Lokali Qorti

Drittijiet ta’ missier inkisru meta kien iddikjarat li għandu jitlaq mill-pajjiż

Il-Qorti ddikjarat li raġel li qabel kien instab ħati ta’ akkużi ta’ traffikar ta’ persuni u għex Malta illegalment għal 19-il sena nkisrulu d-drittijiet tiegħu meta uffiċjal tal-immigrazzjoni ħareġ ordni ta’ tkeċċija kontrih. Ir-raġel, ta’ nazzjonalità Alġerina, kien ilu jgħix Malta minn Ottubru 1997 u żżewweġ Maltija fl-2001, għalkemm dak iż-żwieġ kien iddikjarat null f’Diċembru 2005.

Matul is-snin taż-żwieġ, ir-raġel gawda status hekk imsejjaħ eżenti. Wara kellu tifla minn mal-mara li għandha ċittadinanza Maltija, għalkemm it-tifla ma kienitx irreġistrata bħala bintu minħabba li l-mara kienet miżżewġa lil xi ħadd ieħor. Il-koppja aktar tard iżżewġu f’ċerimonja Iżlamika fl-2012.

Fl-2016, ir-raġel instab ħati ta’ akkużi ta’ traffikar ta’ bnedmin u kien kien residenti f’Malta illegalment, bil-Qorti tal-Appell Kriminali timmultah €5,000 u tirrevoka sentenza effettiva ta’ 30 xahar ħabs favur sentejn ħabs sospiżi għal erba’ snin.

Ir-raġel ingħata ordni ta’ tkeċċija f’Marzu tal-2018 u pprojbit milli jidħol fil-pajjiż għal ħames snin. Huwa appella l-ordni quddiem il-Bord tal-Appelli tal-Immigrazzjoni, li aktar tard ġie miċħud u wara fetaħ proċeduri oħra. Is-sezzjoni tal-familja tal-Qorti Ċivili laqgħet it-talba fi Frar tal-2021.

Ir-raġel appella ċ-ċaħda, iżda dik it-talba ġiet imwarrba mill-Qorti tal-Appell fil-ġurisdizzjoni inferjuri tagħha. Imbagħad ippreżenta proċeduri quddiem il-Prim’Awla tal-Qorti Ċivili fil-ġurisdizzjoni kostituzzjonali tagħha kontra l-Uffiċjal Prinċipali tal-Immigrazzjoni u l-Avukat tal-Istat, fejn sostna li l-ordni ta’ tkeċċija tikser id-drittijiet fundamentali tiegħu għar-rispett tal-familja u l-ħajja privata.

Il-Qorti ntalbet tirrevoka l-ordni ta’ tkeċċija u tafferma d-dritt tiegħu li jibqa’ Malta ma’ martu u bintu, bir-raġel ukoll jitlob kumpens għad-danni. Fis-sentenza tagħha, il-qorti rreferiet kawżi tal-qorti lokali u dawk fil-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem.

Il-Qorti osservat li filwaqt li r-raġel kien ilu jgħix Malta illegalment għal 19-il sena, huwa kien jgħix fil-pajjiż għal total ta’ 27 sena u kien jgħix mas-sieħba attwali tiegħu mill-2008. Ir-raġel, li kien jixhed dwar ir-relazzjoni tiegħu ma’ tifel li mhux tiegħu, nnota li ż-żagħżugħ sejjaħlu “dad” minkejja li ma kienx relatat bijoloġikament.

It-tifel tar-rispett tiegħu qal li “dejjem ħa ħsiebi sew bħallikieku kont ibnu bijoloġiku”, u żied li ma kellux relazzjoni tajba ma ‘missieru bijoloġiku. Is-sieħba tar-raġel qalet lill-Qorti li għalkemm binthom ma setgħetx tiġi reġistrata legalment taħt isem l-attur, huwa dejjem appoġġaha finanzjarjament u wettaq ir-rwol ta’ missierha.

Tabiba, li stqarret li l-koppja kienet ilha klijenti tagħha għal 10 snin, iddikjarat li l-attur kien “il-breadwinner prinċipali, raġel ideali u missier f’din l-unità tal-familja”, filwaqt li enfasizzat li r-raġel ħa ħsieb lil martu li tbati minn kundizzjonijiet ta’ saħħa kronika.

Filwaqt li t-tifla, minorenni, ma ssejħitx biex tixhed, il-Qorti ddeċidiet li r-raġel irnexxielu juri li kellu familja f’Malta. Madankollu, meta eżaminat ritratti tar-raġel ma ‘bintu li huwa kien ġab bħala evidenza tar-relazzjoni tagħhom, il-qorti rrimarkat li immaġni kienet waħda mbagħbsa, u żiedet li din l-imġieba kienet inaċċettabbli. Il-bqija tar-ritratti ġew aċċettati mill-qorti, għalkemm innotat li mhux bilfors iservu bħala indikatur tal-ħajja tal-familja.

‘Mhux theddida għas-sigurtà nazzjonali’
Waqt li eżaminat ir-reat preċedenti tiegħu, il-qorti qalet: “Peress li l-Qorti tal-Appell Kriminali ma kkunsidratx lir-raġel bħala theddida għas-sigurtà nazzjonali u tatu żmien biex jirriabilita lilu nnifsu għalih u għall-familja tiegħu, din il-qorti ma tarax għalfejn għandha twaqqafh milli jkompli jgħix hawn mal-familja tiegħu.”

Meta ddeċidiet biex tistabbilixxi jekk id-deċiżjoni li tkeċċi r-raġel mill-pajjiż kinitx iġġustifikata u proporzjonali, il-qorti sabet li l-ordni tat-tneħħija ma kinitx proporzjonali għad-dritt tiegħu li jgawdi ħajja tal-familja.

Il-Qorti sostniet li r-raġel kien integrat fil-pajjiż matul l-għexieren ta’ snin tiegħu f’Malta u li t-tneħħija tiegħu jkollha impatt mhux biss fuq id-drittijiet tiegħu iżda wkoll dawk tal-membri tal-familja tiegħu.

Meta wieħed iqis il-każ tal-attur, il-qorti ħadet inkunsiderazzjoni s-sitwazzjoni fil-pajjiż tal-oriġini tiegħu, li nnotat li kien wieħed li jrażżan id-drittijiet fundamentali mill-2023. Barranin li daħlu fil-pajjiż mill-Afrika ta’ Fuq kienu spiss u arbitrarjament miżmuma mingħajr proċess dovut, innotat il-Qorti..

Il-Qorti qalet ukoll li jekk il-familja tar-raġel tagħżel li ssegwih fl-Alġerija, id-drittijiet fundamentali tagħhom ma jistgħux jiġu żgurati, u lanqas id-dritt tagħhom li jibqgħu fil-pajjiż. L-Imħallef Miriam Hayman, ddeċidiet li d-dritt tiegħu għal ħajja familjari kien miksur u ddikjarat li l-ordni ta’ tkeċċija, s-sentenza tal-Bord tal-Appelli tal-Immigrazzjoni u l-appell ilkoll kisru d-drittijiet tar-raġel.