L-eks-chief of staff f’Kastilja Keith Schembri u l-eks Ministru Konrad Mizzi ġew akkużati b’ċitazzjoni l-Erbgħa filgħodu dwar pjanijiet biex jirċievu flus mill-kumpanija 17 Black ta’ Dubai, proprjetà ta’ Yorgen Fenech, li kienu akkużat ukoll.
Magħhom ġew akkużati wkoll Paul Apap Bologna, azzjonist tal-Electrogas, Karl Cini, Brian Tonna u Mario Pullicino, flimkien ma’ diversi kumpaniji. Huma ġew mixlija b’reati serji li jinkludu ħasil ta’ flus, korruzzjoni, u ‘trading in influence’.
Wieħed wieħed l-akkużati wieġbu mhux ħatja fil-Qorti. F’din l-ordni kienu Keith Schembri ta’ 49 sena, li qal li joqgħod il-Qrendi u jaħdem bħala Direttur, Konrad Mizzi ta’ 47 sena residenti Raħal Ġdid u li qal li jaħdem bħala Konsulent, Karl Cini ta’ 49 sena li joqgħod il-Kappara u li huwa Accountant, Brian Tonna ta’ 60 sena li joqgħod Marsascala, li qal li llum huwa rtirat, Yorgen Fenech ta’ 43 sena residenti fil-Faċilita Korrettiva Kordin li huwa negozjant. Paul Apap Bologna ta’ 53 sena u joqgħod Ħ’Attard li huwa Direttur Maniġerjali u Mario Pullicino ta’ 60 sena residenti l-Mellieħa, ukoll Direttur Maniġerjali.
Nexia BT, id-ditta tal-kontabilità li mexxew Tonna u Cini, ġiet akkużata wkoll separatament. Hekk ukoll kienu BTI Management Limited, New Energy Supply Limited u OEGP Limited. Skont il-liġi Maltija, il-kumpaniji jistgħu jinżammu kriminalment responsabbli jekk direttur ta’ kumpanija, segretarju jew top manager iwettaq reat għall-benefiċċju tal-kumpanija.
Filwaqt li individwi jistgħu jintbagħtu l-ħabs jekk jinstabu ħatja, kumpaniji misjuba ħatja ta’ reati jistgħu jeħlu multa ta’ kull ħaġa bejn €20,000 u €2 miljun. Il-qrati jistgħu wkoll jimponu sanzjonijiet fuq kumpaniji jew jissospendu jew jikkanċellaw kwalunkwe liċenzja li jista’ jkollhom.
Dan kollu wasal wara xahar wara li inkjesta kriminali kienet irrakkomandat l-istituzzjoni ta’ azzjoni kriminali kontra Mizzi, Schembri, kif ukoll diversi kumpaniji. L-imputati kollha fuqhom infushom u f’isem il-kumpaniji tagħhom wieġbu mhux ħatja tal-akkużi miġjubin kontrihom.
Xhed quddiem il-Maġistrat Rachel Montebello l-Ispettur Brian Camilleri mill-FCID. Camilleri qal li l-investigazzjoni bdiet f’Marzu 2018, fuq il-bażi ta’ suspett ta’ ħasil ta’ flus minħabba korruzzjoni. Il-pulizija żammet intelliġenza dwar kumpaniji fil-Panama li kellhom trusts fi New Zealand. F’Settembru 2018, saret talba mill-pulizija għall-ftuħ ta’ inkjesta.
Camilleri informa lill-qorti li kien assenjat għall-investigazzjoni fl-2020, u aġixxa bħala investigatur li jassisti lill-maġistrat inkwirenti. Huwa kien involut ukoll ffil-preparazzjoni ta’ ittri rogatorji. L-ispettur semma wkoll “intelliġenza” dwar id-diversi strutturi offshore tal-akkużati kif ukoll email li ssemmi lil 17 Black bħala l-“klijent fil-mira” tad-ditti offshore ta’ Konrad Mizzi u Keith Schembri. L-Ispettur Camilleri qal lill-Qorti li tpoġġa fuq il-każ f’April 2020.
Ix-xhud qal li Yorgen Fenech kien involut direttament fl-Electrogas bħala direttur u azzjonist. Keith Schembri u Konrad Mizzi kienu l-UBOs tal-kumpaniji tal-Panama Hearnville u Tillgate li kienu sigrieti. Tonna u Cini ddeskrivew lil Schembri lill-investigaturi bħala ħabib antik. Tonna, Schembri u Cini kollha kellhom kuntatt regolari ma’ Fenech.
Mill-investigazzjonijiet irriżulta li l-kumpanija MacBridge, reġistrata f’Hong Kong u mhux f’Dubaj, kienet marbuta ma’ raġel b’rabtiet mal-kumpanija Shanghai Electric Power, bl-isem ta’ Cheng Chen. Instab li kien hemm xibka wiesgħa ta ‘kumpaniji reġistrati f’diversi pajjiżi, liema kumpaniji involuti f’diversi tranżazzjonijiet bejniethom jmexxu l-miljuni. Eżempju wieħed huwa t-trasferiment ta’ Novembru 2015 ta’ €3 miljun f’Novembru 2015, permezz tal-kumpanija Cifidex.
Ġie determinat ukoll li l-kumpanija OEGP kienet bagħtet aktar minn €300,000 lil 17 Black u li ftit jiem wara, ġew depożitati €3 miljun fil-kont tal-istess kumpanija. Minn Mejju sa Lulju 2016, tliet ħlasijiet differenti li jammontaw għal madwar €1 miljun minn 17 Black lill-kumpanija marbuta ma’ Chen, filwaqt li l-kumpanija Wings Investment bagħtet €620,000 lill-kumpanija New Energy Supply Limited, li tappartjeni lil Fenech.
Irriżulta wkoll li l-kumpanija SOCAR reġistrata fl-Ażerbajġan kellha sehem ta’ 33% fl-kumpanija Electrogas. L-ispettur Camilleri rrefera għar-rapport tal-Awditur Ġenerali li wera tħassib qawwi dwar il-proċess ta’ kif l-Electrogas ingħatat il-kuntratt tal-power station.
L-ispettur qajjem ukoll tħassib dwar kommunikazzjoni spissa permezz ta’ whatsapp bejn Keith Schembri, Konrad Mizzi u Yorgen Fenech. Spjega li darba minnhom Fenech bagħtilhom ritratt ta’ żewġ persuni maskili, b’wieħed minnhom irriżulta li kien ġej minn familja prominenti f’Dubaj. Taħt ir-ritratt kien hemm il-messaġġ jgħid “Dan hu ir-Re ta’ Dubai” u aktar messaġġi bejn it-tlieta dwar l-istess persuna.
L-inkjesta kienet intalbet mill-eks Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil u l-MEP tal-PN David Casa wara li ġie żvelat li €1.3 miljun ġew trasferiti f’17 Black. Il-fondi oriġinaw mill-Ażerbajġan u kumpanija assoċjata mat-tanker tal-LNG li tinsab sorġuta bħala floating storage unit f’Delimara.
Skont informazzjoni żvelata fil-leak tal-Panama Papers, kumpaniji kellhom l-involviment ta’ Schembri u Mizzi kellhom jirċievu flus somom ta’ flus fix-xahar ta’ madwar €150,000 mingħand 17 Black. Fl-2018, ġie żvelat minn Times of Malta u Reuters li 17 Black kienet proprjetà ta’ Yorgen Fenech, li kien azzjonist fil-konsorzju Electrogas li rebaħ sejħa għal offerti tal-power station tal-gass ta’ bosta miljuni ta’ ewro u li bħalissa qed jistenna biex jgħddi ġuri fuq akkużi li kien involut fil-qtil tal-ġurnalista Daphne Caruana Galizia fl-2017.
Dokumenti żvelati indikaw ukoll li Yorgen Fenech kellu l-intenzjoni li juża l-kumpanija offshore biex jibgħat miljuni ta’ ewro lil Keith Schembri u Konrad Mizzi permezz ta’ strutturi sigrieti offshore fil-Panama. Dak iż-żmien, Fenech kien qed imexxi l-konsorzju Electrogas li rebaħ ftehim ta’ €450 miljun biex jibni u jopera power station li taħdem bil-gass f’Delimara.
Mizzi kien il-Ministru tal-Enerġija u Keith Schembri kien iċ-chief of staff fl-Uffiċċju tal-eks Prim Ministru Joseph Muscat. Apap Bologna u Pullicino kellhom ukoll strutturi sigrieti offshore simili għal 17 Black. Fil-bidu tas-seduta tal-Erbgħa fil-Qorti, l-avukati ta’ Yorgen Fenech fittxew li l-każ kontra l-klijent tagħhom jieqaf fuq il-bażi li l-fatti fil-każ kienu identiċi għal dawk f’kawża oħra li qed jiġi akkużat fiha Fenech, dwar l-allegat żvelar ta’ informazzjoni kunfidenzjali minn eks supretendent tal-pulizija.
Il-Maġistrat ċaħdet dan ir-rikors wara deliberazzjoni ta’ ħames minuti. L-avukati li jirrappreżentaw akkużati oħra fil-każ qajmu wkoll oġġezzjonijiet dwar esperti tal-qorti użati fl-inkjesta maġisterjali. Huma kkwotaw lill-accountant forensiku Serba Miroslava Milenovic u d-ditta tal-analiżi forensika bbażata fir-Renju Unit Harbinson Forensics, li t-tnejn li huma ntużaw f’inkjesti maġisterjali oħra dwar il-kumpanija offshore Egrant u l-ftehim biex jiġu pprivatizzati tliet sptarijiet tal-istat.
Il-konvenuti f’dan l-aħħar każ, fosthom Schembri u Mizzi, iddubitaw il-validità ta’ dawk l-esperti. Matul is-seduta tal-Erbgħa, l-avukati difensuri talbu li l-konklużjonijiet tal-esperti jiġu skartati bħala evidenza. Għal Keith Schembri u Konrad Mizzi qed jidhru l-avukati Edward Gatt u Shaun Zammit. L-avukati Gianluca Caruana Curran u Charles Mercieca qed jidhru għa Fenech.
L-avukati Stephen Tonna Lowell qed jidher lil Cini u Pullicino u lil Nexia BT. L-avukati Giannella de Marco u Kathleen Grima qed jirrappreżentaw lil Apap Bologna.
