Jerome Caruana Cilia, PN
Il-legat ta’ Robert Abela huwa rekord ta’ dejn bla preċedent. Rekord li ħadd ma jixtieq jiċċelebra.
Hekk sostna x-Shadow Minister għall-Ekonomija u l-Intrapriża Jerome Caruana Cilia waqt dibattitu fil-Parlament dwar l-estimi tal-Ministeru tal-Finanzi.
Id-deputat Nazzjonalista esprima t-tħassib tiegħu għaż-żieda bla preċedent fid-dejn ta’ pajjiżna, li fl-aħħar ta’ Frar 2025 laħħaq kważi l-€11-il biljun. Huwa fakkar kif parti kbira minn dan id-dejn ma kienx akkumulat fuq perjodu twil ta’ żmien, iżda prattikament nofsu sar taħt it-tmexxija tal-Prim Ministru Robert Abela bi Clyde Caruana bħala l-id il-leminija tiegħu.
“F’ħames snin irnexxielhom jagħmlu dejn kważi daqs kemm għamlu djun il-gvernijiet kollha flimkien mill-Indipendenza ‘l hawn, minn Ġorġ Borg Oliver sa Joseph Muscat”, fakkar id-deputat Nazzjonalista.
Id-deputat Jerome Caruana Cilia fakkar kif is-sena l-oħra l-Gvern reġa’ kabbar id-dejn bi kważi €860 miljun. Dan qed ifisser ukoll li kuljum pajjiżna jħallas €710,000 fuq imgħaxijiet biss u mhux fuq xi investiment produttiv.
Dan kollu wassal biex wara li pajjiżna spiċċa grey-listed, issa spiċċa wkoll fl-Excessive Deficit Procedure tal-Kummissjoni Ewropea, twissija finanzjarja b’ebda indikazzjoni ta’ meta l-Gvern se joħroġ minnha.
“Dan ifisser tħassib għall-familji, għall-futur ta’ wliedna. Tħassib għan-negozji. Dawn iċ-ċifri jarawhom u janalizzawhom l-investituri barranin, bħal dawk li sena wara l-oħra saru jgħidulna li Malta qed issir dejjem inqas attraenti għall-investiment barrani. Dan huwa ta’ inkwiet għal kull min hu ta’ rieda tajba”, saħaq Jerome Caruana Cilia.
Id-Deputat Nazzjonalista kkwota wkoll numru ta’ rapporti internazzjonali, fosthom tal-Fond Monetarju Internazzjonali, li jappellaw biex pajjiżna jindirizza l-governanza finanzjarja tiegħu. Filwaqt li sostna biċ-ċar li ma jaqbilx mal-proposti li l-Gvern għandu jaqta’ mill-għajnuna fuq l-enerġija, huwa nnota kif hemm ħafna oqsma oħra fejn il-Gvern jista’ jkun għaqli bi flus il-poplu.
“Aħna favur l-għajnuna li tingħata lill-familji u n-negozji u se nibqgħu ngħinu lill-familji u n-negozji. Hemm ħafna fhiex noqogħdu attenti u nużaw il-fondi pubbliċi kif suppost, billi nindirizzaw it-tberbiq u l-ħela minn flus il-poplu, u żgur m’għandniex immissu l-għajnuna fuq l-enerġija”.
Huwa fakkar kif l-IMF, simili għal dak li ilu jgħid il-Partit Nazzjonalista, qed jappella li l-investiment tal-Gvern, fil-kuntest ta’ ppjanar għaqli fit-tul, għandu pjuttost jiffoka fuq inizjattivi importanti marbuta mal-pensjonijiet, mal-kura tas-saħħa, mal-ambjent, mal-investiment infrastrutturali li tant hu meħtieġ speċjalment wara l-politika falluta tal-Gvern fejn għandu x’jaqsam iż-żieda tal-popolazzjoni mingħajr pjan fit-tul.
Id-Deputat Caruana Cilia ikkwota rapporti riċenti li juru li l-organizzazzjoni YMCA s-sena li għaddiet kellha tgħin mal-450 persuna bla saqaf fuq rashom fosthom 72 tifel u tifla.
Ix-Shadow Minister Nazzjonalista fakkar kif dan kollu, inkluż iż-żieda qawwija fid-dejn, jorbtu mal-mudell ekonomiku, u tkellem dwar kif il-Partit Nazzjonalista jibqa’ jinsisti għall-bidla f’dan ir-rigward. Huwa spjega kif wara snin jinsisti li m’hemmx bżonn bidla fir-rotta, issa l-Gvern qal li jrid Viżjoni għall-2050.
Filwaqt li l-Oppożizzjoni se tappoġġja dan l-isforz, huwa ċar li hija biss bidla fit-tmexxija tal-pajjiż li tista’ terġa’ tqajjem lill-pajjiż fuq saqajh.
Pajjiżna jeħtieġ Viżjoni mibnija fuq investiment serju fil-qasam ambjentali, li ninvestu iktar fis-settur soċjali, governanza tajba u prosperità ekonomika. Politika msejsa fuq dawn il-pilastri twassal għal tisħiħ tar-reputazzjoni u l-integrità tal-pajjiż. Dan huwa l-pedament li fuqu tinbena politika li toffri lill-poplu Malti tama ġdida ta’ prosperità li madanollu hija mibnija fuq dak kollu li hu ġust”, temm id-Deputat Nazzjonalista Jerome Caruana Cilia.
