Il-Pulizija flimkien ma’ espert tal-Europol ħadu tlett ijiem jagħmlu l-verifiki dwar l-isplussiv li tpoġġa fil-karozza tal-ġurnalista Daphne Caruana Galizia fis-16 ta’ Ottubru tal-2017 meta hija nqatlet. Dan ħareġ hekk kif il-ġuri tal-aħwa Adrian u Robert Agius, magħrufa aħjar bħala Ta’ Maksar, George Degiorgio – imlaqqam iċ-Ċiniż – u Jamie Vella daħal fir-raba jum tiegħu.
Degiorgio u Vella huma akkużati bil-qtil tal-avukat Carmel Chircop u li kienu fil-pussess ta’ armi meta l-avukat inqatel b’ħames tiri fl-2015. Huma akkużati wkoll li ġarrew armi mingħajr liċenzja. L-aħwa Agius huma akkużati b’kompliċità f’dak il-qtil.
Robert Agius u Jamie Vella huma akkużati separatament b’kompliċità fil-qtil ta’ Caruana Galizia u li kienu fil-pussess ta’ splussivi illegali. Huma kollha qed iwieġbu mhux ħatja tal-akkużi.
L-ewwel żewġ xhieda fil-ġuri kienu żewġ kuntistabbli tal-Pulizija li għaddew numru ta’ dokumenti lill-ġurati fejn iddeskrivew it-tfittxija fuq il-karozza li kienet qed issuq Daphne Caruana Galizia fil-ħin tal-qtil tagħha.
Huma qalu li l-karozza tpoġġiet f’garaxx wara li l-Pulizija marru fuq il-post u kkonfiskaw diversi oġġetti. Membri tal-AFM għenu biex ifittxu u jarmu kwalunkwe splussiv. Qalu li hawn ħadem ukoll espert ta’ Europol.
Tennew li eżamijiet fuq il-karozza għal fini ta’ tfittxija ta’ splussiv. Dan ix-xogħol ħa tlett ijiem u kollox ġie mgħoddi lil espert tal-Qorti. Hawn kien importanti mhux biss al fini ta’ tfittxija ta’ splussiv, imma kif dan tpoġġa fil-karozza.
Numru ta’ ritratti tal-karozza ġew murija lill-ġurija. L-ewwel sett ta’ ritratti wera l-bieb ta’ barra tal-garaxx fejn inżammet il-karozza. Dan kien imsakkar u ssiġillat mill-Pulizija bħala prekawzjoni. Wara ntwerew ritratti li juru l-karozza miksija bil-plastik u li b’mod viżibbli kien jidher ċar li kellha ħsarat kbar.
L-uffiċjali tal-pulizija spjegaw li ntużaw ‘sharpeners’ biex jiżguraw li l-bomba tikkawża ħsara massima. Wara jiem ta’ xogħol fuq it-tifrik, l-esperti eventwalment setgħu jsibu l-post eżatt tal-isplużjoni.
Wara li l-kuntistabbli lestew mix-xhieda tagħhom wara xehdu surġent tal-pulizija u kuntistabbli oħrajn. Dokumenti oħra ntwerew lill-ġurati. Dawn l-uffiċjali ġew inkarigati li jerġgħu jiftħu l-provi mix-xena tad-delitt u mill-vettura ta’ Caruana Galizia biex ikunu jistgħu jiġu analizzati mal-espert maħtur mill-qorti. Dan ġara f’Novembru tal-2017.
Ritratti ta’ biċċiet tal-metall intwerew ukoll lill-ġurija. Dawn instabu fost l-evidenza u kkunsidrati partikolarment rilevanti għal aktar analiżi mill-espert tal-qorti. Il-kuntistabbli xehed ukoll dwar rapport li fassal. Dan ir-rapport jikkonsisti f’dettalji dwar il-marka oriġinali tal-karozza miġbura mill-kumpanija li kienet qed tiġi mikrija minnha. Caruana Galizia kienet qed tikri l-karozza fil-ħin tal-isplużjoni.
Billi analizzaw għamla simili ta’ karozza, l-uffiċjali tal-pulizija setgħu jifhmu liema biċċiet ta’ evidenza kienu parti mill-għamla oriġinali, u liema partijiet setgħu kienu parti mill-isplussiv. L-istess kuntistabbli kompla jixhed ma’ spettur tal-pulizija.
Il-Pulizija Maltija jmorru l-Olanda fuq l-investigazzjonijiet dwar it-tifrik tal-karozza
L-ispettur qal li rċieva pakkett mill-Istitut Forensiku Olandiż (IFO). Il-pulizija marru f’dan l-istitut għall-għajnuna fl-investigazzjonijiet forensiċi fuq it-tifrik. Il-pakkett kien fih envelop issiġillat bir-rapport tal-istitut u borża tal-evidenza. Kollox infetaħ fil-preżenza ta’ espert maħtur mill-qorti u l-maġistrat inkwirenti.
Ir-rapport, miktub mill-IFO, kien fih analiżi tal-mobile li ntuża biex tiskatta l-isplużjoni. L-ispettur wera lill-ġurati ritratti tal-borża tal-evidenza. L-uffiċjali tal-Pulizija qalu wkoll li għamlu xi eżamijiet forensiċi taħt it-tinda tal-patata fil-Marsa. Saru diversi eżamijiet fuq diversi oġġetti u postijiet fl-inħawi.
Saru eżamijiet f’karozza BMW u oġġetti mtellgħin mill-baħar, dgħajsa b’isem Maya u oħra Ben. Fuq oġġetti misjuba f’garaxx, eżami wkoll fuq karozza Mercedes u fuq karozza Passo. Ittieħdu numru ta’ ritratti minn taħt it-tinda tal-patata fejn allegatament kienu jiltaqgħu l-akkużati.
Magħhom kien hemm preżenti l-aħwa Degiorgio u Vincent Muscat flimkien ma’ diversi uffiċjali tal-Pulizija, fosthom l-Assistent Kummissarju preżenti Keith Arnaud u l-Ispettur Kurt Zahra. Ix-xhud tenna li sabu ‘burner phone’. Huwa wera’ lill-ġurati scan ta’ dak kollu li eleva. Ittieħdu mill-esperti 138 ritratt.
Uffiċjal ieħor tal-pulizija wera lill-ġurati ritratti tad-dħul fil-maħżen tal-patata kif ukoll fuq ġewwa. Kitchenette u tagħmir ieħor setgħu f’xi wħud mir-ritratti. Il-pulizija spjegaw fid-dettall dwar il-metodoloġija forensika użata.
Pereżempju, l-uffiċjal tal-pulizija għadu kif semma li l-ewwel jiffokaw fuq il-ġbir tad-DNA biex jevitaw li jikkontaminaw ix-xena tad-delitt. L-istess kawtela tiġi eżerċitata meta jinġabru l-marki tas-swaba’, li dejjem jinġabru wara li jittieħdu kampjuni tad-DNA.
“Jista’ jkollok biċċa evidenza li minnha huwa possibbli li jinġabru żewġ tipi ta’ evidenza. Ħu mowbajl pereżempju – jista’ jkun hemm bżieq ħdejn il-mikrofonu, għaraq ħdejn il-kelliem, u marki tas-swaba’ fuq l-iskrin u fuq wara. F’każ bħal dan, trid tiddeċiedi liema evidenza hija l-aktar importanti u l-aktar affidabbli.”
L-istess grupp ta’ uffiċjali tal-pulizija li xehdu aktar qabel komplew bix-xhieda tagħhom. Bdew juru ritratti ta’ BMW lill-ġurija. Il-karozza kienet ġiet imfittxija mill-pulizija waqt ir-rejda tal-maħżen ta’ taħt it-tinda tal-patata.
It-tfittxijiet taħt l-ilma wasslu wkoll lill-pulizija biex jiskopru diversi mowbajls. Dawn ġew irkuprati minn qiegħ il-baħar ħdejn il-maħżen tal-patata mill-AFM. Il-pulizija fittxew ukoll żewġ dgħajjes fiż-żona, li kienu tal-aħwa Degiorgio, u garaxx fil-qrib. Instabet pistola f’wieħed mill-garaxxijiet. Diversi oġġetti ġew fotografati u kkonfiskati mill-postijiet u meħuda bħala evidenza.
Saret tfittxija oħra fuq karozza li kienet ta’ Vince Muscat, iżda ma ġie kkonfiskat xejn ta’ rilevanza forensika. Il-karozza kienet issiġillata b’tejp tas-sigurtà. Uffiċjali tal-pulizija wrw lill-ġurati ritratti mit-tfittxijiet u l-oġġetti kkonfiskati.
Jittieħdu numru kbir ta’ ritratti
Membru tal-ġurija jistaqsi għaliex il-karozzi mfittxija ma ġewx issiġillati. Uffiċjal tal-pulizija spjega li ma kienx hemm bżonn li l-vetturi jiġu ssiġillati għax ittieħed kull oġġett ta’ rilevanza forensika għall-pulizija.
Uffiċjal tal-pulizija partikolari ilu kien ilu jixhed il-ġurnata kollha qal li hu kien inkarigat li jieħu ritratti tal-evidenza kollha. Huwa spjega rapport li abbozza bir-ritratti tal-evidenza miġbura. Ma nstabu l-ebda marki tas-swaba’ fuq dawn l-oġġetti li kien qed juri fuq l-iskreen lill-ġurati.
L-uffiċjal tal-pulizija jispjega li l-marki tas-swaba’ huma r-riżultat tal-frizzjoni, iżda hemm ħafna fatturi, bħall-umdità jew jekk oġġett kienx taħt l-ilma, li jaffettwaw jekk tibqax marka fuq oġġett jew le. Spettur ieħor jispjega t-testijiet tad-DNA li saru.
Huwa kien inkarigat jieħu swabs orali mingħand Alfred u George Degiorgio. Huwa jgħid li segwa l-proċeduri kollha ta’ sigurtà meħtieġa u poġġa l-swabs f’pakkett sigur biex jiġi analizzat minn espert tad-DNA maħtur mill-qorti.
Surġent tal-pulizija qal fil-Qorti li ntalab iwettaq tfittxija f’garaxx f’Ħaż-Żebbuġ. Fost l-oġġetti kkonfiskati waqt it-tfittxija kien hemm pistola u erba’ balal. L-ispettur wera lill-ġurija diversi ritratti ta’ flus kontanti, karti tal-bank, pen drives u oġġetti oħra ta’ rilevanza misjuba fuq il-post.
Ħafna biljetti tal-ajru
Ritratt wieħed juri mazz ta’ boarding passes misjuba fil-garaxx, kif ukoll il-passaport, il-karta tal-identità u l-liċenzja tas-sewqan ta’ Adrian Agius. L-ispettur jiddeskrivi tfittxija oħra f’appartament f’San Pawl il-Baħar u juri lill-ġurati ritratti tal-interjuri.
Ir-rapport ieħor kien dwar rejd li sar f’razzett fil-Mosta, fuq in-naħa l-oħra tal-wied tal-Bidnija. Il-pulizija tirrimarka li sabu marki tal-balal fuq il-ġenb ta’ skip f’din ir-residenza, li deher vojt. Ir-razzett innifsu wkoll deher abbandunat mir-ritratti.
Fost l-oġġetti misjuba fis-sit kien hemm ‘multimeter’. Il-pulizija tispjega li din hija għodda ġenerika. L-avukat Amadeus Cachia staqsa lix-xhud dwar ir-razzett, fejn instab u ġie arrestat Jamie Vella. Cachia jistaqsi lix-xhud dwar l-art li hija proprjetà tal-gvern iżda użata mill-familja ta’ Vella.
Ix-xhud m’għandu l-ebda idea dwar dan. Dr. Cachia mbagħad jistaqsi jekk iż-żona kinitx aċċessibbli għall-pubbliku, iżda x-xhud jgħid li dehret qisha residenza privata. Huwa jinżel minn fuq il-pedana tax-xhieda u x-xhieda tiegħu tintemm hemm.
L-avukat Ishmael Psaila jitlob li jagħmel punt ta’ liġi. Il-ġurati hawn jintalbu joħorġu mill-awla. L-ewwel, jinsisti li x-xhieda għandhom jagħmlu distinzjoni bejn opinjoni u fatt, għalkemm l-imħallef twieġeb li espert maħtur mill-qorti huwa liberu li jagħmel dan.
It-tieni, jgħid li l-qorti teħtieġ li tagħmilha ċara mal-ġurati li qed jiddeċiedu dwar żewġ inkjesti separati. Hija ġurija waħda li qed tittratta żewġ omiċidji differenti. Il-ġurati jerġgħu lura fl-awla, u l-imħallef tfakkarhom li tnejn biss mill-erba’ akkużati qed jiġu akkużati b’involviment fil-qtil ta’ Daphne Caruana Galizia.
Hija tirrakkomanda li jittikkjaw id-dokumenti kif xieraq sabiex, aktar ’il quddiem, ma jitħawdux dwar liema evidenza tappartjeni għal liema każ. Tliet uffiċjali oħra tal-pulizija jixhdu dwar l-armi u l-iskrataċ misjuba fix-xeni tad-delitt.
Xi wħud ġew sparati, oħrajn le. Wieħed mill-uffiċjali juri ritratt ta’ tubu tal-metall misjub fuq il-post li jgħid li jidher qisu silencer. Huwa qed juri diversi ritratti ta’ armi u skrataċ misjuba u jispjega d-dettalji tekniċi ta’ x’instab u f’liema stat.
Is-sessjoni tintemm u l-ġurati għadhom kif ġew skortati ’l barra mill-awla, iżda t-tim tad-difiża qed jistaqsi lill-imħallef dwar it-tħejjijiet għas-seduta tal-Ħamis, peress li tikkoinċidi ma’ Jum il-Ħaddiem. Il-Partit Laburista qed jippjana rally tal-massa fil-Belt Valletta dakinhar.
L-imħallef qed tgħid lill-avukati li se tipprova tiskeda seduta għal dak il-jum, iżda jekk iċ-ċelebrazzjonijiet jagħmlu l-proċedimenti diffiċli biex jiġu segwiti, se twaqqaf is-sessjoni f’nofs triq.
Sadanittant l-akkużat Degiorgio diġà kien ġie ġudikat separatament b’rabta mal-assassinju tal-ġurnalista u ammetta l-ħtija. Huwa ngħata sentenza ta’ 40 sena ħabs, flimkien ma’ ħuh, Alfred Degiorgio. Id-disgħa ġurati f’dan il-proċess huwa kompost minn tliet nisa u sitt irġiel filwaqt li hemm sitta oħra supplenti flok is-solitu tlieta u dan minħabba li dan il-ġuri mistenni jieħu madwar tmien ġimgħat.
Il-prosekuzzjoni qed titmexxa’ mill-Avukati Godwin Cini, Danika Vella u Anthony Vella mill-Uffiċċju tal-Avukat Ġenerali. L-akkużati għandhom jiddefenduhom lill-Avukati Nicholas Mifsud, Ishmael Psaila, Amadeus Cachia, Alfred Abela, Renè Darmanin, Noel Bianco u Leslie Cuschieri.
L-Avukati Therese Comodini Cachia, Jason Azzopardi u Vince Galea qed jidhru għall-familji taż-żewġ vittmi.
