Il-President tal-Istati Uniti, Donald Trump, qed jheżżeż lill-ekonomija tad-dinja bl-introduzzjoni ta’ tariffi li għandhom iħallu impatt permanenti għall-kummerċ fuq livell globali.
Il-mexxej Amerikan, wara ħafna kliem ta’ theddid, impona tariffa ta’ għaxra fil-mija fuq l-importazzjonijiet kollha lejn l-Istati Uniti – u meta hemm ukoll imposti t-tariffi, jerġa’ ogħla għall-pajjiżi li, skont hu, ‘ilhom is-snin jgħaddu lill-Istati Uniti minn għajn il-labra’ fl-oqsma tal-kummerċ u negozju reċiproku.
Dan hu mument tassew sinifikanti għall-kummerċ tad-dinja, b’numru ta’ pajjiżi tal-Punent jaqblu li l-aġir ta’ Washington, anki f’dan is-settur, jixbaħ aktar l-azzjonijiet ta’ avversarju milli ta’ Stat ħabib u alleat.
L-osservaturi madwar id-dinja qablu wkoll li dawn huma tariffi ‘vendikattivi’ li ma jiswew ta’ ġid lil ħadd, inkluż l-Amerikani – bl-Istati rispettivi qed iħejju ritaljazzjoni simili f’sitwazzjoni li kapaċi twassal għal riċessjoni fuq livell globali; u fost it-telf ta’ eluf kbar ta’ impjiegi.
L-Unjoni Ewropea diġà qed tħejji reazzjoni ta’ emerġenza għal dawn it-tariffi li, fi kliemha, huma ‘daqqa ta’ ħarta għall-ekonomija tad-dinja’. Dan meta ċ-Ċina diġà bdiet programm ta’ ritaljazzjoni u ‘kontromiżuri’– bl-Awstralja tisħaq li l-aġir ekonomiku mill-Gvern ta’ Trump għandu jitqies bħala ‘ostili’ fiċ-ċirkustanzi.
Il-Ministeru Ċiniż għall-Kummerċ ħareġ bil-kumment xott li l-aħħar tariffi ta’ Donald Trump fuq il-prodotti esportati miċ-Ċina jirrappreżenaw ‘att tipiku ta’ bullying fuq livell unilaterali’ – biċ-Ċina ssejjaħ biex l-Amerikani jirtiraw mal-ewwel dawn il-miżuri li, permezz tagħhom, qed tkun imposta taxxa ta’ 54 fil-mija fuq il-prodotti kollha Ċiniżi li jidħlu l-Istati Uniti.
Minn nhar is-Sibt, il-prodotti kollha li l-Istati Uniti timporta mir-Renju Unit se jkunu suġġetti għal tariffa ta’ għaxra fil-mija waqt li l-prodotti li l-Amerikani jixtru mill-Unjoni Ewropea se jkunu ntaxxati b’20 fil-mija addizzjonali.
Meta ħabbar it-tariffi b’mod uffiċjali – u fost fanfarra kbira – Trump, bit-ton tipiku aggressiv, sostna li numru kbir ta’ pajjiżi ilhom l-għexieren tas-snin jiskapriċċaw lill-Istati Uniti minn aspett kummerċjali. Hu kompla li l-Istati Uniti ‘spiċċat misruqa b’aktar mod sfaċċat mill-Istati ġirien u l-pajjiżi mbegħda – ħbieb u għedewwa ta’ Washington – u li hu ma setax jippermetti li dawn l-affarijiet ikomplu.
It-tariffi għandhom jolqtu bil-kbir lill-pajjiżi Afrikani bħal Lesotho u Madagascar li, kull sena, jesportaw il-prodotti mhumiex taxxabbli – ekwivalenti għal mijiet ta’ miljuni ta’ dollari – lill-Istati Uniti, taħt inizjattiva magħrufa bħala Agoa.
Sadanittant, f’din l-era ġdida ta’ tariffi u t-terremoti inevitabbli għall-kummerċ dinji, hemm ukoll kunċett pjuttost surreali. Dan meta Donald Turmp anki impona t-tariffi fuq il-Gżejjer tal-Antartika diżabitati li fihom jgħammru biss il-pengwini – tariffi li hu stess fissirhom bħala ‘reċiproki’.
Qed jistona wkoll il-fatt li r-Russja mhix se tkun suġġetta għal dawn it-tariffi – bil-midja f’Moska ssostni li pajjiżha ma kienx fuq il-lista ta’ Trump minħabba s-sanzjonijiet imposti fuqha b’riżultat tal-invażjoni tal-Ukrajna mis-suldati ta’ Vladimir Putin.
Fl-aħħar sigħat ukoll, numru ta’ think tanks li proċessaw il-ħsibijiet u evalwazzjonijiet mill-esperti ekonomiċi kkundannaw il-mod kif l-Istati Uniti qed tiddeċiedi li twaħħal it-tariffi differenti għall-pajjiżi rispettivi.
Huma qablu li ‘l-matematika wara l-miżura hi waħda żbaljata u impreċiża u meta lanqas mhi suġġetta għal kwalunkwe livell ta’ skrutinju’. Huma anki jinsabu sorpriżi dwar ‘il-loġika ta’ Trump, il-konsulenti tiegħu u l-Gvern Amerikan’ fost l-istqarrijiet li l-iżviluppi ma jawguraw tajjeb xejn għad-dinja.
George Saravelos, wieħed mill-Kapijiet ma’ Deutsche Bank Research, qal li t-tariffi ġodda imposti mill-Istati Uniti huma reazzjoni ‘mill-aktar mekkanika u artifiċjali’ għall-iżbilanċi fil-kummerċ aktar milli xi evalwazzjoni sofistikata tas-sitwazzjoni bħalma wiegħed il-White House. Reazzjoni li fi kliem Saravelos, qed tissogra li tkisser il-kredibbiltà politika tal-Gvern li qed imexxi Donald Trump,
Sadanittant, meta kien hemm theżżiż ta’ dan it-tip għas-swieq tad-dinja, ir-riżultati rari kienu tajbin u bl-aktar nies li jbatu, inevitabbilment, ikunu l-konsumaturi fuq iż-żewġ naħat tal-Atlantiku. Konsumaturi li, intortament, jispiċċaw vittma ta’ ċirkustanzi fejn l-għażliet għalihom jonqsu u bil-prezzijiet tal-prodotti jisparaw ‘il fuq.
F’dan iċ-ċirku vizzjuż ibatu wkoll l-esportaturi u meta t-tariffi żejda u mhux studjati sew jaffettwaw ħażin ukoll l-iżvilupp u l-prodott gross domestiku ta’ pajjiż; l-impjiegi b’mod ġenerali u l-istabbilità tal-prezzijiet.
