li ma ħallasx lura lill-impjegati tal-aġenzija għall-materjali u l-għodda li kienu xtraw fuq l-istruzzjonijiet tiegħu, iżda li dan kien biss minħabba li kien impenjat ħafna bix-xogħol fl-aġenzija u kien hemm diversi problemi fiċ-ċentri tar-refuġjati li kellhom bżonn l-attenzjoni kostanti tiegħu.
Il-Qorti kkummentat li fl-aħħar mill-aħħar Baldacchino ma ppreżenta l-ebda prova li tissostanzja d-dikjarazzjonijiet tiegħu li fil-fatt kien ħallas għal dawn l-oġġetti hu stess.
F’sentenza mogħtija mill-Maġistrat Rachel Montebello, il-Qorti osservat li Baldacchino kien wieħed mill-ftit persuni li kienu awtorizzati japprovaw l-ispejjeż tal-aġenzija u għalhekk kienet taf sew li dawk l-ispejjeż ma kinux tħallsu.
Filwaqt li nnutat li Baldacchino kellu kondotta nadifa u l-ammonti inkwistjoni ma kinux partikolarment sostanzjali, il-Qorti ma setgħetx tinjora l-fatt li bħala CEO, l-akkużat kien abbuża mill-pożizzjoni tiegħu billi sistematikament uża ħaddiema u fondi mill-aġenzija għall-interessi tiegħu.
“Imġiba ta’ dan it-tip mhijiex mistħoqqa għax l-akkużat evidentement kiser il-fiduċja li ngħata biex jamministra fondi li tħallsu lill-aġenzija biex jintużaw fl-aħjar interess tal-pubbliku,” qalet il-Maġistrat. Filwaqt li tirrikonoxxi li r-rwol ta’ CEO huwa stressanti u impenjattiv ħafna, dan qatt ma jista’ jiġġustifika l-imġiba sistematika murija minn Baldacchino u kif ippruvat mill-evidenza, żiedet tgħid.
Il-Qorti sabitu ħati li ħati fondi pubbliċi u kkundannatu sentejn ħabs, sospiżi għal tliet snin. Huwa kien ordnat ukoll iħallas lura €602 bħala kumpens għat-telf li sofriet l-aġenzija bħala riżultat tal-azzjonijiet tiegħu.
