Wara li l-prosekuzzjoni ta’ kawża kriminali marbuta mal-proġett tal-power station tal-Electrogas iddikjarat li m’għandhiex aktar provi fil-każ kontra l-Eks Chief of Staff Keith Schembri, l-Eks Ministru Konrad Mizzi u n-negozjant Yorgen Fenech, il-Qorti għandha tiddeċiedi fil-futur qarib jekk dawn humiex se jgħaddu ġuri.
Dawn huma fost seba’ individwi u erba’ kumpaniji akkużati b’sensiela ta’ akkużi kriminali serji marbuta mal-power station tal-Electrogas. Il-Maġistrat Rachel Montebello semgħet lill-prosekuzzjoni tiddikjara li ma kellhiex aktar evidenza x’tipproduċi.
F’dan l-istadju, il-maġistrat normalment tiddeċiedi jekk hemmx biżżejjed evidenza prima facie biex l-akkużat jiffaċċja proċess. Madankollu, l-avukati difensuri ta’ Fenech talbu biex qabel dak l-istadju jinstema’ espert tal-qorti li jirrappreżenta lil Harbinson Forensic Limited.
Il-maġistrat ċaħdet it-talba filwaqt li nnotat li ma kien hemm xejn li jwaqqaf lill-esperti milli jixhdu fi stadju aktar tard mingħajr ma jippreġudika l-każ. Ix-xhieda tal-accountant forensiku bbażat fir-Renju Unit Jeremy Harbinson intalbet ukoll mid-difiża ta’ dawk akkużati bl-allegat involviment tagħhom fil-konċessjoni frawdolenti tal-isptarijiet.
Harbinson informa lill-Qorti li qed jirrifjuta li jirritorna Malta biex jixhed għax jibża’ għas-sigurtà tiegħu. L-avukati tad-difiża talbu aktar ħin lill-Maġistrat Montebello biex jagħmlu s-sottomissjonijiet tagħhom dwar id-deċiżjoni prime facie.
Hija poġġiet il-każ għas-sottomissjonijiet legali għas-27 ta’ Frar. B’kollox, il-prosekuturi ressqu l-akkużi kontra seba’ individwi u erba’ kumpaniji marbuta mal-proġett kontroversjali, li Fenech huwa azzjonist tiegħu.
Schembri, Mizzi u Fenech huma mixlija flimkien mal-azzjonist tal-Electrogas Paul Apap Bologna; Mario Pullicino – l-aġent lokali tat-tanker tal-ħażna tal-gass li qed jissuplixxi lill-power station ibbażata f’Delimara, u Brian Tonna u Karl Cini, l-accountants li huma allegati li ppjanaw it-trasferimenti ta’ flus involuti.
Tonna kien fuq kumitat ewlieni li għażel l-offerta tal-Electrogas bħala r-rebbieħa tal-kuntratt pubbliku tal-power station. Ġew akkużati wkoll erba’ kumpaniji: Nexia BT, id-ditta tal-accountancy li mexxew Tonna u Cini; BTI Management Limited, li hija proprjetà ta’ Tonna; New Energy Supply Limited, ditta proprjetà ta’ Fenech; u OEGP Limited, proprjetà ta’ Pullicino.
Skont il-liġi Maltija, il-kumpaniji jistgħu jinżammu kriminalment responsabbli jekk direttur tal-kumpanija, segretarju jew top manager jagħmel reat għall-benefiċċju tal-kumpanija. L-akkużati jinsabu mixlijin b’korruzzjoni, kummerċ fl-influwenza u assoċjazzjoni kriminali. Mizzi qed jiġi mixli wkoll b’ġurament falz.
Kollha qed iwieġbu mhux ħatja. F’seduta preċedenti, il-maġistrat approvat talba biex jiġu ffriżati l-assi tal-akkużati, b’ordnijiet ta’ ffriżar li jvarjaw bejn €200,000 sa €18-il miljun. Dokumenti żvelati indikaw li Fenech kellu l-intenzjoni li juża l-kumpanija offshore tiegħu biex jgħaddi miljuni ta’ ewro lejn Schembri u Mizzi, permezz ta’ strutturi sigrieti offshore fil-Panama.
Dak iż-żmien, Fenech kien qed imexxi l-konsorzju Electrogas li rebaħ ftehim ta’ €450 miljun biex jibni u jħaddem power station li taħdem bil-gass f’Delimara. Mizzi kien Ministru tal-Enerġija u Schembri kien iċ-Chief of Staff fl-Uffiċċju tal-Prim Ministru.
Apap Bologna u Pullicino kellhom ukoll strutturi sigrieti offshore simili għal 17 Black. L-istrutturi offshore ta’ Schembri u Mizzi ġew żvelati għall-ewwel darba minn Daphne Caruana Galizia u esposti permezz tad-data pubblikata tal-Panama Papers tal-2016.
Kien ġie żvelat li Fenech kien is-sid ta’ 17 Black fl-2018 wara investigazzjoni konġunta minn Times of Malta u Reuters. Caruana Galizia kienet irrapportat b’mod estensiv dwar il-ftehim tal-Electrogas u l-kumpaniji offshore sigrieti marbuta miegħu. Hija nqatlet fl-2017.
L-avukati Gianella de Marco u Kathleen Grima qed jidhru għal Apap Bologna. Charles Mercieca u Gianluca Caruana Curran qed jidhru għal Fenech. Għal Schembri u Mizzi qed jidhru l-Avukati Edward Gatt u Shaun Zammit. Stephen Tonna Lowell huwa l-avukat difensur ta’ Cini, Tonna u Pullicino. L-avukati Gary Cauchi u Nicole Sladden mill-uffiċju tal-Avukat Ġenerali qed imexxu l-prosekuzzjoni
